Кугарнян Марий Элыш РФ Кугыжаныш Думын Федераций Советшын еҥже-влак толыныт ыле. Нуно республикыште национальный проект-влак кузе шукталтме дене палыме лийыныт.
Делегат-влак ныл группылан шелалтыныт. Икымшыште сенатор-влак Ирина Рукавишникова, Елена Попова, Дмитрий Сватковский, тыгак «Единый Россий» партийын еҥже Игорь Аюпов лийыныт. Нуно республикыште «Образований» национальный проектын илышыш кузе шыҥдаралтмыжым акленыт.
Эн ончыч – шукерте огыл почмыш да почшашыш
Кечывал деч ончыч группо кок вере миен толын.
Тӱҥалтыште корнышт Знаменский поселкыш шуйнен. Тушто шукерте огыл почылтшо «Василёк» йочасадым ончен савырненыт.
Кугыжаныш Думыжын контроль да регламент шотышто комитетшын еҥже Дмитрий Сватковский палемден:
— Садикда XXI-ше курымлан тӱрыс келшен толеш.
Тыгак пашаеҥ-влакын пашаштым кӱкшын аклен, икшыве-шамычын уш-акылыштым утларак вияҥдаш тыршымылан кугу тӱткышым ойырымым поснак палемден. Тыгодым рашемдышаш йодыш-влак улмо нергенат, мутлан, инклюзивный образований шотышто ойлен.
Вес сенаторланат, конституционный законодательстве да кугыжаныш чоҥымаш шотышто комитетшын еҥже Ирина Рукавишниковалан, тиде садик моткоч келшен. «Тыгай йочасадым мый але марте нигушто ужын омыл ыле!» — каласыш. А вет тудо элнан тӱрлӧ регионыштыжо лийын…
Тылеч вара делегаций Йошкар-Оласе «Восточный» микрорайоныш тарванен. Тушто 320 икшывылан кум пачашан садикым чоҥат. Ты учреждений изи ӱдыр-рвезе-шамычым тенияк вашлийшаш. Зданийым такшым нӧлтен шуктымо. Кызыт кӧргыжым шотыш кондат. Пашаеҥ-влак туге тыршат, тунар жапыштыже чоҥен шуктынешт – эсогыл Москва гыч толшо уна-влакын ончен коштмышт годымат пашам ыштымыштым чарнен огытыл.
Социальный политике шотышто комитетшын еҥже Елена Попова йоча учреждений-влакым нӧлтымӧ годым у технологий-влаклан эҥертыше, тыгодым оксам аныклаш полшышо проект-влак дене пайдалаанаш темлен. Аныклен кертме шийвундо дене садикым кӱлеш оборудований дене пойдараш, мебельым, модышым, уш-акылым вияҥдаш полшышо технологийым налаш лийме нерген ойлен.
Тура йодыш деч лӱдман огыл
Кечывал деч вара уна-влак республикысе Национальный президент школ-интернатыште лийыч. Нуно педагог да тунемше-влакын ача-авашт, республикысе Образований да науко министерстве пеленысе Общественный советын еҥже-влак дене вашлийыч.
А тылеч ончыч делегаций школ мучко савырныш. Школ-интернат вуйлатыше Л.Иксанова нунылан кумда экскурсийым эртарыш. Кабинетлаште, кочмыверыште, хоровой залыште лиймышт годым тудо тунемме вер, талантан икшыве-шамыч, мероприятий-влак нерген радамлын каласкалыш.
Тылеч вара вашлиймаш тӱҥале. Тушко Марий Эл правительстве председательын икымше алмаштышыже Михаил Васютин, Кугыжаныш Думын депутатше Светлана Солнцева толыныт ыле. Нунын саламлыме мутым ойлымышт деч вара Йошкар-Олан мэрже Евгений Маслов республикыште школ ден йочасад-влакым чоҥымылан кугу тӱткыш ойыралтме нерген ойлыш. Тидыже регионысо правительствын тыршымыжлан да нацпроект-влакым илышыш шыҥдарымылан кӧра лиймым палемдыш.
Погынымаште Москва гыч толшо-влаклан шагал огыл темлымашым каласышт, ятыр йодышым пуышт. Южыжым залыште шинчыше-влак совым рӱж кырен вашлийыч. Мутлан, 50 да тылечат утларак ий ончыч чоҥымо йочасад-влакым олмыкташ палемдалтеш мо? Тидын нерген меат кодшо номерыште кугу статьям возенна ыле. Сандене Россий кӱкшытыштӧ ты шотышто мом ышташ шонымым пален налаш оҥай ыле.
Дмитрий Сватковский теве мом вашештыш:
— Тыге лийшаш огыл: ик вере йоча-шамыч сай условийыште шинчымашым налыт, а вес вере, мутлан, южо школышто эсогыл шондан уремыште. Сандене 2020-2022 ийлан бюджетым палемдыме годым тиде йодышым рашемдаш оксам ойыраш кӱлмӧ шотыш налалтеш.
А теве Елена Попова тыгайрак шонымашым каласыш: кок изирак йочасадлан оксам шагалрак ойырымешке, лучо нуным ушаш да тыге иктылан шукырак шийвундым ойыраш йӧн лиеш.
Ирина Рукавишникова РФ Образований да науко министерствын сайтыштыже посна сервис – «вопросник» — ышталтеш, да тушто ача-ава веле огыл, Российыште илыше кеч-кӧат школым ачалыме, «Образований» нацпроектын илышыш кузе пурталтмыж, моло нерген йодышым пуэн кертыт манын каласыш.
Елена Попова улшо нелылык, тургыжландарыше йодыш-влак нерген ӧрын шогыде палдараш темлыш. Тунам нуным регионысо нацпроектлашке пурташ йӧн лиеш, а тыге гын, оксам федеральный бюджет гыч колтат манын каласыш.
У школ чоҥымаште да йочасадыште
Кечывал деч вара уна-шамыч тыгак рӱдоласе Ян Крастынь уремыште чоҥалтше у школым ончалаш миен толыныт.
Тунемме учреждений 825 икшывылан келыштарыме лиеш. Кугыжаныш Думын образований да науко комитетшын еҥже Светлана Солнцева федеральный бюджет гыч полыш лийме дене республикысе школлаште верым ситарыме дене кылдалтше йодыш 2021 ий марте тӱрыс рашемдалтеш манын ӱшанен ойлен.
Пытартышлан контроль группын еҥже-влак Йошкар-Оласе 43-шо номеран «Жар-птица» йочасадыште лийыныт да тудын пашажым акленыт.
Любовь Камалетдинова.
Авторын фотожо.
