6 сентябрьыште Марий Элын Тазалыкым аралыме министерствыже регионысо журналист-влаклан брифингым эртарен. Министр Марина Панькова (снимкыште) республикыштына у коронавирус инфекций дене кылдалтше ситуаций нерген радамын каласкален.
— Регионыштына у коронавирус инфекций дене кылдалтше ситуаций кечын нелемын толеш. Поснак начар сӱрет Йошкар-Олаште, Волжскышто, Волжский ден Медведево районлаште палдырна, — мане Марина Викторовна. – COVID-19 дене черланыше-влакын шукеммыштлан кӧра эртыше шуматкечын Сар-влакын ветераныштын республиканский клинический госпитальыштышт 60 койкан ковидный манме отделенийым угыч почаш логале, таче кечылан тушто 65 пациент эмлалтеш. Рашемденрак палемдаш гын, госпитальын тиде отделенийыштыже вер тетла уке.
6 октябрьлан республикысе 8 инфекционный стационарыште у коронавирус инфекций да COVID-19 дене черланен кертыныт манын шонымо пациент-влаклан медицине полышым пуаш 712 койкым шындыме. Ты кечын медик-шамыч черле-влакым 581 койкышто эмленыт – тидыже койко фондын 82 процентше лийын. 7 октябрьлан пациент-влак уже 608 инфекционный койкым айленыт!.. А Россий Минздравын палемдыме нормативше дене келшышын, ковидный манме 20 процент койко резервыште лийшаш. Чылажымат шотыш налын, коронавирус дене черланыше-шамычлан медицине полышым пуашлан койко фондым кугемдаш пунчалме: Медведево районысо рӱдӧ больницыште – 42 верлан, ончыкыжым – эше колылан. Тылеч посна Оршанке районысо рӱдӧ больницым тичмашнек коронавирусан пациент-влакым эмлаш келыштарат – COVID-19 дене черланыше-шамычлан 90 койкым ойырат да тушко Йошкар-Олаште илыше-влакымат пыштат. Волжск оласе рӱдӧ больницыште эше 50 койкым ешарат – азам ыштыме отделенийым угыч ковидныйыш савырат. Козьмодемьянск район-влак кокласе больницыште 40 инфекционный койко лийын, шукерте огыл йоча отделенийым петыреныт да тусо 15 койкым коронавирусан пациен-влакым эмлаш келыштареныт.
— Коронавирусын шӱм-вӱргорно чер, уто нелыт, сакыр диабет дене орланыше-влакын тазалыкыштым чот локтылмыжым, шӱм-вӱргорно системылан кугу нелылыкым ыштымыжым шотыш налын, мӱшкыран южо ӱдырамашым тора гыч консультироватлаш пунчалынна. Тымарте республикыштына COVID-19 дене 100 утла мӱшкыран ӱдырамаш черланен да нунын кокла гыч икмынярже кугу нелылыкыш логалын. Мутлан, теҥгече Перинатальный рӱдерыш чот вӱрланыше кум ӱдырамашым конденыт – чыланат у коронавирус инфекций дене июньышто черланеныт, больницыште эмлалтыныт. Юмылан тау, илышыштым мультидисциплинарный бригаде-влакын чот тыршымышт дене арален коден кертме, — ик шучко случай дене палдарыш М.Панькова. – Сандене декрет отпускыш лекше ӱдырамаш-влаклан посна лияш, эпидемий ваштареш виктаралтше чыла мерым чаткан шукташ темлем.
ИВЛ-аппаратыште кийыше кажне пациентым Федеральный рӱдерын палемдыме йӧнжӧ дене эмлат. Тымарте эмлыме схеме икмыняр гана вашталтын, кызыт 8/1 версий кучылталтеш.
Медик-шамычат орланат. Тымарте 673 врач ден медсестра инфицироватлалтын, 4 еҥ колен. Черланен кертме лӱдыкшӧ тӱшкаште улмыштым шотыш налын, у коронавирус инфекций деч прививкым эн ончычак нунылан ышташ пунчалме. Кызытеш Волжск оласе рӱдӧ больницын 42 медикшым вакцинироватлыме. Идалык мучаш марте республикышкына эше 546 дозым кондышаш улыт. А грипп дечын прививкым калыкын чумыр чотшо гыч 60 процент еҥлан ышташ палемдыме.
У коронавирус инфекций дене черланыме чот калыкын кеҥеж отпуск гыч мӧҥгӧ пӧртылымыжӧ, йоча-шамычын школыш кошташ тӱҥалмышт да, чаманен палемдыман, изижынат-кугужынат еҥ шуко улман верлаште эпидемий ваштареш виктаралтше мере-влакым шуктыдымышт дене кылдалтын: кевытыште ма тӱшка транспортышто пеш шагал еҥ маске да перчатке дене пайдалана, социальный дистанцийым куча.
— Калык коклаште тыгай ой коштеш, пуйто маске инфекций деч огеш арале. Кузе огеш арале? Тиде мыйын огыл, а шанчызе-влакын иктешлымашышт: маске дене улмо годым черланен кертме лӱдыкшӧ ик процент дечат изи, а тудын деч посна – 70 процент марте кугу, — палемдыш министр. – Конешне, оҥылаш але нер йымалне верланыше маске озажым кузе арала? Тудым чын чияш кӱлеш! А ик гана пайдаланаш темлыме маскым арня але тылзе чияш йӧршынат шот огыл! Тудо шергаканла чучеш гын, марле але вес куэм дене ургымо арвер дене пайдаланаш, тудым кажне кок-кум шагат гыч вашталташ, сайын мушкаш, шокшо утюг дене шымарташ да угыч чияш лиеш. Кевытыште мойн перчатке дене пайдаланаш тыршыман. Кидым веле огыл, шӱргымат шовын дене чӱчкыдынрак мушман. Тыгай йӧн уке гын, антисептик дене пайдаланыман. А черланымым шижмеке, пашаш ма поликлиникыш коштман огыл, врачым мӧҥгышкӧ ӱжыктыман. Эпидемий ваштареш виктаралтше нине темлымашым шотыш огына нал, коронавирус дене кызытсе семынак шукын черланаш тӱҥалыт да профильный отделенийым ковидныйыш савыраш логалеш гын, пациент-влакым план почеш эмлаш йӧнна огеш лий.
Кызыт экстренный медицине полышым Республикысе клинический больницыште, Йошкар-Оласе эмлымверын хирургический отделенийыштыже да регионысо вӱргорно рӱдерыштыже, тыгак 1-ше №-ан медсанчастьыште пуат.
— Коронавирус инфекций – моткоч коштан чер. Тылеч посна тудо эше чот вашталтеш. Шкенжым парагрипп семынак ончыкта, но тазалыкым чот пытара. Айдемын черланымыжым тестирований да инструментальный йӧн дене шымлен гына рашемдаш лиеш. Инфекцийым врач эмлышаш, а доктор-гугл огыл. Аралыза шкендам да лишыл еҥда-влакым, — брифингым мучашлыш Марина Викторовна.
— Регионыштына у коронавирус инфекций дене кылдалтше ситуаций кечын нелемын толеш. Поснак начар сӱрет Йошкар-Олаште, Волжскышто, Волжский ден Медведево районлаште палдырна, — мане Марина Викторовна. – COVID-19 дене черланыше-влакын шукеммыштлан кӧра эртыше шуматкечын Сар-влакын ветераныштын республиканский клинический госпитальыштышт 60 койкан ковидный манме отделенийым угыч почаш логале, таче кечылан тушто 65 пациент эмлалтеш. Рашемденрак палемдаш гын, госпитальын тиде отделенийыштыже вер тетла уке.
6 октябрьлан республикысе 8 инфекционный стационарыште у коронавирус инфекций да COVID-19 дене черланен кертыныт манын шонымо пациент-влаклан медицине полышым пуаш 712 койкым шындыме. Ты кечын медик-шамыч черле-влакым 581 койкышто эмленыт – тидыже койко фондын 82 процентше лийын. 7 октябрьлан пациент-влак уже 608 инфекционный койкым айленыт!.. А Россий Минздравын палемдыме нормативше дене келшышын, ковидный манме 20 процент койко резервыште лийшаш. Чылажымат шотыш налын, коронавирус дене черланыше-шамычлан медицине полышым пуашлан койко фондым кугемдаш пунчалме: Медведево районысо рӱдӧ больницыште – 42 верлан, ончыкыжым – эше колылан. Тылеч посна Оршанке районысо рӱдӧ больницым тичмашнек коронавирусан пациент-влакым эмлаш келыштарат – COVID-19 дене черланыше-шамычлан 90 койкым ойырат да тушко Йошкар-Олаште илыше-влакымат пыштат. Волжск оласе рӱдӧ больницыште эше 50 койкым ешарат – азам ыштыме отделенийым угыч ковидныйыш савырат. Козьмодемьянск район-влак кокласе больницыште 40 инфекционный койко лийын, шукерте огыл йоча отделенийым петыреныт да тусо 15 койкым коронавирусан пациен-влакым эмлаш келыштареныт.
— Коронавирусын шӱм-вӱргорно чер, уто нелыт, сакыр диабет дене орланыше-влакын тазалыкыштым чот локтылмыжым, шӱм-вӱргорно системылан кугу нелылыкым ыштымыжым шотыш налын, мӱшкыран южо ӱдырамашым тора гыч консультироватлаш пунчалынна. Тымарте республикыштына COVID-19 дене 100 утла мӱшкыран ӱдырамаш черланен да нунын кокла гыч икмынярже кугу нелылыкыш логалын. Мутлан, теҥгече Перинатальный рӱдерыш чот вӱрланыше кум ӱдырамашым конденыт – чыланат у коронавирус инфекций дене июньышто черланеныт, больницыште эмлалтыныт. Юмылан тау, илышыштым мультидисциплинарный бригаде-влакын чот тыршымышт дене арален коден кертме, — ик шучко случай дене палдарыш М.Панькова. – Сандене декрет отпускыш лекше ӱдырамаш-влаклан посна лияш, эпидемий ваштареш виктаралтше чыла мерым чаткан шукташ темлем.
ИВЛ-аппаратыште кийыше кажне пациентым Федеральный рӱдерын палемдыме йӧнжӧ дене эмлат. Тымарте эмлыме схеме икмыняр гана вашталтын, кызыт 8/1 версий кучылталтеш.
Медик-шамычат орланат. Тымарте 673 врач ден медсестра инфицироватлалтын, 4 еҥ колен. Черланен кертме лӱдыкшӧ тӱшкаште улмыштым шотыш налын, у коронавирус инфекций деч прививкым эн ончычак нунылан ышташ пунчалме. Кызытеш Волжск оласе рӱдӧ больницын 42 медикшым вакцинироватлыме. Идалык мучаш марте республикышкына эше 546 дозым кондышаш улыт. А грипп дечын прививкым калыкын чумыр чотшо гыч 60 процент еҥлан ышташ палемдыме.
У коронавирус инфекций дене черланыме чот калыкын кеҥеж отпуск гыч мӧҥгӧ пӧртылымыжӧ, йоча-шамычын школыш кошташ тӱҥалмышт да, чаманен палемдыман, изижынат-кугужынат еҥ шуко улман верлаште эпидемий ваштареш виктаралтше мере-влакым шуктыдымышт дене кылдалтын: кевытыште ма тӱшка транспортышто пеш шагал еҥ маске да перчатке дене пайдалана, социальный дистанцийым куча.
— Калык коклаште тыгай ой коштеш, пуйто маске инфекций деч огеш арале. Кузе огеш арале? Тиде мыйын огыл, а шанчызе-влакын иктешлымашышт: маске дене улмо годым черланен кертме лӱдыкшӧ ик процент дечат изи, а тудын деч посна – 70 процент марте кугу, — палемдыш министр. – Конешне, оҥылаш але нер йымалне верланыше маске озажым кузе арала? Тудым чын чияш кӱлеш! А ик гана пайдаланаш темлыме маскым арня але тылзе чияш йӧршынат шот огыл! Тудо шергаканла чучеш гын, марле але вес куэм дене ургымо арвер дене пайдаланаш, тудым кажне кок-кум шагат гыч вашталташ, сайын мушкаш, шокшо утюг дене шымарташ да угыч чияш лиеш. Кевытыште мойн перчатке дене пайдаланаш тыршыман. Кидым веле огыл, шӱргымат шовын дене чӱчкыдынрак мушман. Тыгай йӧн уке гын, антисептик дене пайдаланыман. А черланымым шижмеке, пашаш ма поликлиникыш коштман огыл, врачым мӧҥгышкӧ ӱжыктыман. Эпидемий ваштареш виктаралтше нине темлымашым шотыш огына нал, коронавирус дене кызытсе семынак шукын черланаш тӱҥалыт да профильный отделенийым ковидныйыш савыраш логалеш гын, пациент-влакым план почеш эмлаш йӧнна огеш лий.
Кызыт экстренный медицине полышым Республикысе клинический больницыште, Йошкар-Оласе эмлымверын хирургический отделенийыштыже да регионысо вӱргорно рӱдерыштыже, тыгак 1-ше №-ан медсанчастьыште пуат.
— Коронавирус инфекций – моткоч коштан чер. Тылеч посна тудо эше чот вашталтеш. Шкенжым парагрипп семынак ончыкта, но тазалыкым чот пытара. Айдемын черланымыжым тестирований да инструментальный йӧн дене шымлен гына рашемдаш лиеш. Инфекцийым врач эмлышаш, а доктор-гугл огыл. Аралыза шкендам да лишыл еҥда-влакым, — брифингым мучашлыш Марина Викторовна.
Маргарита ИВАНОВА
Авторын фотожо
Авторын фотожо
