Марий Элыште верысе калыкын тӱҥалтышыжлан полышым пуымо программе почеш грантым налме конкурсыш тений Кужэҥер районысо Тумньымучаш ял шотан администрацият ушнаш палемден. Ты кундемысе Нурсола ял ден тудын у уремже коклаште пеҥгыде шартышан корным ышташ шонат.
Яллаште автомобиль дене кудалышташ келыштарыме корно укелык Тумньымучаш ял шотан илем кундемысе калыклан ик эн пӱсӧ йодыш манаш лиеш. Ты кундемыш 14 ял пура. Тӱрыс налмаште тушто улшо корнын кужытшо 28 километрыш шуэш. Верысе администраций вуйлатыше Николай Шибанаевын палемдымыж почеш, тышеч асфальт корно 3,2 километр наре гына. Тыгак 1,67 километрже тыгыде кӱм шарыман да 23 километрже — пасу корно. Улшо пеҥгыде шартышан корныжымат я уэмден олмыкташ але капитально олмыкташ кӱлеш. Мутлан, эсогыл Тумньымучаш, Старсела, Кокшародо, Пондашсола, Йорош, Пекейсола, Коҥганур гай кугурак яллаштат тыглай пасу корно гына. Нине ялыште кеч тыгыде кӱан корным ышташ ыле, — ешара администраций вуйлатыше.
Нурсола ял Тумньымучаш ял шотан илемын рӱдӧ селаж деч 4 километр ӧрдыжтӧ верланен. Верысе калык тӱҥ шотышто ял озанлыкыште пашам ышта. Южышт оксам ышташ мӱндыр верышкат кудалышытыт.
Пытартыш ийлаште Нурсолаште у урем шочын манаш лиеш. Мланде участкым налын, тушко икмыняр еш посна илаш лектын. Тыште кевытат уло. Но пеҥгыде шартышан корно укелан кӧра тыште илыше-влак чотак орланат. Поснак шошым да шыжым, ночко игече годым, кугыеҥ-влакланат пашаш лектын ошкылаш куштылгыжак огыл, кемым чийыман. Школыш коштшо йоча-влакат школ автобус толмо верыш кем деч посна миен огыт шу.
2.5 километр ӧрдыжтӧ верланыше фельдшер-акушер пунктыш илалше-влаклан кошташ поснак неле. А «вашкеполыш машинам» Кужэҥер посёлко гыч ӱжыктыман. Тудыжат шошым-шыжым уремыш пурен огеш керт. Корно укелан кӧрак самырык-влакат тышан илаш пешыже ынешт код. Вет шочмо сурт марте машина дене кудал толаш йӧн уке. Санденак Нурсола уремыште илыше-влак ты йодышым рашемдаш пижыныт. Корным ышташ окса полшым республикысе да верысе бюджет гыч налаш манын, проектым возеныт. Шоналташ гын, Нурсола ялым у уремже дене ушаш 300 метр кужытан да 4 метр лопкытан пенгыде шартышан корным гына ыштыман. Тиде йӧршеш шукыла ок чуч. Но шке вий дене гына тидым нуно ыштен огыт керт.
Эшежым ты ял воктенак тошто мардежвакш аралалт кодын. Мо оҥайже: тудым лӱмын ончалаш, войзалташ толшо-влакат уке огытыл. Сандене верысе калык вакш верчат тургыжлана. «А молан тудым калыканан историй шарныктышыкыже савыраш огыл? Тиде амал денат корно тыште моткоч кӱлешан», — ешара верысе администрацийым вуйлатыше Николай Гаврилович.
С.Носова.
Н.Шибанаевын фотожо.
