Тенийысе кеҥеж кечывалвел кундемласе гай шокшо игечыж дене ойыртемалтеш. Сад-пакчаште помидор ден баклажан веле огыл, виноградат, арбуз ден дынят йыраҥыштак кӱын шуыт.
Теве Волжский районысо Нурсола ялыште илыше Степановмыт еш ик сорт виноградым, сайын лийын шуынат, уже кочкын пытарен, весыжын кок-кум арня гыч кӱын шумыжым вуча. А арбуз ден дыньым гын август тӱҥалтыш гычак кочкаш тӱҥалын.
– 50 сотык утла мландына уло. Тушко мом лиеш, чыла шындаш тыршена. Виноградшым ынде иктаж лу ий толаштарена, да теве пытартыш кок ий лектышыж дене пеш куандара. А арбуз ден дыньым, очыни, куд ий ончена, но тенийысе гай чапле лектышым налын огынал: я лийын ок шу, я шуын кая, – «южан-шамычым» ончен куштымо опытшо дене палдара озавате Надежда Евгеньевна. – Тений кум арбуз ден кок дыньым уже кочна. Эн кугу арбузшо 6,5 кг нелытан ыле, дыньыже – 3 кг нелытан. Пеш тутло улыт – умшаштак шулат. А пушыжо-о-о-о! Мут дене умылтарен мошташат огеш лий.
Степановмыт «Фотон», «Сибирские огни», «Айваз F1» да «Сахарная молния F1» сорт арбуз ден «Фантазия», «Награда», «Ладушка F1» да «Багира F1» сорт дыньым шынденыт.
– Росотам шке ямдыленна. Тудым пасушко, кугурак участкынам тыге манына, июнь тӱҥалтыште луктын шынденна. Вӱдым тиде кечын веле шавенна, молан манаш гын тудыжо тушто эше уке. Шӱкшудым веле кӱрынна. Кызыт корнан-корнанже иктаж 20 штук кушкеш, ужаргыже тыгыдырак, иктаж 50 штукыш погына, а дыне – 20 штук марте. Игече эше пеш шокшо шога, сандене шукынжо кӱын шуктат манын ӱшанена, – каласкала Н.Степанова. – «Южан-шамычым» ончен кушташ пеш келша. Чапле лектышым тӱрлӧ семын ончымо да шке йоҥылыш гоч веле налаш лиеш, очыни. Ешыштына вес ийын эр шушо арбуз ден дыне росотам ямдылаш да тудым 10 сотык кумдыкышкак шындаш кутырен келшышна. Тидлан икшыве-шамычат моткоч кумылаҥдат.
Икшывын кумыл – Юмын кумыл, маныт. Тудым ача-авалан шотыш налде огешак лий. Адакше шке ончен куштымо саска тамлырак да тазалыклан пайдалырак лиеш, вет тушко нитрат йӧршын гаяк огеш логал.
М.ИВАНОВА
Н.Степанован фотожо
