Сеҥен лекше калыклан чап лийже!
Кугу Отечественный сарым иктешлыше Сеҥымаш кечым ме ынде 77 ий почела кумдан палемдена. Вес семынже лийынжат ок керт, вет мемнан эл тунам уло тӱня калыкым фашизм деч арален налын. Теве тачат ты шучко жапым мондышо-влак, умылыдымашым луктын, икте-весым Украиныште пуштедат. Кажне кечын гаяк рвезе салтак-влакын колымышт нерген Марий Элышкат кочо увер толеда. Сандене сар жапым ушештарыше, шочмо элнам утларак йӧраташ да аралаш ямде лияш кӱлмӧ нерген шижтарыше тыгай мероприятий моткоч кӱлешан. Эшежым пайрем кечылан пырля погынымо шкенан виян улмынам шижаш полша. А тыгай мероприятийже республикысе чыла школышто, районышто, олаште эртеныт. Йошкар-Олаште гын эсогыл военный Парад лийын.
Чапышт ок мондалт
Ошыгечынже Йошкар-Олаште, Воинын чапшылан мемориал воктене, митинг эртен да тушто улшо чыла шарныктыш да Курымашлык тул воктеке торжественно пеледыш аршашым пыштеныт. Тушко Марий Эл вуйлатыше Александр Евстифеев, Кугыжаныш Погын вуйлатыше Анатолий Смирнов да моло официальный еҥ-влак ушненыт. Регион вуйлатыше палемден: сарын ветеранже-влак у тукымлан лӱддымылык да чон поянлык эталон семын кодыт. Шке илышыштым чаманыде, мыланна эрык илышым арален коденыт, уло тӱням нацизм деч утареныт. Тудо шучко пагытысе геройна-влакым пагалымаш, аклымаш тукым гыч тукымыш куснен толеш. Ончыкыжымат тыгак лийшаш. Кугу Отечественный сарыш кайыше 142 тӱжем землякна кокла гыч пелыж наре пӧртылын огыл. 15 тужем еҥ боевой награде, 53 еҥже Совет Ушемын Геройжо чап лӱм дене палемдалтыныт. 14 еҥ Чап орденын тичмаш кавалерже лийыныт.
Александр Евстифеев ты шучко сарыште калыкнан подвигше нерген ушештарыше шарныктыш-влакым уэмден тӱзатыме пашам умбакыжат шуяш кӱлмӧ нерген ойлен. Кодшо ийын гына республикыштына 77 тыгай объектым тӧрлатыме.
«9 май – Российыште илыше кажне еҥын ик эн тӱҥ пайремже. Тачысе кечылан мемнан тӱҥ задачына – элнан историйыштыже лийше пагытым мондаш огыл да у тукымлан чынжымак мо лиймым умылтарен кодыман», – палемден Анатолий Смирнов. А у тукым таче куандара манашат лиеш. Республикыште военно-патриотический толкын сайын вияҥеш. 4 тӱжем наре йоча тыгай клублаште, кадет класслаште тунемеш, 6 тӱжем наре йоча «Юнармий» радамышке ушнен. Кычалше кум организаций шке пашажым ворандара.
Парад гыч Донбассыш…
Кугу Сеҥымашын 77 ияш лӱмгечыжлан пӧлеклалтше парад Йошкар-Олаште 11 шагат кечывалым тӱҥалын. Тудын дене ола воктене верланыше 34096 войсковой частьын командиржын алмаштышыже, полковник Сергей Александров командоватлен. Ты частьынак гарнизон начальникше, полковник Олег Тетеркин тудым приниматлен. Регион вуйлатыше Александр Евстифеев чылаштым Сеҥымаш кече дене саламлышыла палемден: «Мемнан кугыжанышнан вийже – калыкнан шочмо элжым йӧратымаште. А сар жапыште подвигшым тӱнямбалне эше иктат ыштен огыл…»
Парадым ончаш шуко калык погынен, вет тудым Российын кугурак олалаштыже гына эртарат. Мутлан, тений 28 олаште лийын. Йошкар-Оланам кугужак манаш ок лий гынат, мыланна пиал шыргыжалын. Вет рӱдола воктене военный частьшат ситышын. Сандене нунылан парадыште участвоватлаш разрешенийым ончылгоч Обороно министерстве деч йодашышт логалын. Куд часть, тыгак эше ик частьын посна сводный ӱдырамаш рото, саркурал дене строевой прием-влакым ончыктышо подразделений, Россий УФСИН-ын, МВД-н, Росгвардийын, МЧС-ын, УФССП-н Марий Элысе управленийже-влакын подразделенийышт, медик студент-влак тушто шкеныштым ончыктеныт. «Юнармий» военно-патриотический толкын, кадет класс-влакын тунемшышт строй дене каеныт. Чылаже 18000 еҥым ушышо 33 расчет лийын.
34096 войсковой частьын 17 военный техникыжымат ужын кертме. Нунын коклаште «Ярс» ракетный комплексын автономный пусковой установкыжо, «Листва» дистанционно разминироватлыше бронироватлыме машина, диверсий ваштареш кучылталтше «Тайфун» боевой машина да молат. «Ярс» у ракет комплексат лийыныт. Чынжымак, элнан армийжын могай куатан улмыжым ончет да кугешнет. Кугу Отечственный сар годым кучылталтше кок пушкымат ужын кертме.
Ты механизироватлыме колоннын эн мучаштыже кугу КАМАЗ каен. А тушто Донбассыште илыше-шамычлан Марий Эл гыч чумырымо гумманитар полыш лийын.
Парад плацконцерт дене мучашлалтын. Тудым военный оркестрын шоктымыж почеш контракт почеш служитлыше-влак ончыктеныт. Програмышт Кремльысе полкын почет караулжын показательный выступленийже гыч лийын, сандене ончаш моткоч оҥай ыле.
С. Носова
