СОЦИАЛ ИЛЫШ

Весылан полшаш тыршымым эн тӱҥлан шотлат

Наркотик ваштареш кучедалме тылзылан пӧлеклалтше статьям возаш манын, мылам Анонимный алкоголик-шамычын клубышкышт миен толаш темлышт. Мый кӧнышым да ик кечын нунын дене вашлийым. Тыгодым «Тиде мо тыгай? Кӧмыт тушко чумыргат? Погынен, мом ыштат?..» — тыгай сынан йодыш-влак ушыштем йӧршынат шочын да  чонем тургыжландарен огытыл. Молан? Мый тиде клубышто тудым Йошкар-Олаште почмеке вигак манме гаяк лийынам да мо ышталтмым шке шинчам денак ужынам. Вараже тидын нерген статьям возенам ыле. Сандене кызыт тыгай клубышто мом ыштат, арнялан мыняр гана погынат, тулеч моло нерген пален налме, ондакысе дене мыняр-гынат таҥастарыме да лудшо-влакым палдарыме шуо. Кӧ пала, ала иктаж-кӧлан тиде увер кызыт илышыштыже ик эн вучымо да кӱлешан лиеш?

 

Чылаже визыт уло

«Тыгай клубышто лийынам» манаш, чынжымак, утларак келшен толеш. Молан манаш гын тунам, 22 ий ончыч,  рӱдолаштына икымше тыгай клуб почылтын да иктак веле лийын. Тудын икымше погынымашыже 1999 ийыште ноябрьыште эртен. Палдарыме семын ойлаш гын, Российыште Анонимный алкоголик-шамычын икымше группышт 1987 ийыштак Москваште пашам ышташ тӱҥалын. 2020 ий январьлан элын 70 регионыштыжо 600 утла группо почмо лийын.

Тышеч Марий Элыште – визыт. Нунын кокла гыч кумытшо Йошкар-Олаште улыт. Лачшымак могай да кушто верланымыштым радамлынак палдарыме шуэш. Молан манаш гын, мом шылташ, аракам йӱшӧ-влак элыштынат, республикыштынат шагалын огытыл. А кӧ кочывӱдым йӱэш гын, шкеже веле огыл йӧслана, тыгак ешыже, лишыл еҥже-шамыч: пелашыже, шочшыжо-влак, ача-аваже, родыжо-шамыч – орланат. Нунылан мом гына ужаш да чыташ огеш логал?! Сандене, тыгай-влак шагалынрак лийышт манын, анонимный алкоглик-влакын клубышт ден группышт-влакын кушто верланымыштым умылтарена да нунын пашашт нерген таче радамлын каласкалена. Кунам полыш кӱлеш, а кушко да кӧ деке эҥертышашым от пале – кеч-могай полышат «утарен кертше тоя гай» чучеш. Тугеже нелылыкыш логалше-шамычлан тушто чынжымак полшен кертыт манын ӱшанен палдарена. Вет такшым группылаште тыгай примерже шагал огыл. Тидым мый шкеат, иктыштыже лиймеке да, пӧръеҥ-шамычын кумыл тодылтын, шинчавӱд йӧре каласкалымыштым колыштмеке, пеҥгыдемден кертам. Адакшым соцкыллаште улшо сайт ден лаштыклаштыштат йӱмым сеҥен кертме шке историйыштым ятырын возат.

Тыге икте, мутлан, «Маяк» группо маналтеш. Тудо тыгай адрес дене верланен: Палантай урем, 114 Б пӧрт, «Гостиный двор» ужалыме рӱдер, цокольный пачаш. Тушто арня мучко кажне кечын кастене погынат.

«Альтернатива» группо Волков уремысе 60-шо №-ан пӧртын 227-ше пӧлемыштыже тыгак кажне кечын погына.

«Луч» группо Петров урем, 1 (тудым шукынжо «Бабочка» пӧрт семын палат) адресыште верлана. Тушко коштшо-влакат шочмо гыч рушарян марте кажне кечын чумыргат.

Тылеч посна кокыт районлаште почылтыныт. Тидыже поснак куандара. Икте, «Возрождение» группо, Советский поселкышто Свобода урем 6-10 адрес дене верланен. Тушко ушнаш кумылан-шамыч кушкыжмо да кугарня еда погынат.

Эше иктым Оршанке поселкышто почыныт. АА группо Пролетарский урем, 8-11 адрес дене верланен. Тушто кушкыжмын, изарнян да шуматкечын чумыргат.

 

Шкеныштым гына огыл, молымат утарынешт

Тыге нине группо-влак кокла гыч иктышкыже, Сомбатхей микрорайонышто верланышышкыже, ик кечын паша деч вара кайышым. Но шкетын да шке семын огыл. Мыйым танк гай кугу моткоч чапле ош иномарке дене 30 ийым эрталтыше мотор ӱдырамаш налаш тольо. Молан? Тудат тиде группыш коштеш. Сандене палыме лийме годым вигак, нимыняр аптыраныде, каласыш: «Мый алкоголик улам. Лӱмем Юлия». Йӱмым чарнат гынат, группыш коштшо-шамыч шкешт нерген каласкалаш тӱҥамышт годым лач тыге ойлат: «Мый алкоголик улам. Лӱмем…» Кеч, Юлият, мутлан, ынде кок ий наре аракам йӧршын огеш йӱ.

Мийымына жаплан тушто 7-8 пӧръеҥ погыненыт да мутланен шинчат ыле. Уке, тыглай «йомакым» колтен огытыл, а тиде кечылан палемдыме теме дене кажныже шке историйжым каласкален. Вет группылаште кас еда могай йодышым каҥашышашым ончылгоч палемдат.

Туштак мылам анонимный алкоголик-влакын группылашкышт кӧмыт чумыргымо, моло нерген радамлын каласкалышт. Ойлымышт почеш, тиде – ӱдырамаш ден пӧръеҥ-шамычым ушышо тугай тӱшка, кушто нуно икте-весыштым шке историйышт, опытышт дене палдарат да тыге весе-влаклан алкоголизм чер деч утлаш полшат. Мутланыме годым чыланат иктымак палемдышт: лач пытартышыжымак чыланат эн тӱҥлан шотлат! Тидыже моткочак куандарыш! Нуно шкешт веле йӱмым йӧршешлан чарнаш шонен гына тушко огыт кошт, а шкешт гай весе-шамычым утарынешт!

– Аракам йӱмым чарнаш кумыл – Анонимный алкоголик-влак ушемын членже лиймын эн тӱҥ условийже. Тӱҥ цельже – айык лийын кодаш да весе-влаклан таза илыш дене илаш полшаш. Ме, группылашке коштшо-шамыч, ны тушко пурымо годым, ны членский взносым огына тӱлӧ. Кажныже шке кумылын оксам ойырена да шкенам шке «ашнена». Тиде сообществе нимогай секте, политический партий ден направлений-влак, моло дене кылдалтын огыл, – палдарышт чумыргышо-шамыч.

Каласкалыме почеш, айык да таза илыш дене илаш посна программе дене келшышын тунемыт. Тӱҥ программышт «12 ошкыл» маналтеш.

 

Кок семын эртат

А такше погынымаш-влак кок семын эртат. Иктыже «почмо погынымаш» маналтеш. Тушко анонимный алкоголик-шамыч веле огыл, тыгак ешышт гыч лишыл еҥышт, полшаш шонышо-влак да кумылан кеч-могай айдеме миен кертеш. Тыгай погынымаш-влак каныш кечылаште лиедат.

Кокымшыжо –  «петырыме погынымаш». Тудо анонимный алкоголик-шамычлан гына эртаралтеш. Тушто нуно икте-весыштлан вашлиялтше нелылыкышт нерген каласкалат, йӱмым кузе чарнымышт дене ваш-ваш палдарат. Тыгак тӧрланаш полшышо программе-влакымат каҥашат.

Тыгай погынымаш-шамыч паша кечылаште эртаралтыт.

Группылашке коштшо-влакын ойлымышт почеш, аракам йӱшӧ, но тидын деч утлаш шонышо-шамыч кокла гыч южышт нунын деке ик амаллан кӧра ушнаш аптыранат: тушко коштмыж нерген увер палымышт-влак деке миен шуэш да тидын нерген весе-шамычланат каласкалаш тӱҥалыт манын лӱдыт.

– Но тиде йӧршынат тыге огыл. Ме анонимностьым аралена. Кӧ группылашке коштеш – нигушкат огына шаркале. Сандене лӱдаш нимолан. Тидымак группылашке икымше гана толшо-влаклан умылтараш тыршена, – ӱшандарен каласышт погынышо-шамыч.

Тидым адакат мыят пеҥгыдемден кертам: чумыргышо-шамыч шкешт нерген каласкалат, но тушко иктат фамилийжым, кӧ, кушеч улмыжым, молым огеш йод! Вараже, икте-весышт дене сайын палыме лийын шуктымеке, очыни, ваш-ваш каласкалат, но тӱҥалтыште иктат виеш огеш ойлыкто! Сандене ала иктаж лудшынан але аракам чот йӱшӧ айдемын лишыл еҥжын группыш ушнаш але тӱҥалтыште кеч палыме лийме семын тушко толын каяш кумылжо лектеш гын, ида лӱд: тендан нерген иктат нигӧланат нимом огеш каласкале!

 

Кӧмыт улыт?

Рӱдолаште почмо группылашке кӧмыт коштмым рашемдаш манын, лӱмынак анкетированийым эртареныт. Вара нуным шымленыт да тыгай иктешлымашыш шуыныт: тиде тӱҥ шотышто 41-50 ияш еҥ-влак улыт. Утларакше – ешан, кыдалаш специальный образованиян, промышленный  производство, обслуживаний да ужалыме сферыште тыршыше пӧръеҥ-влак. Нунын ты сообществыш коштмо жапышт 5 гыч 10 ий марте шуйна. Вараже шке семынат айык илыш дене илен кертмыштым умылат да толмым чарнат.

 

Кылым ыштыме йӧн-влак

– Ме, Анонимный алкоголик-влак ушемын членже-влак, правительстве да верысе администраций дене вашкылым ыштен, пашанам шуктынена. Алкоголизм дене орланыше эшеат шукырак еҥлан тӧрланаш полшаш йӧнна утларак лийже манын, мыланна полыш кӱлеш, – каласышт группылашке коштшо-влак.

Кеч нуно такшым полышым вучен гына огыт шинче, а мом кертмыштым ыштат. Мутлан, группылашке ушнаш шонышо-влаклан, лишыл еҥыштлан, молылан нунын нерген уверым пален налаш куштылгырак лийже манын, интернетын тӱрлӧ йӧнжым кучылтыт. Тыге чыла гаяк соцкылыште нине группыла нерген пален налаш лиеш.

– Мемнан телефон номерна тыгай: +7 (902) 670-91-31. Тушто чыла  мессенджер-влак: Wats up, Viber, Telegramm – пашам ыштат. Соцкыллаште тыгай сайт адрес дене муаш лиеш: www.aamariel.ru  www.aarussia.ru. ВКонтакте группышто: https://vk.com/aa12mari_el. Одноклассники тӱшкаште: https://ok.ru/group/63168272138401, – палдарышт пытартышлан группылашке коштшо-влак.

Иктешлыме семын каласаш гын, тӱҥ уверым пуаш тыршышна. Молыжым телефон да нине адресла гоч пален налаш лиеш. Чыла тиде  кӧлан чотак кӱлеш пайдалана.

Аракалан вуйым пуышо-влак жап эртыме семын шагалем толыт гын, чылаштлан сайрак гына лиеш. 

Любовь Камалетдинова

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий