Йошкар-Ола гыч Ангелина Сионьевна ден Сергей Владимирович РЕЧКИНМЫТ «Идалыкын ешыже» конкурсын муниципал этапыштыже «Йӱлам аралыше еш» номинацийыште сеҥышыш лекме нерген газетыштына возенна ыле.
Усталык шӱлышан ешыште калыкнан мурсем поянлыкше ден куштымашыжым аралат веле огыл, тидлан икшыве-влакым изинекак шӱмаҥдат. Ангелина Сионьевна – Россий культурын сулло пашаеҥже, Бауман лицейысе «Лира» сымыктыш школым кумло утла ий вуйлата, а Сергей Владимирович – Россий тӱвыран сулло пашаеҥже, ты сымыктыш школыштак преподавательлан да концертмейстерлан тырша. Икшывышт-влакат ача-ава корнымак ойырен налыныт: Александр – марий эстрадын шӱдыржӧ, Самырык-влаклан Олык Ипай лӱмеш премийын лауреатше, кызыт – талантан йоча-влакын моштымашыштым вияҥдыме «Волгенче» тунемме рӱдерын педагогшо. Надежда ӱдырышт – йоча сымыктыш школын вуйлатышыжын алмаштышыже, туштак эше йоча хорым вуйлата. Икманаш, ты ешыште чыланат ик верыште, икте-весылан полшен, эҥертен да ваш-ваш умылен пашам ыштат.
«Лира»
Ангелина Сионьевна «Лира» сымыктыш школым почылтмыж годсек вуйлата. Йоча-влакым эстетике да нравственность могырым вияҥден куштымаште надырже моткоч кугу. 30 утла ий жапыште школын лӱмжӧ республикыштына веле огыл, тудын деч ӧрдыжтат палыме лийын шуктен. Тунемше-влак кажне ийын Россий, тӱнямбал кӱкшытан конкурслаште сеҥышыш лектыт. Школышто тӱрлӧ семинарым, конференцийым да моло мероприятийымат шуко эртарат. Арам огыл ты тунемме вер Российыште витле эн виян сымыктыш школ коклашке пурталтын. Тыште, мутат уке, шке сомылжым сайын палыше, чылажымат жапыштыже ужын да шижын шуктышо, йоча-влак дене пашам ыштен да усталык шӱлышлан кумылаҥден моштышо вуйлатышын надырже кугу.
Тудын тыршымыж дене тӱрлӧ кӱкшытан шуко проект илышыш шыҥдаралтеш. Теве, мутлан, шукерте огыл эртыше тазалык дене йӧсланен кушшо-влаклан «Руки сердечное тепло» фестиваль-конкурсыш республик гыч да воктенысе регионла гыч 360 утла участник ушнен. А ме палена, проектым возымо гыч тӱҥалын, мероприятийым эртарен колтымо марте мыняр тыршымашым да вийым, моштымашым пыштыман! Тыште Ангелина Сионьевнан пашам пырля ыштыше икоян коллективше ден поснак ешыже чот тыршеныт: пелашыже жюри председатель лийын, конкурсын гимнжымат тудак возен, ӱдыржӧ участник-влак деч йодмашым налын да ончен (конкурс очный да заочный формо дене эртен – авт.), а Саша эргыже сылне муро дене мероприятийым сӧрастарен да «муро» номинацийыште жюрин еҥже лийын.
– Луымшо фестиваль Еш идалыклан пӧлеклалтын, – палдара Ангелина Сионьевна. – Тазалык шот дене эмганен илыше-влаклан тыгайым эртараш школыштына чыла йӧн, келшыше оборудований улыт.
Чыным ойлаш гын, Речкинмытын ешышт да пашашт дене кылдалтше ик конкурсым веле пример шотеш ончыктышым. А тыгайже идалык мучко мыняр эрта? Тидым тӱвыра аланыште пашам ыштыше Речкинмыт пеш сайын палат.
– Ик мероприятий гыч весыш коштына. Тыге кажне кечын, арня мучкат лиеда, – ойла тудо.
Ангелина Сионьевнан ойлымыжлан ӱшаныме гай ыш чуч. Пытартыш кок арняште кушто лиймыштым возен лукмо кагазым ончалмеке веле чылажланат ӱшанет: 29 март – Российысе тӱвыра учрежденийлан методслужбыжын совещанийже (онлайн йӧн дене – авт.), 30 март – Татар тӱвыра рӱдерын эртарыме «Чулпан» конкурсышто жюри, 31 март – Медведево районысо тӱвыра рӱдерыште «Ӱжара» ансамбльын концертше, 1 апрель.., 2 апрель…
Ончет да ӧрат, кушто да могай мероприятий лийшашым кузе чыла пален шуктат? Шоналтет да умылет, шол.
Тӱвырам да сымыктышым вияҥден колтымашке надырым пыштымыжлан да шуко ий усталык пашаште тыршымыжлан А.Речкина идалык тӱҥалтыште «Россий культурын сулло пашаеҥже» лӱм дене палемдалтын. Тиде амал дене тунамак Ангелина Сионьевналан газетыш материалым возаш шонымем нерген ойленам ыле, но жапышт чӱдылан кӧра тунам вигак вашлийын кертын огынал. Ты ганат уста еҥ-влак дене ик концерт деч вара вашлийна да мутланымашнам мӧҥгыштышт шуйышна.
– Кызыт ме коктын илена. Мӧҥгыштат шукыж годым паша шотыштак мутланена. Ангелина южгунамже йӱд мартеат шинча. Уныка-шамычым миен ужын толашат жап чӱдӧ, – чонжым почо Сергей Владимирович.
«Узоры»
Тиде ансамбльым вате-марий Речкинмыт 1990 ийыште Йошкар-Оласе 18-ше №-ан тунемме рӱдер пелен почыныт. Туштак нунын Саша эргышт тунемын. Ансамбльын лӱмжӧ республикыште веле огыл, Российыштат сайын палыме, шуко гана лауреат лӱм дене палемдалтын. Ты коллектив республикнан чапшым Финляндийыште, Венгрийыште, Болгарийыште да моло вереат арален. Тыштат вуйлатышын пашам моштен виктарымыже раш коеш. Сценарийым возыман, музыкым келыштарыман, йоча-влакым ямдылыман… – чыла тидым Ангелина Сионьевна ден Сергей Владимирович сайын палат.
– Тӱрлӧ конкурсыш, фестивальыш ушнымо йоча-влакым сайын тунемаш, калыкнан муро-куштымашыжым, сем ойыртемжым палаш кумылаҥда. Руш йоча-влак шукыж годым сценыш марий программе дене лектыт, – палдара ансамбль вуйлатыше. – Иктаж вес олаште эртаралтше мероприятийыш каена манат гын, йоча-влак мутымат вашке тунемыт, сценарий почешат чыла ыштат. Теве шукерте огыл всероссийский хоровой фестивальыште икымше верым налынна да ынде мемнам Юл кундем федерал округысо этапыш ӱжыныт. Тудыжо 5 июньышто Нижний Новгородышто лиеш, садлан кызыт пеш ямдылалтына. Тыгак эше йоча-влаклан эртаралтше всероссийский фольклор фестивальыш ӱжмашым налынна. Тудо 19-23 июньышто Татарстан Республикын рӱдолаштыже эрта.
Тынар ий жапыште ты коллективын грамотшо, дипломжо да кубокшо шагал огыл погынен. Нунын гоч йоча-влакын марий йӱлам, тӱвырам пален кушмышт да сценыште моторын ончыктен моштымышт раш почылтеш.
«Узоры» ансамбль негызеш школышто фольклор пӧлкам почыныт да тунемме программым ямдыленыт. Тыгайже республикыште икымшылан шотлалтеш. Тушто тунемше-влак марий фольклорым шымлат.
Еш илыш
Ангелина Сионьевна ден Сергей Владимирович ӱмаште кеҥежым сапфир сӱаным пайремленыт. Курыкмарий кундемын ӱдыржӧ ден Йошкар-Олаште шочын-кушшо рвезе И.С.Палантай лӱмеш музыкальный училищын калык семӱзгар пӧлкаштыже икымше курсышто тунеммышт годым палыме лийыныт. Тунемын лекмеке, кок йӧратыше шӱм ешым чумырен.
– Илышыште тӱрлыжат вашлиялтеш, но кеч-кунамат икте-весым пагален, умылен да проститлен моштыман. Тидым ешыште ик эн тӱҥлан шотлем, – мут ярымжым ронча А.Речкина. – Усталык пашанат мемнам иктыш уша. Сергей – мӧҥгыштат, пашаштат ик эн кугу эҥертышем, ӱшанем. Южгунамже еш илыш ден пашам ойыраш лийдымыла чучеш.
Ешыште икшыве шочмеке, тудат ача-авам ончен, тыгаяк кумылан кушкын. Саша кум ияшак сценыш лекташ тӱҥалын, а вич ияш улмыж годым Башкортостаныш гастроль дене миен.
– Ме коктын баяным шоктенна, а Саша мурен, – фотоальбомышто фотокартычке-влакым ончыктышыжла каласкала ава. – Сергей эргынат йоча сымыктыш школышто кушташ, семӱзгарым шокташ тунымын, еш ансамбльыште мурен, «Узоры» ансамбльынат чолга участникше лийын. Чаманаш кодеш, ӱмыржӧ пеш кӱчык лийын.
Надежда ӱдырыштат ача-аваж семын И.С.Палантай лӱмеш музыкальный училищым тунемын лектын, кӱшыл шинчымашым Самара кугыжаныш культур да искусство академийыште налын. Скрипке, фортепиано дене мастарын шокта, йӱкшӧ виян. Еш ансамбль дене икымше гана Сеҥымашын ХХХ идалыкше лӱмеш тӱвыра полатын сценыштыже лектын. Тунам тудлан идалыкат пеле лийын. Кызыт Надя «Лира» школышто йоча-влакым мураш туныкта, ий еда тунемшыже-влак тӱрлӧ сеҥымаш дене куандарат.
Еш ансамбльын сеҥымашыже-влак нергенат шагал огыл палемдаш лиеш. Речкинмыт районласе тӱвыра пӧртлаште веле огыл, йоча садла ден школлаштат, пионер лагерьлаште да илалше-влакын пӧртлаштыштат мастарлыкым ончыктеныт, нуным Российын тӱрлӧ олаштыжат, эсогыл йот элыштат шокшын вашлийыныт. А кузе йывыртен да кугешнен ончымо нуным верысе телевидений дене ончыктымышт годым!
Еш ансамбль поян репертуарже дене изижынат-кугужынат кумылжым нӧлта. Калык ма авторский мурылам йоҥгалтарымышт денат, тӱрлӧ семӱзгарым мастарын шоктымышт денат профессионал улмыштым ончыктат. Садланак тиде ешым кызытат ятыр мероприятийыш ӱжыт. А тыгай ӱжмашлан ямдылалтме тат Ангелина Сионьевна ден Сергей Владимировичлан чылт пайремла чучеш, вет пеленышт ӱдыр-веҥышт, эргышт да уныкашт-влак чумыргат.
Тыгай еш дене, чынжымак, кугешнаш кӱлеш, вет кажныже калыкнан тӱвыражым, йӱлажым аралымашке надыржым пышта.
Алевтина БАЙКОВА
Фотом еш альбом гыч налме
