Ынде уло тӱня пала: пластик 50 гыч 1000 ий марте шӱеш гын, кагаз – кок кече гыч вич ий марте. Тидымак шотыш налын, нуным ойырыман да посна урыман але пытарыман. Но кызытеш шӱк реформо дене кылдалтше тиде йодыш ик эн тургыжландарыше семын кодеш.
Марий Элыште пластикым моло тор деч посна погашлан 145 контейнерым шындыме, но, чаманен каласыман, калык нунын дене эше пайдаланен огеш мошто. Исполнительный кучемын да бизнесын еҥже-влак кызытеш пеҥгыде коммунал шӱкшакым посна огыл, а пырля погымо верч улыт. Амалже?
Калык сетке контейнерыш тӱҥ шотышто вич тӱрлӧ пластикым кышка. Правил почеш, нуным пырля погаш да вараш огеш лий. Тиде пластикым контейнер гыч спецмашинашке оптал налыт, сортироватлыме станцийыш наҥгаят да эше ик гана ойырат – уэш-пачаш пашам ыштат…
Туге гынат, торым посна погымо жап шукертак толын. Тидыже кугыжанышлан огыл, а эн ончычак айдеме тукымлан да пӱртӱслан кӱлеш.
Российыште шӱк реформым илышыш пуртымылан ик ий утлат эртыш. Но южо еҥ ден организаций тудын ӱмбак тымартеат, манмыла, шӧрын ончат. «Благоустройство» ООО региональный операторын палемдымыж почеш, Марий Элыште илыше чумыр еҥ гыч 84 процентше да пашам ыштыше организаций гыч 74 процентше веле квитанций почеш тылзе еда тӱла.
Калык пеҥгыде коммунал торым погымо да пытарыме услугым шергаканлан шотла. Тудын ойжым шотыш налын, тений гыч тарифым кандаш наре теҥгелан волтымо да кугу ден изи олалаште, райрӱдӧ ден яллаште погымо шӱкым посна висаш тӱҥалме. Вараже тудын показательже негызеш ик еҥын идалыкыште мыняр кубометр торым контейнерыш кудалтымыжым кокла норматив семын шотлен луктыт.
Таче шӱк реформо дене кылдалтше тургыжландарыше вес йодышат уло: ала вандал-влак, ала тыглай граждан-шамычак пластик контейнер-влакым я йӱлалтат, я пудыртылыт, я кумыктен кодат, я ик кудывече гыч весыш шӱкен наҥгаят… Тыгайже Йошкар-Олаштат, Волжскыштат, Козьмодемьянскыштат, Звениговыштат, районлаштат лиеден. Адакше пластик контейнер пеш каура – йоҥылыш пайдаланыме годым катла, эсогыл тамакпундаш логалме дене лева але йӱлаш тӱҥалеш. Чыла тидым шотыш налын, граждан-влаклан нунын дене чатканрак пайдаланаш, а осал койышым жапыштыже сорлыклаш кӱлеш…
М.ИВАНОВА