Газетнан тачысе унаже – Параньга районысо Кугу Пумарий ял гыч Валентина Николаевна Золотарёва.
Шукерте огыл командировкышто лийме годым тудын деке шке унала пурен лекна. Амалжат лийын, марий ӱдырамаш «Марий Эл» газетын подписчикше-влаклан эртарыме лотерейыште шӱргысолык комплектым модын налын. Но ме тудым мӧҥгыштыжӧ ышна верешт, уремыштак вашлиялтна. Шке машинаж дене пеш писын кудал тольо.
Чолга улмыжо вигак шижалте: мутланымаште, мом ойлымаштыже, эсогыл шкенжым кузе кучымаштыжат. Валентина Николаевна идалык наре сулен налме канышыште. Но ура чонжо яра шинчаш тудлан ок пу. Шке манмыжла, паша тудым нигунам лӱдыктен огыл да тудын деч поснаже огешат турко. Теве сайлымаш кампаний гына эртыш. А тидыже ӱдырамашлан тургым жап лийын, молан манаш гын, ятыр ий тудо верысе избиркомым вуйлата. А ты пашаште чолгалык, шинчымаш деч посна огеш лий.
Тидын годымак Валентина Николаевна – ятыр ий страховой компанийын агентше. Тидат еҥ-влак дене мутланен, кумылыштым налын моштымо мастарлыкым йодеш. Самырык годымак ойырен налме профессийжымат коден огыл. Шке жапыштыже Ежовысо совхоз-техникумым тунем лектын. Варажым, Кужэҥер районысо ӱдыр Кугу Пумарий рвезылан марлан лекмеке, 15 ий наре тыштак зоотехниклан ыштен.
Кумшо йоча дене декрет отпуск гыч лекмеке, 1991 ий гыч Валентина индивидуальный предприниматель семын ушкалым тӱжаҥдыме пашам шукташ тӱҥалын.
«Ялыште осеменаторын пашаже моткоч кӱлешан. Кеч, чаманен каласыман, пытартыш жапыште ушкалым кучышо-оза-шамыч шагалем толыт», – мутшым шуйыш ӱдырамаш. Но Пумарийыште вольык кӱту изижак огыл, пасу воктеч машина дене кудалшыла 27 вуйым шотлен муна. Кеч верысе кӱтӱчӧ-влак деке миен мутланымеке рашеме: тӱкан шолдыра вольыкшо 39 вуйыш погына.
Валентина Николаевна автомашинам виктарашыжат 47 ияш тунемын. «Ончыч осеменаторын пашажым лабораторий условийыште гына шукташ лийын. Ик Пумарий ял вольыкым обсуживатленам веле гынат, лабораторий воктеке кажне кастене, манаш лиеш, оза-влак шке ушкал-презыштым вӱден кондеденыт. А илыш вашталтме дене, ялыште вольык шагалеммылан кӧрат пашана куштылемын. Эшежым тӱрлӧ у инструментымат ышташ шонен муыныт, ынде вес верышкат лектын, вольыкым эмлаш, тӱжаҥдаш йӧн почылтын. Нигунам руль воктеке шинчам але машинажымак налам манын шонен омыл. Пашалан кӱлеш да тунемаш кайышым. Мый праваланат иканаште сдатлен кертынам. Нимогай йӧсылык лийын огыл. Сандене южо рвезеын але пӧръеҥын правалан экзаменым кучен кертдымыштлан ӧрам. Шоненак тунемаш кает гын, айдемылан мо мешаен кертеш?» – иктешлыш Валентина Николаевна.
Пелашыж дене пырля нуно кум шочшым ончен куштеныт, йол ӱмбаке шогалтеныт, кӱшыл шинчымашым пуэныт. Кажныже илышыште шкенжын вержым муын. Ача-аваштым ныл уныка дене куандареныт.
Пиалан ӱдырамаш «Марий Эл» газетна дене шукертак кылым куча да тудым лудаш пеш йӧрата. Теве ынде кокымшо гана лотерейыште сеҥен. Меат тендам йӧратена, лудшына-влак, санденак вес пелийлан возалтше-шамычлан пӧлекым ямдылашат тӱҥалынна.
С.Носова
Снимкыште: В.Н.Золотораева.
М.Скобелевын фотожо.
