РСФСР просвещенийын отличникше, Н.К.Крупскаян медальже (1986), «Знак Почёта» орден (1996) дене палемдалтше, «МАССР школ-влакын сулло туныктышыжо» лӱмым нумалше, Россий писатель ушемын (2007) еҥже, 7 сборникын авторжо, поэт Зинаида ЕРМАКОВАЛАН таче 75 ий темеш. Пагалыме еҥнам юбилейже дене саламлена да вашмутланымашым лудаш темлена.
– Зинаида Васильевна, мутланымашнам айста вигак кумда йодыш дене тӱҥалына. Тендан шонымаште, марий сылнымут кызыт могай положенийыште?
– Иктешлен каласаш лӱдам. Мый декем чыла книгаже миен ок шу – теве пашаже кушто. Садлан кӧра библиотекыште мо уло, тудым лудам. Шагал эскерем, но… Семен Николаев, Альбертина Иванова деч тӱҥалаш гын, тачысе кечылан самырык-влак оҥай возат. Мыйын шонымаште, почеламутышт-влак редакторын кидше йымач каят. «Ончыко» журналыште печатлалтше-влакын возымышт оҥай улыт. Теве кеҥежым «Кеҥежымсе сылнымутчо» семинарыш мийыш, тушто мыланем пеш келшышт южыштын. Анжела Тимоеван «Мӱян чай» книгажым лудым. Тынар чот келшыш, тыгайым йоча уло кумыл дене лудеш. Шкеже эше ок мошто гын, ача-аваж деч лудаш йодеш. Семинар жапыште тыгай порылык тольо, вара кужу жап тиде порылык дене илышым. Марий сылнымутна кавыска, йомеш манме дене мый ом келше.
– Шкендам його улам маныда. Почеламутым возаш чынжымак його улыда? Тендам лӱмынак терген налам: пытартыш жапыште мом возен улыда?
– Його улам. Мый телым гына возем, кунам поран гӱжла… А кеҥежым ик корнат ок возалт, коклан тоштым пургед шинчылтам. Кодшо кечылаште «Наҥгаем поян кеҥежым» йоча поэмым «Ончыко» журнал редакийыш намиен пуышым. Тушто чыла илыш гыч, иктыште гына шоя – мыйын изи племяшем маншаш кок пийым огыл, а ик пийым утарен, мый поэмыштем кокытым манынам: иктыжым мӧҥгыжо наҥгаен, весыжым кокажлан пӧлеклен коден. Сюжет почеш тыге кӱлеш ыле. Молыжо чыла чын.
«Ончыко» журналышкак кызыт пуышым чодыраште кӧ дене вашлийме: шордо, рывыж, пире, ур, мераҥ, ирсӧсна-влак дене вашлийме да кӧ дене пырля малаш сай – тидын нерген кӱчык ойлымаш-влакым. Мый илыштем кумыжвуян кишке, кум шыҥшале, шоҥшо, тений кеҥежым семинар годым рывыж дене маленам. Тидын негызеш возалтыныт.
– А те ойледа йогылык нерген… Теве кеҥежымак «Тылат гына серем» почеламут сборникым луктында. Жанр велым колтыдымо серыш-влак манын ончыктымо.
– Нине серыш-влакым 1964 ийыште возаш тӱҥалме, пытартыш серыш 2016 ийыште возалтын. Чылаже 58 серыш погынен. Тыште вет чыла колтыдымо серыш-влак улыт, ик еҥлан возалтыныт. Пеш индивидуальный улыт. Нуным арален кодаш кӱлеш ыле. Айда, шонем, ик изи книгам ыштем, санденат 50 штукам веле лукмо. Марий кундемыште тыгай эше уке.
– Ончем, тыгай сӧрал книга, кидкопашкат шыҥа. А почын ончалат, пуйто чынжымак ала-мыняр ий дене волгыдо шижмашым аралыше серышым почат… Сӱретчым мокталтыман!
– О кунам мый нальым, кидышкем кучышым, йомак гай чучо, тыге моторын ыштыме. Мый вет кузе ышталтмыжым ужын омыл. Икте кучен онча, весе – содержанийжым ужде, тыгай мотор книга маныт.
– Содыки ынде тӱҥ йодыш деке толын шуна. Зинаида Васильевна, каласыза, мо тыланда поэзий? Почеламутым возышо эн ондак мом шижшаш?
Л.СЕМЕНОВА мутланен
Вашмутланымашым 28 сентябрьыште лекше «Марий Эл» газетын 7-ше лаштыкыштыже лудса.
