Тукымвож аралтыш
Марий ӱдырамаш тӱнялан – чап муро!
Тӱрызӧ Лидия Веткинан «Жить по солнышку» альбомжо гай савыктыш-влакым, кӧргӧ сыныштым ончалде, вигак налаш кумыл лектеш. Шернур поселкышто авторым ты книга дене «Йыван Кырла лудмашыште» ужымат, мыланем ала огешат код манын шонен, акшым йодаш да писынрак налаш вашкышым.
А кидыш кучымеке, кажне фотожым ончен, шерем ыш тем. Текстшым лудатат, пӱтынь марий ӱдырамаш тӱнялан чап мурым мурымо гай йоҥга. Книган кажне лаштыкше – тӱрлӧ чиян.
Марий кундемыштына калыкнан тӱр поянлыкшым арален, угыч илышыш пуртен, самырык тукымым веле огыл ты пашалан туныктен шогышыжо икмынярын улыт. Но эн кугу сомылым, мыйын шонымаште, тачысе кечын коктын, Лидия Веткина ден Ираида Степанова, шуктат. Таклан огыл нуно «Марий Элын калык мастарже» чап лӱм дене ик эн ончыч палемдалтыныт. Тӱр – нунын илыш мундыраштым рончаш полшышо тамга.
Л.Веткинан ты альбомжо пӱтынек Шернур вел марий вургемлан пӧлеклалтын да районын 100 ияш лӱмгечыж идалыкыште савыкталтын. Лидия Васильевна тудым идалыкын ныл пагытшым – шошым, кеҥежым, шыжым, телым – шотыш налын чумырен. Кажне пагытшылан – шке вургемже, чалажат кидмастарын коллекцийже гыч. Тышке марий кечышот радамымат пуртымо. Тудым автор тукымжо гыч тукымыш куснышо пайрем ден палемдыме кече-влак негызеш ямдылен. Шкежат кажне кечын тудлан эҥертен, палемден шога.
Альбомым виян команде ыштен: проектым вуйлатыше да чумырышо – Зоя Дудина (Глушкова), тудынак икмыняр почеламут корнылажым пуртымо; вургем-влак нерген умылтарымашым Надежда Большованым арален кодымо; фото-влакым тӱҥ шотышто Денис Речкинын полшымыж дене эртарыме фотосессий гыч налме, тыгак Валерий Тумбаевын, Евгений Никифоровын, Михаил Скобелевын да молынат пашаштым, Лидия Веткина ден Зоя Дудинан еш архивышт гыч фотосӱрет-влакым кучылтмо. Палемдыман тидымат, фотом ыштымаште «Вирджиний» фотостудият надыржым пышен. Научный консультант историй науко кандидат Тамара Молотова лийын гын, дизайн ден верстко пашам Валентина Безденежных шуктен, литературный редактор – Сергей Щеглов.
Кузе шочеш тыгай паша? Куштылыгынжак огыл. Тидым Л.Веткина да йолташыже-влак гына палат. Но икте раш – ты альбом уло чоным, кумылым пыштен, шочмо калык деке йӧратымашым ончыктен ышталтын. А нине шижмашым нимо денат таҥастарен аклаш ок лий.
Светлана Пехметова
Авторын да Денис Речкинын фотошт.
