Марий Элысе Юмыйӱла ушемын Марий Турек районысо «Ошмарий- Чимарий» общиныжым вуйлатыше Григорий Ивановлан 12 сентябрьыште 60 ий темеш.
Тиде амал денак Гриш юмынтаҥ деке миен толаш амал лекте. Мутланен келшымеке, тудо кечывал туралан гына мияш шӱдыш, пашаште лиям, мане. Гришын пачерже Марий Турек посёлкысо автостанций воктенак кум пачашан панелян пӧртыштӧ верланен. Пелашыже, Елена Константиновна дене коктын илат. Пачер пеш мотор. «Профессионал-влак йӧнештареныт, оксат гына лийже», — каласыш суртоза. Пӧрт воктенак гараж, кок вӱта, изиш ӧрдыжтырак монча улыт. Посёлкышто илат гынат, ушкалым, кок сӧснам ашнат. Кодшо ийын лудышт лийын.
Елена ӱстембаке чесым погыш. Кочкын-йӱын шинчыме годымак мутым вашталтышна. Григорий Серафимович ты районыштак Сарда починга ялыште Серафим Иванович ден Варвара Алексеевнан ешыштышт шочын. Шым эрге да кум ӱдыр кушкыныт. Кок шочшышт жап деч ончыч илыш гыч каеныт, а молышт кызыт республикын тӱрлӧ кундемыштыже илат. Кугу ешыште икшыве-шамыч пашам йӧратыше, ваш-ваш полшышо, кугуракым пагалыше, изиракым шотлышо улыт. Гришат лач тыгай. Школ деч вара тудо Марий Турекыште ветеринарный фельдшерлан тунем лектын, кызытат тиде пашамак шукта. «Эре ветеринарланак пашам ыштенат мо?» йодмылан тудо тыге вашештыш: «Ко гына мый лийын омыл, могай гына пашам ыштен омыл: ветеринар, дояр, конюх, повар, клуб вуйлатыше… Но чыла пашам йӧратен, кӱлеш семын ышташ тыршенам».
Кодшо курымын 80-ше ийла тӱҥалтыштыже «За мир» совхозыш доярлан пашам ышташ ӱжыныт. Илаш Тат-Китнясе ийготан ик татар мужырын суртышкыжо пуртеныт. А нуно ни рушла, ни марла мутланен огытыл, татарла веле. Тидлан кӧрак Гриша тунам пел ий жапыште пеш сайын татарла мутланаш тунемын. Кызытат татар калык мурым шуко пала.
Гриш дене мутланыме годым ешыже, икшывыже-влак нерген утларак пален налнем ыле. Но чонжым почаш кумылжым савырен ыжым керт ала-мо… Ик тат шым шинчымеке гына, кугун шӱлалтен ойлаш тӱҥале. «Улыт эргым ден ӱдыремат, уныкам-шамычат, икымше пелашемат… Нуно мӱндыр Казахстаныште илат. Ончыч кылнат сай лийын, кызыт лушкыдемын», — чонжым почо йолташем.
Ачажын илыш гыч кайымекыже, Гриша Еленам вашлийын. Пырля илаш тӱҥалыныт. 1994 ий гыч таче марте районысо ветстанцийын участкыштыже тырша. Еленан тудо пагытлан эргыже лийын. Кызыт тудо шке ешыж дене Марий Турекыштак ила. Елена, тыгак сулен налме канышыш лекмеш, райпосо кевытыште сатучылан ыштен. Эргыжын ешыже дене кылышт сай, ваш полшен, келшен илат.
Кумданрак — «Марий Эл» газетын
2018 ий 7 сентябрьыште лекше номерыштыже лудын кертыда.
Василий Смирнов,
Марий Элысе Юмыйӱла ушемым да Йошкар-Оласе общиным вуйлатыше.
Снимкыште: Г.С.Иванов; Марий Турек районысо «Ошмарий-Чимарий» общинын чолга еҥже-влак .
Фотом Г. Ивановын еш албомжо гыч налме.
