Марий йӱла почеш:
22 – Марий У ий. Имне идалык тӱҥалеш.
Марий кумалтышын чинче тушыжо:
« Порын толын шого, Кугу Серлагыш Юмына! Вуйӱмбал суксо-шамычнам эрат-касат пӱрымаш шот дене арален шогет, тӱням тӱрлӧ азап деч арален ашнет. Мемнам (чоннам, ӧртнам, шыртнам, капнам) суксо шулдыр дене левед шогет.
Родо-шамыч! Шке суксыдам ӱмыр мучко аралыза, кӱлеш-оккӱл кугу тулышко ида пурто, кугу мардеж денат ида покто, кугу вӱд йымакат ида шуҥгалтаре. Ваш-ваш каргашен, суксын чон кучемжым, кумылжым ӱлыкӧ ида волто.
О, Юмо-Суксо! Арале мемнам ӱмыр корныштына. Суапле пашатым пагален, пӱрымаш корнынам шуктен шогыметлан ме таче вуйнам савена!»
«Ош сандалык ончылно» книга гыч налме. 2012 ий.
Черке йӱла почеш:
27 – тоштыеҥым уштымо кече.
Калык пале:
Кече ден йӱдын кужытышт икгай лийме кечылаште йӱштӧ – нылле кылмыктышым вучо.
Шошымсо тӱҥалтыш кӱдырчӧ – шокшо толшашлан.
Вырляҥге толмеке, латкок кече гыч лум кая.
Коҥгаште лум вашке ок ылыж – вӱдыжго игече лийшашлан.
А.Е.Китиковын «Марийские народные приметы» книгаж гыч налме.
Пайдале каҥаш
Эзотерик-влакын темлымышт почеш, окса сурт гыч «ынже курж» манын, парняш шергашым чияш темлалтеш. Тудо сылнештарыш веле огыл, эшежым оксалан магнит семынат лийын кертеш.
Мутлан, койыш-шоктышда ылыж каен кертше гын, шергаш кугуварняште лийшаш. Весе-шамыч денат кылда саемеш. Но шергашыже вӱргене гыч лиеш гын, эшеат сайрак.
Кокытеланыше койышан улыда гын, кошарварняште вулно але шӧртньӧ шергашым чийыман. Ты парняште шергаш тендан пиаллан, чапдамат нӧлташ полшаш тӱҥалеш.
Шонымышке шуаш да пояш покшелварнясе шергаш полша.
Шӧртньӧ шергашым лучо лӱмдымӧ парняште нумалаш, тунам пояшат йӧн лектеш, тендам шотлашат тӱҥалыт.
А теве йӧратымаш да алгаштарыше модышышто сеҥымашке шуаш казаварняш чийыме шергаш полшышаш.
Весымат шарныман: могай сеҥымашке шуаш шонымым шола кидысе парняш чийыме шергаш ончыкта.
Шарнаш кодшо ой:
«Суртышто чыланат сай кумылан улыт гын, тушко пиалат вашкерак пура» (Л. Н. Толстой)
«Поро лий, ит сыре, чыте
Шарне: волгыдын шыргыжмет дене
тыйын кумыл гына огыл,
шӱдо пачаш молынат нӧлталтеш.»
(Эдуард Асадов)
С.Носова ямдылен
