23 сентябрьыште Марий Эл Кугыжаныш Погынын колымшо сессийыштыже депутат-влак 24 йодышым онченыт.
Судья-влакым палемденыт
Заседаний тӱҥалтыште кок судебный участкыш мировой судья-влакым палемденыт: Анна Носкова Волжский судебный районын 18-ше №-ан судебный участкыштыже пашам умбакыже шуя; Вадим Васильев Советский судебный районын 39-ше №-ан судебный участкыштыже службыш кум ийлан шогалеш.
Мланде олмеш – оксам
Депутат-влак шуко шочшан еш-шамычлан мланде участкым яра пуымо олмеш социальный полышын альтернативный мерыж нерген законым пеҥгыдемденыт. У закон еш-влакын мланде участкым яра налын кертме йӧныштым огеш шӧрӧ, а, кугу (2600 утла еш) черетыште икмыняр ий шоген, участкым содыки чылт яра налаш але Марий Элыште пӧртым чоҥаш ойырен налме мланде кумдыкын роскотшым пӧртылташ целевой окса выплатым оформитлаш правам пуа.
Выплатын кугытшо – 250 тӱжем теҥге. Тыгодым тудо ий еда индексироватлалтеш. Мланде участкын акше выплатын кугытшо деч изирак гын, ешлан чынже дене кучылтмо средства пӧртылталтеш.
Оксам кидыш огыт пу, а участкым ужалыше еҥлан кусарат. Выплате дене пайдаланыме механизм ава капитал дене илыме верым налме радам гайрак. Йодмашым налме да пунчалым лукмо пашам регионын Кугыжаныш пого министерствыжлан ӱшаныме. Закон 2023 ий гыч тичмаш куат дене пашам ышташ тӱҥалшаш.
Сад-пакчам кучаш куштылгырак лиеш
Сессийыште Марий Элыште сад-пакча пашам вияҥдаш сай йӧным ыштымашке виктаралтше законымат пеҥгыдемденыт. Документ дене келшышын, ынде коммерческий огыл сад товариществе-влак (СНТ) кугыжаныш полыш дене пайдаланен кертше субъект-шамыч радамыште улыт. Тыгай полышыжлан сад-пакчазе-влакын посна коммунал услугыштлан специальный тарифым пеҥгыдемдыме, шке участкыште ончен куштымо пакчасаска ден емыж-саскам ужалыме рынкым организоватлыме, шокшо ден электрокуатым, вӱд ден газым да молым ситарыме йодышым рашемдыме паша шотлалтеш. Сад-пакчазын йодышыж дене Марий Эл правительствыште, Кугыжаныш Погынышто, уполномоченный органлаште пашам ыштыше полномочий-влакымат палемдыме. Мутлан, правительстве садоводствым вияҥдаш полшымо шотышто республиканский программе-влакым приниматлыме, тиде направлений дене кугыжаныш полыш мере-шамычым пуымо радамым пеҥгыдемдыме пашам шукта.
Автобус жапыштыже толеш
Депутат корпус транспорт сфер, чодыра отношений, муниципальный пого дене кылдалтше законлашкат вашталтышым пуртен. Мутлан, регионыштына пассажир-влакым шупшыктымо пашам шуктышо организаций ден амалкалче-влаклан у йодмашым пуртымо: кварталлан палемдыме рейсын эн кугу чотшо ден чынже денак ыштыме рейс коклаште ситыдымаш ола кӧргысӧ маршрутлаште 10 процент деч шукылан лийшаш огыл, ола воктенысе сообщенийлаште – 4 процент деч шукылан огыл, ола-влак кокласе маршрутлаште – 2 процент деч шукылан огыл.
Тиде правилын шукталтмыжым шушаш ий тӱҥалтыш гыч «Управление транспортом» автоматизированный увер системе эскераш тӱҥалеш. Нарушитель-влак пассажир-шамычым шупшыктымо нерген свидетельствышт деч посна кодын кертыт.
Медик-шамычым кумылаҥдат
Парламентарий республикысе Обязательный медицине страхований фондын 2021 ийысе, тыгак шушаш 2022 да 2023 ийласе бюджетыштым ончен. Бюджет-шамыч кокласе трансфертын сайын пурымыжлан кӧра тений доход ден роскот ужаш-влак 343,4 млн. теҥгелан кугемыныт.
Ешартыш средствам диспансеризаций годым онкологий черым рашемдыше, ковидым сеҥен лекше пациент-влакын тазалыкыштым келгынрак шымлыше врач ден кокла медперсоналлан кумылаҥдыше выплате семын кучылташ палемдыме.
Икманаш, депутат-влак колымшо сессийыште Марий Элын 20 законжо ден Кугыжаныш Погынын 27 пунчалжым пеҥгыдемденыт.
М.ИВАНОВА
