Теле- да радиовӱдышӧ, модель – чыла тиде тачысе лаштыкын унаже Жанна ФЕДОРОВА нерген. Мотор марий ӱдыр Морко район Шеҥше селаште шочын-кушкын. Кӱшыл шинчымашым Марий кугыжаныш университетын Калыкле тӱвыра да тӱвыра кокласе коммуникаций инситутыштыжо налын. Бакалавриатымат, магистратурымат йошкар диплом дене тунем пытарен.
– Студент годым тый шкендым чолган ончыктенат. Шагал огыл мероприятийыш ушненат. Могайже шарнымашеш поснак кодын?
– Ик ийын университет мучко вич ӱдырым да вич рвезым наградной группыш ойыреныт. Нунын коклашке мыят логалынам. Тунам мыланна посна формым ургеныт. Кажне кугу мероприятийыш ӱжыныт. Унам вашлияш, конкурс деч вара сеҥыше-влакым саламлаш – мемнан сомылна лийын. Тиде мыланем пеш кугу куан ыле. Тыгай ушемыш логалмем дене кугешненам.
Студент илыш веселан эртен. Волонтёр да участник семын шуко вере лияш логалын. Нунын кокла гыч «Студент шошо» фестиваль эн шерге. Тушто мый ик гана веле огыл «Боди-арт» направленийышке ушненам.
– Жанна, тыгак тый МарГУ пеленысе модель студийым тунем лектынат. Тидын нерген рашрак палаш оҥай.
– Ты студий нерген МарГУ-ш тунемаш пурымекем пален налынам. Тунамак тушко ушнаш шонен пыштенам, но йодмашым пуаш вараш кодынам. Ий гыч ты студийын вуйлатышыже Алина Кутырева (Креклина) дене вашкылым ыштенам да отборым эртенам. Мый тунам кужу капан улмем деч изишак вожылынам. Школыштат тидын дене моло ӱдыр-влак деч ойыртемалтынам. Но модельлан капем лач лийын.
Сертификатым налмеке, студийын вуйлатышыже туныктышо сомылым темлен. Тыге кок ий наре ӱдыр-влак дене пашам ыштенам. Ме тӱрлӧ фотосессийыш, вургем ончыктымашке ушненна. Кевыт почмаште, моторлык мероприятийлаште шкеннам ончыктенна.
Модель студий моторын ошкылаш, кап-кылым сайын кучаш тунемаш пеш сай йӧн. Тушко кажне кумылан ушнен кертеш.
– Профессий почеш этнокультуролог улат. Но пашам «Марий Эл Радиошто» ыштет. Кузе тушко логалынат?
– 2018 ийыште бакалавриатым тунем пытарымеке, мом умбакыже ыштыме нерген шонкаленам. Акам радион социал тӱшкаштыже вӱдышӧ кӱлмӧ нерген увертарымашым ужын да мылам шке вием терген ончаш темлен. Июль тылзын тышке толынам да икмыняр арня стажировкым эртенам.
Кугу таум Людмила Алексеевалан (Карповалан) ойлем. Тудо мыйым шукылан туныктен. Моло коллеге-влакат эре пелен лийыныт, полшен шогеныт. Кызытат тыгак.
Ончыч кум шагаташ эр эфир деч моткоч лӱдам ыле. Вет тушто иканаште икмыняр пашам ыштен шуктыман: теме дене кылдалтше материал дене палдарыман, колыштшо-влак дене вашкылым ыштыман, конкурсым эртарыман… Но сомыл келша гын, эрденат куштылгын кынелат, йӱдвоштат эфир деке куанен ямдылалтат.
Радиошто йӱк дене пашам ыштен моштыман. Тудым кӱлеш годым иземдыман, кугемдыман. Чонышто улшо нелылыкымат шылтен моштыман. Вет, уста журналист да шерге коллегына Раисия Данилован мутшо почеш, радиовӱдышӧ кажне суртыш омсам тӱкалтыде пура. Садланак поро кумылан лийман.
– Кызыт радиом колышташ веле огыл, You-Tube-што ончашат лиеш. Вияш эфир деке тунем шуаш неле ыле?
– Ты паша 2020 ий гыч ышталтеш. Тудын гоч студийым, вӱдышӧ-влакым ужаш лиеш. Тидыже пеш сай. Ончыч йӧндымын чучеш ыле гын, кызыт куштылгырак. Ик могырым тыйым ончат манын мондыман. Шкем куштылгын кучыман. Вес могырым калык ончылно улметым шарныман. Вот тыге: мондыманат, шарныманат (воштылеш).
– Ик ий наре МЭТР телеканалыште эфирышке «Тыланем мый тыланет» саламлымаш программе лектыш. Тый тудо передачын ик вӱдышыжӧ улат.
– Тыге. Программе лекме деч ончыч МЭТР телеканалын Марий Эл ТВ-ын редакторжо Наталья Ямаева саламлымаш программым вӱдаш темлен. Тунам мый камер деч лӱдам манын вашештенам. Но жап гыч тидлан келшенам.
Программылан ямдылалтме паша оҥай. Ончыч текстым радамлена, тудо марла йоҥгыжо манын тыршена, рушла саламлат гын – кусарена.
Ончыч ончышо-влак мый дечем кузе тынар текстым шарнен кодмем нерген йодыт ыле. Но телевиденийыште суфлёр уло. Тушто текстым ончалаш лиеш.
– Шукерте огыл тыйым Марий самырык театр сценыште ужынам…
– Эн сай каныш пашам вашталтымаш, маныт. Мыйынат тыге. Шкем тӱрлӧ аланыште терген ончымем чонем лыпландара.
Радиош пашам ышташ пуренам веле ыле, Самырык театрын художественный вуйлатышыже Олег Иркабаев деч интервьюм налаш колтеныт. Тудыжо студент жапыште ик ий наре театр дене кылдалтше дисциплиным вӱден. Мыйым шарнен кодын улмаш, садлан вашлиймаште пашаш ӱжын. Мый тӱшка сцене актёр лияш келшенам. Вет театр пашаеҥ-влак йӱдшӧ-кечыже спектакльлан ямдылалтыт, а мый, тӱҥ паша деч кораҥын, тидлан шуко жапым ойырен ом керт.
Калык ончык «Похождение Чичикова», «Коман мелна», «Айвика» спектакльлаште лектынам.
Тӱшка сценыште пеш оҥай. Вет тушто тӱҥ герой дене пырляк «илыман». Нунын семынак ойгырыман, куаныман, кӱлеш гын, шинчавӱдымат йоктарыман. Тидым илышын ик ужашыжым илен лекм дене таҥастараш лиеш.
– 2021 ийлан марий календарь-влак ужалымашке лектыныт. Икмынярыштыже тый коят.
– Ача-авамлан тиде вучыдымын лийын. Марий календарьыште шке ӱдырыштым ужмыштлан пеш куаненыт. Ончыч авамын календарь-влакым налын толмекыже, тушто улшо сылне тувыран мотор ӱдыр-влакым куанен ончем ыле. Тунам мыйынат чурием тушто лийже ыле, манын шоненам. Пиалешем тиде шукталте.
«Марий Эл Радион» ончычсо вӱдышыжӧ Сергей Карпов календарьыш мыйын фотосӱретым лукташ темлен. Марий тувырым МарГУ-н пашаеҥже Ирина Алексеева пуэн. Фотом Валерий Поликарпов ыштен. Нунылан моткоч кугу таум каласем.
– Лудшо-влаклан могай тыланымашет лиеш?
– Илыш йогын моткоч писе. Тудын дене тӧр ошкылза. Лудса марий газетым, колыштса марий радиом. Марий шӱлышдам ида йомдаре. Вет тиде эн шерге.
– Жанна, 27 ноябрьыште тыйын лӱмгечет. Саламлена шушаш пайремет дене. Пиалан, таза лий!
– Тау!
О.МОШКИНА мутланен
В.ПОЛИКАРПОВЫН фотожо
