Икымше Марий калык погынлан — 100 ий
Марий Эл гыч Пошкырт велыш…
31 май -2 июньышто Пошкырт велне икымше Марий погынлан 100 ий теммылан пӧлеклалтше Марий тӱвыра кече-влак эртат. Тушко Марий Эл гыч кугу делегаций каен. Тудым Марий Эл Павительстве Председательын икымше алмаштышыже, тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министр Михаил Васютинын вуйлатен.
Тӱвыра кече-влак 31 майыште Нефтекамскыште «Марий Эл» кугыжаныш ансамбльын кугу концертше дене почылтын. Вес кечынже Бирск оласе краеведений тоштерыште «Марий-влакын Юл гуч Урал марте эртыме караван корнышт» ончер шке пашажым тӱҥалын.
Ик эн тӱҥ мероприятийлан Бирск олаште, Башкир кугыжаныш университетын филиалыштыже эртыше «Марий калыкын этнокультурный ойыртемжым ыштымаште тӱвыран да образованийын рольышт: исторический ретроспективе» регион-влак кокласе научно-практический конференцийым шотлыман. Молан лач ты олам ойырен налме? Икымше Марий калык погын Упӧ губернийын Пӱрӧ олаштыже эртен. Ты кугу научный форумым эртарымашке Марий Элын Тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министерствыже, Башкортостан Республикын Тӱвыра министерствыже, «Башкортостан Республикысе эрвел марий» национально-культурный автономий ушненыт. Тушко Пошкырт велым 132, Марий Эл гыч 103, тыгак Пермь кундем, Финляндий гыч участник-влак ушненыт.
Конференций марий йылмым арален, вияҥден колтымо йодыш деке научный общественностьым мелын савыраш, кок республикысе науко пашаеҥ, краевед-влак коклаште кылым ышташ, марий мер толкынын, национальный тӱвыран ойыртемыштын вияҥ толмыштым шымлыме дене кылдалтше йодыш-влакым утларак научнын шымлаш тӱҥалаш полшышаш. Тушко ушнышо-влак Георгий Калитовын «Блеск черемисской стрелы» книгажын презентацийыштыже, йыргешке ӱстел йыр мутланымаште, семинарыште лийыныт. Кастене Бирск оласе тӱвыра пӧртыштӧ Марий Эл искусство мастар-влакын кугу концертышт лийын. Кокымшо кечын Марий Эл гыч мийыше-влак Калтаса районышто эртыше «Ший кандыра» марий куштымаш фестивальыште участвоватленыт.
Марий Элын тӱвыра кечыже-влак эртыме деч вара «Марийские достопримечательности Башкортостана» журнал лекшаш.
Йылмым, литературым да историйым научнын шымлыше В.М.Васильев лӱмеш марий институт ты конференций вашеш «На пути национального самоопределения: к 100-летию первого съезда мари» книгам савыктен луктын. Таче ме ты книга гыч шанчызе, историй науко кандидат Родион Чузаевын очеркшым савкыташ тӱҥалына. Марий мер толкынын вияҥме корныж дене лудшына-влак кумдан палыме лийын кертыт.
С.Носова.
