«Ялыште илет гын, шке озанлык кӱлеш»
Таче ме У Торъял районысо Токтарсолаште илыше Надежда ден Анатолий Лихачёвмыт дене палдарена.
Токтарсола пеш мотор верыште шинча. Йырым-йыр – чодыра ден пасу, воктеныже ятыр памаш уло. Садланак тыште марий калык ожнысек ила. Лихачёвмыт деке пурымына годым Анатолий Александрович пакчаштыже тырша ыле.
– Кызыт ятыр пӧрт уэмдалтеш, чоҥалтеш… Пелашем дене коктынат пашам ыштена, – ойлаш тӱҥале тудо. – Мый – Токтарсоласе клубышто аккомпаниаторлан. Пелашемат ондакше клубыштак тыршен, но ынде кум ий «Акашевский» сурт-кайык фабрикыш коштеш.
Лихачёвмытын кум йочашт уло: Владислав Москошто тырша, Александр – армийыште, а Дария верысе школышто тунемеш.– Мый –эржат, касшат клубышто улам – умылтара Анатолий Александрович. Яра жап годым веле пӧртым тӧрлатем. Тудым тӱжвачын угыч комыжлаш шонем. Пӧртын кокымшо пачашыжым каркас технологий почеш ыштыме.
Лихачёвмыт пакчаштышт ялысе моло калык семынак кажне ийын кешырым, шоганым шындат, тыгак тушто олмапу, вишне, сливе кушкыт. Тыштак шке ыштыме теплице-шамыч койыт. Чыла вереат кидмастарын кидше шижалтеш. Кугурак кумдыкышто Анатолий Александрович шке тракторжо дене мландым куралын, вара пареҥгым шындаш корнылам ыштен. Технике неле пашам палынак куштылемда, вет нуно эше вольыкым ашнат: ушкал, презе, сӧсна, туна улыт. Туге, ялыште илет гын, шке озанлыкет эре кӱлеш.
– Кумыл уло гын, ялыште илаш лиеш, – ойла Анатолий Александрович. –Но эн тӱҥжӧ – пашавер уке. Калык кушто гына огеш ыште: верысе «Онар» ял озанлыкыште, «Акашевский» сурт-кайык фабрикыште, вахте йӧн дене коштыт. А самырык-влак шотышто ойлаш гын, нуно, школым пытарымеке, Йошкар-Олаш каят. Тиде пӧртлан негызым ачам Александр Александрович ден авам Валентина Артемьевна 1975 ийыште ыштеныт. Сурт – кермыч пырдыжан. Вич ий ончыч кокымшо каркасан пачашым ыштыме. Каркасын пырдыж коклашкыже шокшым кучаш минватыкым кучылтмо. Тӱжвачын гипсокартон дене комыжлымо. Чылажге илыме вер 100 квадрат метран лиеш.
Варажым пӧръеҥ тудым блокхаус але брус дене комыжлаш шона. Пӧртыш пӱртӱс газым пуртымо, электротул ден вӱд улыт. Чыла тидлан тулаш окса веле ситыже. Эше иктым каласыме шуэш: ялыште шкендын техникет уло гынат, горючийже пеш шерге, тудын акше шергештеш веле.
Кызыт суртоза автомашина ден тракторлан машинавечым ыштен, оҥа ӱмбачын тудым калай дене комыжлаш шона.
М.СКОБЕЛЕВ
Авторын фотожо
Снимкыште: 6703 — 1-ше Лихачевмытын суртышт
