Марий Турек кундемын мурен-куштымо поянлыкшым, койыш-шоктышыжым ончыктышо коллектив моткоч шуко. Нунын кокла гыч иктыже – калык коллектив лӱмым нумалше мурышо да куштышо «Рвезылык» ансамбль. Ты коллективлан тений — 30 ий. Лӱмгечыжлан «Рвезылык» «Заря» каныме рӱдерыште пайрем концертым эртара.
«Рвезылык» ансамбль 1988 ийыште чумырген. Тудлан негызым Вера Шапкина ден концертмейстер Иван Катаев пыштеныт. Коллектив районышко веле огыл, республик мучкат тӱрлӧ концерт программе дене лектын. Тунамак Финн-угор калык-влакын икымше тӱнямбал фольклор фестивальыштышт, а вараже Калык творчестве всесоюзный фестивальыште мастарлыкым ончыктен. Тыге кок ий гыч коллектив калык лӱмым сулен налын. Тиддеч вара ансамбльын участникше-влаклан профессионально кушкаш манын, сымыктыш школын туныктышыжо-влак Людмила Якимова ден Александр Якимов толыныт. Варажым Александр Геннадьевич коллективым вуйлаташ тӱҥалын да репертуарым пойдарымашке кугу надырым пыштен. Тудын годым коллектив оркестр почеш икмыняр йӱк дене мурен, Марий телевиденийышкат тунамак войзалтын.
1999 ий гыч «Рвезылыкым» Александр Алексеев вуйлатен. Шкеже тудо Параньга районысо Олор ял гыч. 1993 ийыште И.Палантай лӱмеш культур да искусство колледжым, а 1998 ийыште Москосо тӱвыра да сымыктыш университетым заочно тунем лектын.
– Тунам мый шкенан ялысе культур пӧртыштӧ пашам ыштенам, «Кас ӱжара» ансамбльым вуйлатенам. Коллективыште утларакше туныктышо-влак лийыныт. Шкеат куштенам, — шарналта тусо пагытым Александр Николаевич. — Но пелашемын паша верже укелан кӧра Марий Турекыш еш дене илаш кусненна. Ӱдырна вич ияш ыле. Пелашем юристлан пашам ышташ тӱҥале, а мылам посёлкысо каныме рӱдерыште «Рвезылык» ансамбльым вуйлаташ ӱшаненыт.
А.Алексеевын палемдымыж почеш, тудо пагатыште коллективыш 25 участник коштын. Ансамбльын репертуарыштыже Марий Турек кундем калык муро, куштымаш веле огыл, Курыкмарий, Шернур-Торъял, Киров, Алабога, Пошкырт вел мурен-куштымашат лийыныт. Артист-влак концерт дене республик мучкат коштыныт, пошкудо Киров кундемыштат ятыр вере мурен-куштеныт.
Чон йодмо пашажым Александр Николаевич 15 ий шуктен.
— Паша гыч кайымеке, олмешем Марий кугыжаныш университетым тунем лекше Регина Алексеева шогале. Икмыняр жап гыч тудат йоча дене канышыш лекте. Тачысе кечылан коллективым вуйлатыше уке, — тургыжлана Александр Алексеев. – Туге-гынат лӱмгече вашеш пайрем концертым ончыктынена. Участник-влак кокла гыч шукынжо студент улыт, сандене нунын дене репетицийым каныш кечылаште эртарена.
Ансамбльын лӱмгечыжлан пӧлеклалтше концертыште марий шӱлышан, калыкнан тӱвыражым арален кодымаште чон йӱлен пашам ыштыше Александр Николаевич шкежат куштымаште сценыш лекташ шона.
— Икмыняр жап ончыч йолем сусыртенам да сценыш лекмым чарненам ыле. Такшым куштымем моткоч шуэш. Лӱмгече концертыште гармонистна Ильнар Гизатуллинын шокталтымыж почеш, самырык пагытем шарналтен, тавалтыде ом чыте, шонем. Сандене кызыт сценыш лекташ шкеат ямдылалтам, — кумылжо нӧлталте пӧръеҥын. — А пайремна вашеш ансамбльын участникше-влаклан сценылык йолчиемым заказатленна.
Кодшо ийын «Заря» каныме рӱдерыште «Верысе культур пӧрт» программе полшымо дене икмыняр окнам вашталтеныт, кок гармоньым, музык да свет аппаратурым налыныт гын, а тений кодшо окнам шынден шуктымо нерген ойлыш каныме рӱдер вуйлатыше А.Алексеев.
Икманаш, Александр Николаевич шукертак «Рвезылыкым» вуйлатен гынат, таче кечыланат тудын чонжо тиде коллектив верч йӱла. Кажне кундемыште тыгай еҥ шукырак лиеш гын, калыкнан йӱлажам, тӱвыражым арален кодаш лиеш.
Алевтина Байкова.
