Кечышот ден калык пале:
Марий йӱла почеш:
19-26 декабрь – Марий юмыйӱлан чоткыдо пӱтӧ арняже.
Кумалтышын чинче тушыжо
« Перке Кугу Юмо, улшо тичмаш чесым йӧратен лиймекат, тӱрлӧ перке гычат йывыртыкте. Кинде перкем йодына – кинданым ыштен шого, вольык перкем йодына – вольык перке гыч йывыртыктен шого. Окса перкем йодына – окса дечат ит кӱлыктӧ. Мӱкш перкем йодына – мӱкш перке гыч йывыртыкен шого…»
«Ӱстембалне улшо тичмаш чес лӱм дене Тӱҥ Юмо деч, Мер юмо деч, йодын кумалына. Тӱнямбалне тӱрлӧ лӱдыкшӧ уледат, сар йӱкат шарла, пычалтар йӱкат шокта, пычалтар шикш пуш шарла. Тыгай лӱдыкшӧ деч арален шогыза. Шочынава, Илыш шочын, Ош Кече Ава. Ешем-влаклан шочашышт пӱренда гын, умбакыжат сай тазалыкым, пеҥгыде капкылым ,тунеммаштышт уш-акылым пуэн шогыза, тӱрлӧ вуй корштымаш деч, капкыл корштымаш деч, кид-йол корштымаш деч, шӱм-мокш корштымаш дечат арален шогыза».
«Марий калык йӱла» книга гыч налме. 2008 ий.
Черке йӱла почеш:
25 декабрь – Святитель Спиридон Тримифунтскийын кечыже.
Арака йӱмӧ язык деч утлаш полшышо молитва:
«О, пеш чаманыше Владычице! Тыйын левед аралымашетым кызыт йодына, мемнан кумалмынам ит шӱкал, но мемнам чаманен кол; вате, йоча, ава-влакым да йӱмаш дене нелын орланыше-влакым, тиде черлан кӧра шке авашт –Христосын Черкыже деч утаралтмаш деч кораҥше мемнан иза-шольына да ака-шӱжарна, родына-влакым паремде.
О, Юмын чаманыше Аваже, нунын чоныштым тарвате да сулыкан камвочмаш деч вашке нӧлтал, шкеныштым утарыше кучен кертмашке нуным кондо.
Шке Эргычым, мемнан Христос Юмынам сӧрвале: мемнан сулыкнам мыланна проститлыже да Шке чаманымашыжым Шке еҥже-влак деч ынже кораҥде, а мемнан ушнам айыкым ыштыже да яндарын кучаш полшыжо.
Юмым Шочыктышо Эн Святой Ава, шке йочашт верч шинчавӱдым йоктарыше ава-влакын, шке марийышт верч шортшо ватыштын, тулык да нужна, да йӱшӧ ача-аван коден кайыме йоча-влакын, да мемнан чыланнан, Тыйын иконет ончылно сукен кумалше-влакын, йодмынам нал. Да тиде мемнан сӧрвалымына Тыйын кумылет дене Эн Кӱшнысын престолжо марте шуэш.
Левед мемнам осал деч да тушманын осал шонымашыж деч, арале, да мемнан колымо годсо лӱдыкшӧ шагатын южысо мытарствыжым тӱкныдеак эрташ полшо, шке молитват дене мемнам курымаш суд деч утаре, да тек Юмын чаманымашыже мемнам пытыдыме курымла мучко леведеш. Аминь.»
«Марла молитва-влак» книга гыч налме.2005 ий.
Шарнаш кодшо ой:
Поро еҥлан еҥ ойгат эҥерта.
Поро еҥ йодын толшылан нумалтен колта, шужен толшым темен колта.
Чылалан кече от лий.
Кӧ поро пашам ыштымыжлан ӧкына, тудым огыт акле.
Поро еҥым маскат ок тӱкӧ.
Поро еҥ деч шоҥшат вожылеш, туртын возеш.
А.Е.Китиковын «Калыкмут» книгаж гыч налме.
С.Носова ямдылен
Авторын фотожо
