Ача-ава-влаклан
Икшывылан сосискым ида пукшо!
Американ врач-влак тезисым луктыныт: «Йоча-шамычлан сосиске ден хот-догым пукшымым чарныза!»
Чылан палена: таче сосиске тӱня мучко кумдан кучылталтеш. Но шанчызе-влакын у шымлымашышт пеҥгыдемден: тылзыште 10 деч шуко сосискым кочшо йоча лейкемий дене черланен кертеш. Арняште кеч ик хот-догым кочшо мӱшкыран ӱдырамашат йочажлан вуйдорык рак дене черланаш амалым ышта. Эсогыл ӱдырамашым мӱшкыраҥдыме деч ончыч сосискым чӱчкыдын кочшо пӧръеҥ ончыкылык шочшыжлан онкологий дене черланен кертме лӱдыкшым шочыкта. Чыла тиде мо дене кылдалтын? «Нитрат» манме ешартыш дене! Правил почеш, тудым сосискыш ботулизм дене черланыме деч ешарат.
Сосискым шолтымо годым нитрат амин (чыла шылыште уло) дене химический реакцийыш ушна да N-нитрозо лӱман веществам ышта. А тудыжо – пеш виян да лӱдыкшӧ канцероген.
Тидымак шотыш налын, американ врач-влак сосискым ешыштат, школыштат кочмым чарнаш темлат.
М.ИВАНОВА.
