Кукшо мландыштат, купыштат, лавыраштат да моло вереат кудалыштше, адашым эше вӱдыштӧ ийын кайше техникым але марте телевизор дене веле ужынам ыле. Лач тыгай вездеходым тений шошым Морко районысо Унчо селаште илыше Алексей Митрофановат чумырен.
Алексей Алексеевич изинекак техникылан шӱман. Тудо ачаж семынак ятыр ий «Передовик» ялозанлык артельыште тракторист лийын, Т-150, тыгак бульдозер дене кудалыштын, а кызыт колхоз гаражым вуйлата. Паша деч вара, мӧҥгысӧ сомыл деч ярсымекыже, А.Митрофанов пӧрт воктенысе гаражыштыже жапым эртараш йӧрата. А туштыжо могай гына техникын ужашыже, тӱрлӧ орава, кӱртньӧ падыраш, сравоч да молат улыт!
– Тыште чылажат кӱлешан, – воштылеш Алексей Алексеевич.
Мутат уке, мастар еҥлан ала-могай кӱртньӧ падырашыжат кӱлешан, тудын дене ала-момат «шочыкта».
Теве, мутлан, шошымсо «изобретенийже» дене пошкудыжо-влакым веле огыл, кундемнан, элнан тӱрлӧ лукыштыжо илыше-шамычымат ӧрыктарен, шонем. «Ока» автомашинам ушештарыше, но чылт танкла койшо техникын гараж гыч кудалын лекмыжым да шошо вӱд, лавыра дене эртымыжым интернетысе видеошто ужмеке, мыят чо-отак ӧрынам ыле!
– Кундемна воктене йоген эртыше Шора вӱдышкат пуренам ыле. Иеш. Шканемат моткоч оҥайын чучын. Тыгай вездеход дене кеч-могай корныштат кудалышташ лиеш, лакым огеш шиж, — ойла А.Митрофанов да йочала шыргыжал колта. – Тиде «Ока» автомашинам индеш тӱжемлан налынам ыле. У-уй, илышыштем мыняр машинам налынам?! Шотленат пытараш огеш лий! Кӱртньыпудыргым погымо верлаш намиен кодымо гычак иктаж индешым конденам.
Кажныж гыч кӱлешан ужашыжым налын, мастар еҥ шканже кӱлешан техникым… пога. Тыге тудо кеҥежым шудым оварта, шыже еда шке ямдылыме агрегатше дене пареҥгым луктеш да молат.
Алексей Алексеевич ден пелашыже Алиса Васильевна кок йочам ончен куштеныт, йол ӱмбаке шогалтеныт. Вадим эргышт армийыште службым эрта, а Аня ӱдырышт, МарГУ-м тунем лекмыж деч вара Озаҥ олаште инженерлан пашам ышта.
– Эргымат техникылан шӱман, садлан тудлан контракт дене служитлаш кодаш темленыт, мемнан дечат командирже йодын. Тыгай эрге шканнат да шкенан колхозланат кӱлеш, сандене командиржыланат тыгак ойленам, — ойла уста суртоза. – Вадим Йошкар-Оласе аграрный колледжыште инженер-механиклан тунем лектын, колхозышто К-700 трактор дене кудалыштын. Ужыда, «Москвичым, «Жигулим», кок «Окам» рончен оптенам. Эргым армий гыч пӧртылмекыже, УАЗик гыч каракатым погаш шонем. Ты пашаште лач тудо эн сай полышкалышем лиеш шонем.
А.Митрофановмытын суртышт ял мучаште, моткоч мотор верыште. Пӧрт ончылнак пӱя уло. Жапше годым тудым верысе фермер кӱнчыктен улмаш. А пӱясе вӱдыштӧ кеҥежым лудылан, комбылан пеш сай.
Трукышто шикш пуш нерым чыгылтыш. Тыгодым Алексей Алексеевич моктаныме семын пелештыде ышак чыте:
– Кечывалым толмем пален, пелашем самбар дене чайым шынден аман.
Чынак, кудывечыш пурымеке, чатката беседке воктенысе тротуарыште самбар гыч шикш лектеш. Озавате чайым кож пӱгыльмӧ дене шолта, шикш пушыж гыч вик шижалте. Тыгодым йоча годсо жап ушышкем пурыш, сандене корзиҥкаште улшо пӱгыльмым мыят самбар аҥыш кудалтышым.
Суртоза техникылан шӱман, а пелашыже пеледышым чот йӧрата. Кудывечыштышт тӱрлӧ тӱс дене сылнын пеледалтыныт да тамле пушышт дене кумылым нӧлтеныт. А тыгайым ужмеке, мутат уке, чонышто куан ылыжеш, вет икте-весым умылен, пагален илыше, пашам йӧратыше-влакын ыштыме кеч-могай пашаштат йывырташ тарата да калык пагалымашым луктеш. Митрофановмыт еш нергенат тидым пеҥгыдын ойлен кертам.
Алевтина БАЙКОВА
Авторын фотожо
