Ялысе кевыт
«Загляни-ка» – «Пурен лек»
Унчо села покшелнысе тиде кевыт чаткалыкше дене веле огыл, лӱмжӧ денат савыра. «Загляни-ка» маныт гын, «Пурен лек-де» кузе чытет? А пурет гын, налде от лек.
– Мый тиде кевыт деч тораште огыл илем, сандене чӱчкыдын коштам. Тыште пӧрт кӧргылан мо кӱлеш, чыла уло – кочкыш ден йӱышат, вургем ден атышӧрат, бытхим ден озанлык сатуат. Кевытче-влакшат йодмылан мелын вашештат, порын кутырат. Мый шкеже йоча-влак дене шинчем: иктыже – вич ияш гын, весыже – кум ияш. Пелашем Владислав Сергеевич Йӱдвелне «Сургутнефтегаз» организацийыште трактористлан вахте дене пашам ышта, тылзе кокла гыч толеда. У ийлан мӧҥгыштӧ лийшаш. Тудланат ты кевыт келша. Пӧлекланат – У ийлан, шочмо кечылан, уналыкеш каяш – сатум эре тыште налына, – кумылын каласкалыш еш озавате Лиана Ильина.
– Ме тышеч умбалнырак илена гынат, школ деч вара пурен лекде огына кай. Тыште мыланна чыла келша. Продуктшат сай качестван, срок эртыше огыл. Теве пӧлеклан йӧршӧ шере кочкышым ончална. Мемнанат ачана Василий Леонидович Йӱдвелке пашаш коштеш, авана Марина Филимоновна сурт озавате семын мӧҥгыштӧ ышта. Ме нуным колыштына, школышто сайын тунемына, – ешарышт акак-шӱжарак Дария (6-шо класс) ден Амантина (3-шо класс) Сидоровамыт.
Сату налше-влакын тыгай ойышт деч вара кевытче дене мутым вашталтыдежат от керт. Зинаида Ахметзянова латвич ий кевытчылан тырша. Ик жап Озаҥыште, вара ты ялыштак, но вес вере ыштен, ынде кудымшо ий – тыште. Эше аваже Светлана Михайлова пеленжак кокымшо ий пашам уштара.
– Ынде мӧҥгӧ воктенак улам, пашашке мӱндыркӧ коштмо ок кӱл. Теве пелашем Руслан Рубисович гына – мӱндырнӧ, спецопераций эртыме Украина кундемыш мобилизоватлалтын. Сандене изишак тургыланенат. Но кевыт озана Эльвира Аркадьевна дене ышташ келша. Тудо мемнам пагала, меат тудым пагалена. Кажне пайремлан пӧлекым пуа, ой-каҥаш дене полша. Сатумат калыкын йодмыжым шотыш налын конда. Тидыжак налшым савыра, – рашемдыш Зинаида.
А кевыт оза Э.А.Яковлева сатум кондымо деч вара олаш кудалын ыле. Вет тудо тушто ила, кевытым гына тыште куча. Тӱҥ пашаже оласе «Сдобново» фирмын тортшым республикысе районла мучко, тыгак пошкудо Татарстан ден Башкортостан республиклаш да Киров областьыш оптовик семын шупшыктымо дене кылдалтын. Тиде сомылым тудо ӱдыржӧ-влак полшымо дене шуктен шога. Сандене пашаже шуко. Но Унчо велне кевытым налмыжлан ок ӧкынӧ.
– Кевытым налме гын, шот дене кучыман. Тудо тӱжвал тӱсшӧ денат ончалтшаш, кӧргыштӧ пашам ыштыше кевытче-влакланат йӧнан лийшаш, налше-влакланат келшыше да чапле сатум ситарыман. Тыге налше, ужалыше да ситарыше-влак кокласе ваш умылымаш негызеш гына шонымашке да ик ойыш шуаш лиеш, – каласыш Эльвира Аркадьевна.
Юрий ИСАКОВ
Снимкылаште: амалкалче Э.Яковлева – кевытше ончылно; кевытче З.Ахметзянова; Л.Ильина, акак-шӱжарак Сидоровамыт.
