Марий Эл Республик вуйлатыше Александр Евстифеев республикыште шыҥдарыме «Тачысе илышлан келшен толшо оласе кумдыкым тӱзатымаш» проект шотышто межводомственный пашаче группын заседанийыжым эртарен.
Тушто ончыкылан паша планым ыштеныт да тӱҥ йыжыҥ-влакым палемденыт. Регион вуйлатыше ушештарен: ты пашам Россий Президент В.Путинын темлымыж почеш кодшо ийын илышыш шыҥдараш тӱҥалме. Тудын тӱҥ шонымашыже — шуко пачашан пӧрт верланыме да еҥ-влакын тӱшкан лийме кумдыклам тӱзаташ. Ты шотышто эше 2016 ийыштак проект управлений системе гоч Российын стратегический вияҥмыж дене кылдалтше тӱҥ йодыш-влак палемдалтыныт. Тунамак президент пелен лӱмын Совет ышталтын.
«ЖКХ да оласе среда — Россий Президентын темыже. Тиде пашам 2025 ий марте шукташ палемдыме. Меат таче ты кок сферын пырля шуктымо пашаштым каҥашаш тӱҥалына, — палемден Александр Евстифеев.
Кодшо ийын Марий Элыштат проектым шыҥдараш тӱҥалме. Республикын чоҥымо паша, архитектур да илыме вер ден коммунал озанлык министрже Михаил Леонтьевын увертарымыже почеш, «Тачысе илышлан келшен толшо оласе кумдыкым тӱзатымаш» приоритетный проектым шыҥдарыме пашаш 32 муниципал образований ушнен. Нунын радамыште ик тӱжем да утларак еҥан илем-влакат улыт.
2017 ий 1 декабрлан 119 объектыште тӱзатыме пашам мучашлыме. Тушеч 81 объъектше — пӧрт пеленсе кумдык, 38 объектше еҥ-влакын тӱшкан лийме кумдыкышт улыт. Муниципал кӱкшытыштӧ эртарыме тӱзатыме пашалан чылаже 162,7 миллион теҥгем кучылтымо.
Тиде пашам теният шуйыман. «2018 — 2022 ийлаште Марий Эл Республикыште тачысе илышлан келшен толшо оласе кумдыкым тӱзатымаш» кугыжаныш программым пеҥгыдемдыме. Михаил Леонтьевын ойлымыж почеш, ты жапыште проектым шыҥдараш 964 миллион теҥгем кучылташ палемдыме. Еҥ-влакын тӱшкан лийме кумдыклажым тӱзаташ эн кугу окса полыш Йошкар-Олалан, Волжсклан,
Козьмодемьянсклан да Медведево районлан ойыралтеш. Олаште илыше-влак могай кумдыкым тӱзаташ кӱлмым шке ойырен налшаш улыт.
Марий Элын внутренний политике, верысе самоуправленийым вияҥдымаш да юстиций министрже Михаил Данилов оласе кумдыкым тӱзатыме пашам могай корно дене вияҥдымым ойырен налмашке граждан-влакым ушымо нерген каласкален. А тудын лектышыжым вара рейтинг йӱклымаш гоч ойырышаш улыт.
— Граждан-влакын темлымашышт гыч спискым ыштымеке, тудым архитектор, проектировщик, чоҥышо-влак шке пашаштлан негыз шотеш налыт. Темлымаш почешак проект-влакым ямдылат. А эскизыштым вара угыч калыкын каҥашымашыж гоч колтена. Тудо февральыште тӱҥалеш. Могай проектым каҥнашымашке луктыт — еҥ-влак тыгак шкештак ойырат. Йӱклымашке тӱшка каҥашымашым эртыше проект-влак гына лукталтыт, — каласен Михаил Данилов.
— А тыгай йӱкламышыже 18 мартыште лиеш. Тудым эртарыме верлам избирательный участкыла пеленак почыт. Йӱклымаш рейтингым рашемдыме семын эртаралтеш, сандене олаште илыше кажне еҥ бюллетеньыште тӱзатышашлык икмыняр объектым ончыктен кертеш, — умылтарен министр.
Йӱклымашке 14 ий деч кугырак ийготан кажне еҥ ушнен кертеш. Но ийготыш шудымо граждан-влаклан ача-ава-влак ончыч икшывыштын персональный данныйыштым обработатлаш разрешенийым пуышаш улыт.
Вара мутым олаласе мэр-влак да Медведево район вуйлатыше налыныт. Нуно шкенышт дене ты шотышто ворандарыме паша дене палдареныт.
Межведомственный пашаче гурппын заседанийжым Александр Евстифеев иктешлен. Тудо ончыкыжым шуктышаш пашаште тӱҥ йодыш-влакым палемден. Поснак чоҥымо да монтаж пашам шуктымо годым качествылан, срокым шуктымылан (1март — 1октябрь) кугу верым ойыраш йодын.
Ме кугыжаныш вуйлатышын шонымашыжым илышыш шыҥдараш полшышаш улына. Объект-влак гарантий срок жапыште веле огыл, варажат сай состоянийыште лийшаш улыт. «Тачысе илышлан келшен толшо оласе кумдыкым тӱзатымаш» федеральный проект почеш шуктышашлык пашалан материалымат, подрядчик-влакымат верысым ойырен налаш тршыман, — ешарен мучаште регион вуйлатыше.
С.Носова.
