Йошкар-Оласе вузлаште таче йот элла гыч толшо 2 тӱжем наре студент шинчымашым налеш. Лишыл йот элласе студент-влак дене пырля тыгак Ангола, Эфиопий, Египет, Конго, Судан да моло вер гыч толшо-шамычат улыт. Тачысе унана — Матлаббек Саидахматов. Тудо Узбекистанын рӱдолаже, Ташкент, гыч толын. Марий кугыжаныш университетын медицине факультетыштыже фармацевтлан ынде кокымшо ий тунемеш.
Мӱндыр йот элла гыч толшо-шамыч рушлаже сайын огыт мутлане гын, Матлаббекын тыгай нелылыкше уке. Тудо руш йылмым сайын пала да начарын огыл ойла. Эшежым Узбекистаныште руш йылмат, узбек семынак кугыжаныш йылмылан шотлалтеш. Туге гынат Йошкар-Оласе вузыш тунемаш пурымыж годым руш йылмым келгынрак тунемашыже логалын. Такшым тудо шке олаштыжак фармацевтлан тунемаш шонен, но пурен кертын огыл. А Йошкар-Олаште тыгай вуз улмо нерген пален налмекыже, шке олаштыже Руш тӱвыра рӱдерыш каен. Тушто Российысе вузлаш тунемаш шонышо-влаклан полышым пуат. Регистрироватлалтмеке, шинчымашым нӧлтен, Матлаббек ЕГЭ-м сдатлен да тунемаш пураш ситыше баллым поген. Ӱжмашым налмеке, Йошкар-Оласе вузыш тунемаш толын. Ончыч йылме шотышто нелырак лийын гынат, кызыт ынде тунемын.
Ты рвезын лӱмжат узбек йылмыште «юмын пӧлекше» манмым ончыкта. Но 24 ияш рвезе юмылан ӱшана гынат, шке вийжылан, уш-акылжылан эҥертыше айдеме. Шинчымашыжым эре пойдаренак шога. Ташкентыште медицине колледжым тунем лектын, фельшерланат ыштен, армийыште служитлен.
Сандене идалыкат пеле служитлыме деч вара тысе тӱшкагудыштат илаш неле огыл, палемда тудо. Университетыште тунемме йолташыже-шамычат тыгак тӱрлӧ калык гыч лекше улыт. Тыгай интернациональный тӱшкаште чылан гаяк ваш келшен илат да тунемыт.
Йошкар-Ола тудлан моткоч келшен. Марий рӱдолаште Европысо ола-влакын сынышт палдырнымат ончыч тудым моткоч ӧрыктарен. Но Йошкар-Олан изи да шып илем улмыжо тудлан моткоч келша. А теве йӱштырак игечылан, поснак телым, тудо эше тунем шуын огыл.
Марий-влакым поснак тудо мокта. Моткоч поро кумылан, икте-весылан полшаш ямде улыт, манеш. А тидыжым тудо кеҥежым вуйдеҥге чайым ямдылыше предприниматель Евгений Петровын фирмыштыже поварлан ыштымыж годым пален налын. Тунемашыже оксам ышташ манын, тудо кеҥежлан тушко пашаш пурен. Предприниматель дене пырля тыршыше марий-влакым моткоч мокта, нунын полшымыштлан, поро каҥашым пумыштлан таушта. Туштак тудо марий, руш калык кочкыш-влакым ямдылаш тунемын. Таклан огыл Евгений Петровым «кочай» манеш. Тидыже тудын шочмо калык йӱлаж дене келшышын, кугурак-влакым пагалымаш гыч кая. Туштак тудо марий шомак-влакым тунемын.
Повар пашажым Матлаббекым палыше-шамычат моктат, поснак пловым пеш сайын ямдыла, маньыч. Тидын дене пырля узбек рвезын эше икмыняр специальностьшо уло: электрик, водитель, массажист, риелтор. Официантланат эсогыл ыштен. У пашалан тудо тунемаш эре ямде. «Илышыште чылажат кӱлеш лиеш», — манеш шкеже.
Вич ий гыч тунем лекмеке, Матлаббек калыкыште пагалыме еҥ, сай фармацевт, бизнесмен лийнеже. Йот эллам ужын кошташ, пашамат туштак ышташ шона. А тидлан тудо тыршен тунемеш, шинчымашыжым, моштымашыжым пойдаренак толеш. Сай примержылан ача-аважак улыт, вет тудо туныктышо да военныйын ешышышт шочын-кушкын. Кум икшыве коклаште — кугурак эрге. Оксам тӱлен тунемаш ешыжак полша, кертме семын шкежат оксам ыштен налаш тырша.
«Узбек ешыште кугурак-влакым чот шотлат. Санденак южгунам Йошкар-Олаште ужмо сӱрет-влак мыйым моткоч ойгандарат. Тендан дене тиде огеш шижалт. Эсогыл транспортышто кугырак ийготан-влаклан верым огыт пу. Мемнан дене тыге огыл. Самырык-влакат пеш писын, нимом ыштыде, ача-авалан гына ӱшанен, пояш шонат. Тидыже мутланымаш гочат шижалтеш», — палемда Матлаббек.
С.Носова.
Снимкыште: Матлаббек Саидахматов.
М.Скобелевын фотожо.
