Кечышот ден калык пале:
29 март – У тылзе.
Марий кумалтышын чинче тушыжо:
«Ош Поро Кугу Юмо-Пӱрышӧ, ужашет-влак дене ойласена. Мланде Ава, шкеч гаяк куатле вийым, пиал-поянлыкым, тӱвыргӧ шурно саскам йодына. Чодыра Ава деч емыж сийым, суртым ырыкташ ситыше пуым, Вӱд Ава деч йӱшаш, кочшаш, чоннам арум ышташ вӱдым, вӱдыштӧ илыше чонаным, Кӱдырчӧ-волгенче юмо-влакат вуй ӱмбал каванам осал пурак деч, неле тӱтыра деч, кочо юж деч аралыза. Языкан да тендам мондышо-влакымат туныктен шогыза; пушеҥге-влаклан, ир янлыклан, кайыквусылан полшен шогыза, чыланат марий айдемылан илен лекташ йӧным ыштыза!»
«Марий сугынь» книга гыч налме, 2005 ий.
Черке йӱла почеш:
3 март гыч 19 апрель марте Кугече деч ончыч кугу пӱтым кучымо пагыт шуйна.
25 март – Святитель Григорий Двоеслов ден преподобный Симеон Новый Богословын кечышт.
29 март – Тоштыеҥым уштымо кече.
30 март – Юмын еҥже Алексийын кечыже.
Юмын Аван Смоленский «Одигитрия» юмоҥажлан молитва гыч: «Мемнам, сулыкан да нимолан йӧрдымӧ-влакым, тиде шагатыште сукен кумалше да Тыйын эн яндар тӱсет ончылно шинчавӱд дене чоным почын йодшо-влакым, кол; пытыдыме осал шонымаш деч мемнам кораҥде. Эн Поро Владычице, тӱрлӧ орлык да ойго деч мемнам утаре, чыла тӱрлӧ кержалтмаш да еҥым осалыш луктын ойлымо деч, да чыташ лийдыме ондалымаш деч утаре…»
«Марла молитва-влак» книга гыч налме, 2005 ий.
Тиде юмынавалан салтак-влакын сӧй пасу гыч илыше пӧртылмышт, тӱрлӧ чер эпидемий деч аралалт кодымо верч, шочмо мландыште тыныс илыш лийже, ешыште, пашаште умылыдымаш ынже лек манын кумалыт.
Калык пале:
Мартыште кучымо каракан мӧртньыжӧ уке – майыште вӱд шуко ок лий.
Корак-влак мландыш але лумыш волен шинчыт – левешта.
Лум кече ырыктымылан кӧра шула – кинде сайын шочеш, йӱрлан кӧра – кеҥеж кукшо лиеш.
Шошым мемнан деке кайык тӱшка икте-почеш весе толеш – шошо ок шуйно.
Турня толын – леве игечат шкенжым ок вучыкто.
Кайык-влак пыжашым кечывалвелан оптат – кеҥеж йӱштырак лиеш.
Турий эр толеш – шошо леве лиеш.
Шертне укшым тодылын, вӱдыш шындет – сурт гыч осалым поктен колташ да пиалым кондаш полша.
Шырчыкым ужат – вашке шошо толеш, колшырем – вашке ий кая, пембым – йӱкшемда.
Ӱмырым илен эртарышын каҥашыже:
Шонымашет уло – корныжат лектеш.
Шкендым чаманаш тӱҥалат гын, виет ок ешаралт; мӧҥгешла, лушкыдырак гына лият.
Изи ошкыл-шамычат кугу шонымашке шуаш полшат.
Светлана Носова ямдылен
Икте-весын йӱлам палена
28 февраль гыч 31 март марте мусульман-влакын чоткыдо пӱтым кучымо Рамадан пагытышт кая. Тудо Ураза-Байрам пайрем дене мучашлалтеш. Мусульман-влак тылзе кечышот почеш илат, сандене пайремым эртарыме кече кажне ийын вашталтеш. Тений тудо 30-31 март йӱдым толеш. Мусульман эллаште ты кече канышлан шотлалтеш.
Снимкыште: Йошкар-Оласе соборный мечеть.
Светлана Носован фотожо.
