УВЕР ЙОГЫН

Эстон марий деч  — «Аралтыш»

Кызыт Эстонийыште илыше марий рвезе Алексей Алексеев Марий Элын 100 ияш лӱмгечыжлан шкешотан пӧлекым ыштен. Тудо «Аралтыш» лӱман DVD дискым луктын.

Шке пашажлан лач тыгай лӱмым пуымыжым Алексей тыге умылтара. Марий калыкын аралтыш умылымашыже илыш йӱлаштыжак кучылталтеш, вет эсогыл марий тӱрат аралтыш сынан орнамент гыч шога. Тудат шочмо калыкшылан тыгай шкешотан «Аралтышым» пӧлеклаш шонен пыштен.

Дискыш кум фильм пурен. Иктыже Морко районысо Унчо Сӱрем кумалтыш нерген, вет лач тыште веле тыгай йӱлаже аралалт кодын. Кокымшо киножо М.Шкетанын творчествыже да тудын шочмо Оршанке велже нерген каласкала. Кумшо фильм «Угинде» марий йӱла пайремлан пӧлеклалтын. Тудым Алексей Татарстан Республикысе Кукмарий районысо Кна велыште войзен. Каласен кодыман, фильм-влак рушла да марла йылме дене ямдылалтыныт. 

Алексей кызыт кум направлений дене фильм-влаклан материалым пога. Икымшыже — кундемнам чапландарыше ойыртемалтше еҥ-влак нерген. Шукерте огыл И.С.Палантайын творчествыжлан пӧлеклалтше «Чоныштем — мурсескем» фильмым ямдылен. Кызыт С.Г.Чавайнын 56 йылмыш кусаралтше «Ото» почеламутшо дене кылдалтше фильмым ышташ шона. Тудын гочак классикын илыш корныжо, творчествыж нерген почын пуынеже. Вес направленийже марий калык йӱла дене кылдалтын. Шукерте огыл тудо Пошкырт кундемысе Краснокам районышто лийын да «Ятас» пайрем нерген материалым поген.  Иршоганлан пӧлеклалтше йӱламат фильмыш кусараш ямдылалтеш. Кумшо направленийже Марий Эл гыч лекше марий-влакын ӧрдыж кундемыште илымышт, йӱлашт, тӱвырашт дене палдараш виктаралтын. Тиде шонымаш денак кинорежиссёр Киров, Пошкырт, Свердловск кундемлаш миен коштын, поян материалым поген.

Алексей Йошкар-Олаште шочын-кушкын, талантан икшыве-влаклан школ-интернатым тунем лектын. И.С.Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжыште шинчымашым поген. Тудын деч вара Таллин университетыште тӱвыра факультетын фильм да видео пӧлкаштыже «документальный кинорежиссёр» специальность дене дипломым налмеке, ты университетысак инфотехнологий пӧлкаштыже видео-специалистлан ыштен. Кызыт Сауэ гимназийыште аудиовизуальный да видео урок-влакым вӱда. Тыгак «Этномедиа» кинокомпанийым вуйлата.  Марий калыкын тӱвыраже, йӱлаж нерген кинофильм-влакым ямдыла. Тудын пашажым аклен, Эстонийын гражданствыжымат пуэныт. Пелашыж дене коктын Яндар ден Эрвий икшыве-влакым ончен куштат.

С.НОСОВА

Снимкыште. А.Алексеев да тудын «Аралтыш» пашаже. 

 М.Скобелевын фотожо

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий