Теҥгече Йошкар-Олашке Россий Федерацийын тазалык аралтыш министрже Михаил Мурашко официальный визит дене толын.
Тудо Марий Элым вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо Юрий Зайцев, правительстве председательым алмаштыше Ольга Фёдорова, тазалык аралтыш министр Марина Панькова дене пырля «Здравоохранений» национальный проектын «Тазалык аралтышын первичный звеножым модернизироватлымаш» регионысо проектшым илышыш пуртымо кышкарыште чоҥымо да уэмден олмыктымо медицине организаций-влакым ончен савырнен. Эн ончычак Перинатальный рӱдерын кӱкшӧ технологиян у корпусышкыжо пурен, азам ыштыме зал, ӱдырамаш ден кызыт гына шочшо йоча-шамычлан реанимаций да интенсивный терапий отделений-влакым ончен. Вара Медведево районысо Краснооктябрьский посёлкышто чоҥалтше врачебный амбулаторийыш миен савырнен, Йошкар-Оласе 1-ше №-ан медико-санитарный частьын поликлиникыштыже лийын, Йошкар-Оласе больницыште Вӱргорно рӱдерын пашажым аклен. Визитшым мучашлыме деч ончыч Правительстве пӧртыштӧ тазалык аралтыш системын пӱсӧ йодышыжо-влак шотышто совещанийым эртарен.
* * *
Россий Федерацийын тазалык аралтыш министрже Михаил Мурашкон палемдымыж почеш, Перинатальный рӱдер – регионлан моткоч кӱлешан объект, молан манаш гын тудо ӱдырамаш ден аза-влаклан медицине полышым кугу кӱкшытыштӧ пуаш, консультаций ден перинатальный диагностикым эртараш, ситыдымашым тӱҥалтыш йыжыҥыштак рашемдаш йӧным ышта.
«Рӱдер начар тазалыкан ӱдырамаш-влакым веле огыл, кызыт гына шочшо аза-шамычымат эскера. Тудо кокымшо кӱкшытан тӧнежлашке бригаде-влакым колта, а тыште кок кӱкшытан системе, начар тазалыкан аза-влаклан, да кӱлеш гын, нуным шке ӱмбакыже налеш – тидыже кызытсе йӧн-шамычлан моткоч келшен толеш. Тылеч посна рӱдерым ава ден йочалан полышым пуымо федеральный системыш ушымо. Неле хирургический операцийым ышташ кӱлмӧ годым мӱшкыран ӱдырамаш-влакым федеральный рӱдерлашке колтат, тушто нунылан медицине полышым азам ыштымешкышт пуат. Сандене, вертолёт техникым, реанимобильым, телемедицине консультацийым ушен, чаткан чоҥымо системе таче рӱдерыште да регионышто уло. Элыштына чылаже 1 миллионат 400 тӱжем аза шочын, да пытартыш пагытыште ик ияш марте йоча-влакын колымо чотышт эн изи. Чыла службо ик стандарт дене пашам ышта, да таче пайдаланаш лийме чыла технологий: генетическият, консультированият, неле пациент-шамычым эскерымат – чыла тиде Марий Элын Перинатальный рӱдерыштыже уло. Волжск олаште чоҥалтше азам ыштыме отделеният моткоч кӱлешан. Тудо кажне ӱдырамашлан кӱкшӧ качестван полышым пуаш тӱҥалеш», – манын М.Мурашко.
Тений РФ правительстве председательын кӱштымыж почеш, диагностический шымлымаш-влаклан тӱрлӧ оборудованийым наледаш тӱҥалме, нунын радамыштым кумдаҥдыме, ешарен Российын тазалык аралтыш министрже. Тыгак «Круг добра» фонд пашам ышта, тудо кӱлмӧ годым неле чер ден ситыдымашым эмлыме препаратлан тӱла. Икманаш, элыштына ава ден йочалан, ты шотыштак кызыт гына шочшо азалан, полшымо ик системе ышталтеш, эм ойыралтеш. Тудыжо южгунам ик лу миллион теҥгем веле огыл шога.
Марий Элым вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо Юрий Зайцевын увертарымыж почеш, июньышто Перинатальный рӱдерыште 500 наре аза шочын.
«Тиде кӱкшӧ технологиян у корпусым Россий Федерацийын Тазалык аралтыш министерствыжын полшымыж дене чоҥымо. Мыйым кызытсе жаплан келшыше у оборудований-влак ӧрыктарышт. Нуно жап деч ончыч шочшо йоча-шамычым реанимироватлаш, искусственный условийыште ончен лукташ йӧным ыштат. Мый проектым илышыш пурташ да тыгай чапле комплексым чоҥаш полшымылан тауштем. Таче эше ик ава азам ыштен, ӱдырамаш индивидуальный залыште кия. Кызытсе оборудований, персонал да условий кӱшеш тиде пашам тунар сай йогыныш пуртымо. Тыште тыршыше акушер ден доктор-влаклан сайын гына тыланем», – палемден Ю.Зайцев.
* * *
Марий Элым вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо Юрий Зайцев ден Россий Федерацийын Тазалык аралтыш министерствыжым вуйлатыше Михаил Мурашко Медведево районысо Краснооктябрьский посёлкышто «Тазалык аралтыш» национальный проектын «Россий Федерацийыште здравоохраненийын первичный звеножым модернизироватлымаш» регионысо проектшым илышыш пуртымо кышкарыште чоҥалтше врачебный амбулаторийын зданийжым тергеныт.
«Тиде проектым илышыш пуртымаште кадр йодыш ик эн тӱҥлан шотлалтеш. Тыште ӱмаште «Ялысе доктор» программе почеш кум специалист пашам ышташ тӱҥалын. Таче медперсоналын штатшым тичмашнек чумырымо. Тыгак Интернет сетьым шупшыт, цифровой оборудований телемедицине консультацийым эртараш йӧным ышта. Икманаш, проектын кышкарыштыже штатым чумырымо деч посна эше кӱшыл организаций-шамычын консультацийыштым налаш йӧн уло – тиде пашам ыштыме пеш сай формат. Модернизироватлыме пагытыште первичный медико-санитарный полышын эше шым объектшым чоҥат да латкумытшым капитально олмыктат», – увертарен М.Мурашко.
«Ме почеш кодде каена, да Михаил Альбертович мом ойлыш гын, чылажымат илышыш пурташ ямде улына. Ойпидышым ыштыме, подрядчик-шамычым ойырымо, кӱлешан оборудованийым налме да конден шындыме йодышымат рашемдыме. «Тазалык аралтышын первичный звеножым модернизироватлымаш» проектым илышыш тичмашын пуртымо лиеш», – ешарен Ю.Зайцев.
Краснооктябрьский врачебный амбулаторий воктенысе ныл илем гыч 3700 утла еҥым, ты шотыштак 679 йочам, обслуживатла. Амбулаторийын куатше сменыште 49 пациентым приниматлаш ситышаш.
* * *
Россий Федерацийын тазалык аралтыш министрже Михаил Мурашко Марий Элым вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо Юрий Зайцев да правительствын моло еҥже дене пырля Йошкар-Оласе 1-ше №-ан медико-санитарный частьын уэмден олмыктымо поликлиникыжым аклен, тыгодым медперсонал ден пациент-влак денат мутланен.
Медсанчастьын тӱҥ врачше Алла Чумакован каласкалымыж гыч, «Здравоохранений» национальный проектын «Тазалык аралтышын первичный звеножым модернизироватлымаш» регионысо проектшым илышыш пуртымо кышкарыште ӱмаште тиде медицине тӧнежлан кызытсе жаплан келшыше чапле оборудованийым налме. 2025 ий марте 43,4 миллион теҥгеш эше кум техникым налаш палемдыме. Тылеч посна инфоматым, йӧнан навигаций системым вераҥдыме.
«Поликлиникын цифровой трансформацийже у модель первичный медико-санитарный полышын ик эн тӱҥ ужашыжлан шотлалтеш. Тудо электрон амбулаторный картыш куснаш йӧным ышта. Пациент дене пашам ыштыме годым цифровой профиль чумырга. Тудын негызеш медицине сообществе, врач, поликлинике диспансер эскерымаш шотышто темлымашым чумырышаш улыт. Поликлиникыште ме электрон цифровой картым шыҥдарымым, диспансер тӱшка семын эскераш кӱлмӧ пациент-влакым ойыркалымым ужына», – палемден М.Мурашко.
Регионышто инфаркт ден инсультым чытен лекше пациент-влаклан стационар гыч лекмышт деч варат эмым ситарыме, нуным медицине велым эскерыме системым шыҥдарыме. Тылеч посна, калыклан диспансеризаций эртаралтеш, тидыже поснак у коронавирус инфекцийым чытен лекше-шамычлан кӱлеш, ешарен министр.
«Поликлиникыш шыҥдарыме оптимизаций айдемылан диспансеризацийым ик кечыште эрташ йӧным ышта, тиде жапыште тудо тӱҥ анализ-влакым сдатла, тудын деч моло параметрым налыт, да сӱрет рашемдалтеш веле.. Тышке шуко еҥ толеш, но пациент-влакым приниматлыме паша моткоч писын шукталтеш. Йӧнан стойко уло, кок еҥ тиде але вес терапевт деке колтедылеш. Поликлиникым чаплын олмыктымо, йӧнан мебельым вераҥдыме. Ме Михаил Альбертович дене пациент-влак денат мутланышна. Тышке 1976 ий гычак коштшо-шамыч обслуживатлыме пашан палынак саеммыжым да йӧнан лиймыжым палемдышт», – манын Ю.Зайцев.
Йошкар-Оласе 1-ше №-ан медсанчасть 25 тӱжем утла еҥым обслуживатла. Медицине тӧнеж ик сменыште 650 пациентым приниматлен кертеш.
М.Мурашко ден Ю.Зайцев Йошкар-Оласе больницын Регионысо вӱргорно отделенийышкыжат миеныт. «Шӱм-вӱргорно чер дене кучедалмаш» регионысо проектым илышыш пуртымо кышкарыште тыште 2019-2022 ийлаште 9 медицине оборудованийым, ты шотыштак рентген компьютер томографым, кӱкшӧ классан ультрайӱкан шымлымашлан диагностике комплексым шындыме. Тений магнит-резонанс томографым кондат. Тылеч посна, Йошкар-Оласе эмлымверлан лишыл кок ийыште эше 12 медтехникым налаш палемдыме.
* * *
Медицине организаций-влакым ончен савырнымышт деч вара Михаил Мурашко ден Юрий Зайцев иктешлымашым ыштеныт, тазалык аралтыш системын пӱсӧ йодышыжо-шамычым лончыленыт, регионышто медициным вияҥдыме ончыкылык паша радамым палемденыт.
Ю.Зайцев тазалык аралтыш министрлан Марий Эллан тӱткышым ойырымыжлан, эмлыме тӧнежлашке миен коштмо годым ыштыме замечанийже ден темлымашыже-влаклан шкеж дечат, республикын правительствыж дечат, регионын Минздравше дечат тауштен да специалист, профессиональный врач, медицине науко доктор семын полышыжым моткоч кӱлешан семын аклен.
Михаил Мурашкон палемдымыж почеш, Йошкар-Олаште Перинатальный рӱдерын почмо у корпусшо, Волжскышто азам ыштыме отделенийлан чоҥымо зданий ик ияш марте икшыве-влакын колымо чотыштым иземдыме кӱлешан йодышым решатлат, ӱдырамаш ден йочалан сай йӧным ыштат. Марий Элыште Россий президент Владимир Путинын кӱштымыж почеш илышыш пуртымо тазалык аралтышын первичный звеножым модернизироватлыме шотышто проектын кышкарыштыже мероприятий-влак сайын шукталтыт.
«Чыла контрактацийым жапыштыже эртаренда, жапым шотыш налме кӱлешан. Калык тиде проектым илышыш пуртымым вуча. Таче ме чумыр паша радамым гражданинын медицине полышым йодын толмыж гычак ончышна. Тудо тӱрыснек увер системе дене кылдалтеш. Мыйын шонымаште, коллегем-влак чын корно дене каят. Ме таче пациентым амбулаторий йыжыҥыште ончымо пашам эскерышна да тудым лачшымак кушто саемдаш лиймым ужна. Чыла мероприятий – диспансеризацият, вакцинацият – айдемын илышыжым шуяш ышталтеш. Марий Элыште калыкым медицине велым обслуживатлыме пашан качествыжым икшырымын саемден толыт», – манын М.Мурашко.
Россий Федераций тазалык аралтыш министр Михаил Мурашко ден Марий Элым вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо Юрий Зайцевын вашлиймашышт деч вара регионын Правительстве пӧртыштыжӧ РФ Минздравын тӱҥ специалистше-влак дене пырля республикысе здравоохраненийым вияҥдыме йодыш-влак шотышто совещаний лийын.
Марий Эл Республикым вуйлатышын организаций да аналитике виктемжын уверже негызеш М.ИВАНОВА ямдылен
