15 октябрьыште Т.Евсеев лӱмеш национальный тоштерыште «Анималия. Трогательная выставка» экспозиций почылто.
Тудым почмаште республикын социальный вияҥмаш министрже Марина Островская лийын.
– Инклюзивный манме выставке чыла гаяк регионышто огеш эртаралт, сандене тудым Йошкар-Олаште ужаш моткоч куанле. Скульптур-влак гоч меат, шинчам кумен, кидшӱм дене тӱнян моторлыкшым шижын кертына. Сандене ты выставкыш йоча ден шоҥгылык пӧртлаште илыше-влакымат кондаш шонена, тек нунат ир пӱртӱсын моторлыкшо дене палыме лийыт, – палемдыш Марина Александровна.
Экспозиций кугурак-влаклан веле огыл, йоча-шамычланат пеш пайдале. Тидын нерген ныл ияш эргыж дене выставкыш мийыше пӱртӱс поянлык, экологий да йырым-йырысе средам аралыше министрын алмаштышыже Максим Козлов каласыш.
– Анималистике жанр гоч янлык-влак нерген шуко пален налаш полша. Тыгай ончер чоныш логалше, шонаш таратыше да кумылым нӧлтышӧ. Йошкар-Оласе художественный училищын студентше-влакат тыгай выставкыш логалмыштлан куаненыт да организатор-влаклан кугу таум ойлат, – палемдыш сӱретче-педагог, Марий Элысе художник-влак ушемын пӧлкажын председательже Анна Санникова.
Анималистике жанр дене ямдылыме паша-влак чынжымак ойыртемалтыт. Выставкыште мемнан чодырасе веле огыл, Африкысе янлык ден кайык-влакат улыт. Мутлан, Сергей Серёжинын «Ковчег» скульптурыштыжо гына моткоч шуко янлык уло: слон, жираф, маска, ӱшкыж, пырыс, коля да молат.
– Ты пашам Африкыште илымем годым 2005 ийыште ышташ тӱҥалынам да, Москваш куснымеке, 2015 ийыште ыштен шуктенам, – палдара С.Серёжин. – Скульптур пашалан изиэм годымак шӱмаҥынам да, ачамым ончен, тӱрлӧ фигурым ненченам. 2000 ийыште институтыым тунем лекмеке, ты корно дене профессионально тыршаш тӱҥалынам, еҥ йодмо почешат тӱрлӧ памятникым ямдыленам. Мутлан, лишыл жапыште Мурчик пийлан памятникым ыштен шуктышаш улам. Тудым Железнодорожный олаште вераҥдышаш улыт.
Выставкыште Виктор Эрдынеевын «Секач ирсӧснаже» ик эн кугу пашалан шотлалтеш.
– Ятыр ий ювелир паша-влакым ямдыленам. 2000 ийыште Улан-Удэ гыч ик тылзылан Москош унала толынам да тушанак кодынам, художественный колледжыште шинчымашым налынам. Тыге кӱртньӧ дене пашам ышташ тӱҥалынам, анималистике жанр келшаш тӱҥалын. Ятыр скульптурым ямдыленам: «Маскам», «Пирым»… Тысе выставкыште – «Секач» веле, моло пашам шочмо кундемыштем калыкым куандара. Скульптур — йӧратыме пашам, кечыгут нимом ом ыште гынат, кече шичмеке, пелйӱд марте садак чон йодмо сомылем шуктем. Йошкар-Олаште искусствым йӧратыше калык ила, сандене ончыкыжым тыште персональный выставкемат почнем.
Чынжымак, выставке оҥай да ойыртемалтше. Тушто улшо кумло наре скульптурым кучен ончен, парнявуй, кидшӱм дене шижын кертынна. Тыгай экспозиций начарын ужшо-влакланат келшен толшо, вет кажне паша нерген Брайльын шрифше дене умылтарен возымо. Тыге тоштерыш мийыше-влак ир янлык-влак дене лишкырак «палыме лийын» кертыт.
– Анималистике мылам моткоч лишыл, вет янлыкым изиэм годсек моткоч йӧратем, – палемдыш сӱретче, скульптор Евгения Дубравина да умбакыже выставкыш толшо-влаклан фигурым ненчаш туныкташ тӱҥале.
Чынжымак, Евгения шке пашажым моткоч йӧрата. Тидыже йырже погынышо-влак дене уло кумылын мутланымыж гоч раш койо.
Алевтина Байкова.
Авторын фотожо.
