17-19 апрельыште Йошкар-Оласе «Марий Эл» ий полатыште ӱдырамаш хоккей дене турнир эртен. Тудым торжественно почмаште Марий Элын тӱҥ федеральный инспекторжо П.Журавлёв, самырык-влакын политикышт, спорт да туризм министр Л.Батюкова, социальный вияҥмаш министрын алмаштышыже Д.Солдатов, Юл кундемыште хоккей федераций председательын алмаштышыже А.Костюк лийыныт.
«Марий Эл» ий полатыште Юл кундем федерал округ гыч ныл команде (Пермь край гыч «Россомаха», Киров область гыч «Ангелы», Нижегородский область гыч «Скиф», Самара область гыч «Грация») таҥасен. Турнирыште 13-16 ияш ӱдыр-влак модыныт. Нунын дене верысе «Спартак» команде (10-11 ияш рвезе-влак) вийжым терген. Таҥасымаш кум кече шуйнен. Тыге хоккейла пеҥгыде койыш-шоктышан рвезе-шамыч веле огыл, виян, спорт шӱлышан ӱдыр-влакат торжа вид дене модын кертмыштым ончыктат. Элыштына хоккей йӱлаш пурышо да спортын кӱлешан видшылан шотлалтеш. Санденак тудым Юл кундем федерал округышто сайынак илышыш шыҥдараш тыршат, вияҥдат. Мутлан, «Шӧртньӧ шайбе», «Надежда» турнирлаште кызытеш рвезе-влак гына участвоватлат.
– ™дыр-шамыч коклаште тыгай сынан таҥасымаш кум ий эртаралтеш. ™шанена: тыге нунылан кугу спортыш корно почылтеш. Нине участник-влак кокла гычат ончыкылык чемпион-шамыч лектыт, элнам тӱнямбал кӱкшытыштӧ чапландараш тӱҥалыт, – мане П.Журавлёв.
– Хоккейым вияҥдаш – тиде пеш сай йӧн. Тыгай таҥасымаш тыште икымше гана эртаралтеш. Мемнан дене ӱдыр-влак хоккейла эше огыт мод. Сандене тыланда сеҥымашым тыланем. Тау тыланда тышке толмыланда. Илен-толын, тендам кугурак кӱкшытыштӧ ужаш йӧн лиеш манын ӱшанена, сеҥымашым тыланена, – лие тыланыме тыгай мутшо самырык-влакын политикышт, спорт да туризм министр Л.Батюкован.
– Мыланна хоккейла модаш келша. Команде дене модмаште икте-весым умылен, шижын, адакшым моткоч писын ужын моштыман. Икымше матчыште Пермьысе ӱдыр-влак дене модна, 5:1 счёт дене сеҥышна. Сеҥенна гынат, начарынрак модынна, шонена, – маньыч Нижегородский область гыч толшо участник-шамыч. – Модмаште эн нелылан тургыжланымашым шотлена, шкем шке сеҥаш кӱлеш. Южгунам кид-йол чытыра, йоҥылыш ыштыме дечат лӱдына. Мыланна команде дене модаш келша. Эше ик проблемыже – чӱчкыдынак я сборышто, я таҥасымаште лиймылан кӧра тунемаш жап ок сите. Такшым сандене пеленна книгам, тетрадьым коштыктена…
– Мый рвезе, тыгак ӱдыр-влакланат тренировкым эртарем. ™дыр-шамыч дене изиш нелылык шижалтеш: ойырашыже нигушеч. Сандене кӧ толеш, тудын дене, кумылан-влак дене, ямдылалтына. Южышт фигурный мунчалтымаш гыч хоккейыш кусненыт. Марий Элыште келшен. Чылажат сай кӱкшытыштӧ эртен. Ият вет тӱрлӧ вере тӱрлӧ лиеш: пеҥгыде, пушкыдо… Сандене верысе ийланат кеч изиш, но тунемаш кӱлеш, – ойла тренерышт Н.Пахомова. – Такшым оҥай паша, оҥай модмаш эртаралтеш. Эн тӱҥжӧ – ӱдыр-рвезе-влакым таза илыш-йӱлалан кумылаҥдаш, хоккейла модаш туныкташ.
Ий ӱмбалне, чынжымак, тале да шокшо таҥасымаш эртен. Кеч пӧръеҥ хоккей дене таҥастараш ок лий, но ӱдыр-влак лийже манынак тыршеныт.
Икымше верыш Нижегородский область гыч «Скиф» команде лектын. Кокымшо верым «Ангелы», кумшым «Россомаха» сборный-влак налыныт.
«Спартак» командат мастарлыкшым ончыктен. Рвезе-влак ийгот, тыгак кап-кыл денат изи лийыныт. Тыгодым ӱдыр-влакын торжалыкыштымат шижыныт. Икымше вашлиймаште 1:4 счёт дене модын колтеныт, кокымшышто – 2:1 счёт дене сеҥеныт. Вес кечын ий ӱмбалне адакат тале таҥасымаш эртен, но соперникышт-влаклан 1:15 да 3:4 счёт дене модын колтеныт, нылымше верыш лектыныт.
– Такшым ӱдыр-влак дене модаш оҥай ыле. Тыгайже дене икымше гана вашлийынна. ™дыр-шамычым судья-влак изиш чаманымылат чучо. Штрафым пуышаш годым южгунамже модмо гыч кораҥден огытыл. Кеч рвезе-влак торжаракын модыт, но нунынат тиде койышышт шижалте. Шӱкедылыт, кӱлеш гын, кучен, шеҥгекылат шупшылыт але шӱкалыт, – манеш «Спартак» командын полузащитникше М.Зайцев. – Мыланем хоккейла модаш келша. Сандене кажне кечын тренировкыш куанен коштам. Тӱрлӧ упражненийым ыштена, куржталына, акробатике денат палыме улына. Южгунамже нояшат логалеш. Эрдене 8 шагатат пеле гыч 10 шагатат пеле марте тренировкылан жап ойыралтеш гын, кечывал деч вара кок шагат эртен ямдылалтына. Тренерна Сергей Александрович Лопарёв келша. Тау тудлан. ӧрдыж кундемлашкат ик гана веле огыл турнирыш миенна.
Е.Эшкинина.
Е.Фадееван фотожо.
