Шошым пӱртӱс ылыжме дене пырля чодырасе маскат шке вынемже гыч кынелеш. «Кугу Какшан» заповедникын специалистше-влакын эскерымышт гыч, тений шошо шуйналтын. Лумат эркын шула, сандене маскат кынелаш вашкен огыл.
Эн ончыч узо але шкет маска-влак кынелыт. Але шыжым вынемым начарын але сай огыл верышке ыштыше ты янлык, сандене тушко вӱд пура. Эн вараш кодын, чыла лум каен пытымеке, маска-ава-влак шке игышт дене кынелыт.
Маска помыжалтеш, вынем гыч лектеш да вигак чулымланаш тӱҥалеш. Эн ончыч, сайрак помыжалташ манын, яндар южышто кия. А тидлан вынемже воктенак, кече сайын логалме верыш кож, пӱнчӧ укш гыч шкаланже вакшышым ышта да, икмыняр кече тушто кийылтеш. Вара веле кочкышым кычалаш лектеш. Кеч узо маска-влак кочкышым кычалме верым вигак палемдат гынат, садак шуйнылыт.
Ты пагытыште маска магыренат кертеш. «Кугу Какшан» заповедникын специалистше-влакын ойлымышт почеш, вынем гыч лекмеке, маскан мӱшкыржӧ коршта, молан манаш гын ты татыште тудын шенгелже гыч рожшым петырыме пробкыжо лектын вочшаш. Ава маскан тыгай пробкыжо телым игым ыштымыж годымак лектын возеш, сандене нунын тыгай нелылык уке.
Тӱҥалтыште янлык-влак кукшо шудым, моло кушкылым, тумлегым, колышо янык деч кодшымат кочкыт. Ты пагытыште маска шужышо, сандене агрессивный лиеш, чодыраште вашлийме айдемымат тодышт кочкын кертеш. Ужар шудо лекмеке, тудо вегетарианский кочкышыш кусна. Поснак тудо кияк шудым, пырчан кушкыл озымым йӧрата.
С. Носова
