Чапланыше землякна, композитор Андрей Эшпайым теҥгече, шочмо кечынже, И.С.Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледж лишне бюстшо воктене порын шарналтыме да пеледышым пыштыме.
Тушко тӱвыра да сымыктыш аланыште тыршыше, мер пашаеҥ да колледжын тунемшыже-влак ятырын чумыргеныт.
– Кумдан палыме композитор Андрей Яковлевич Эшпайын шочмыжлан 100 ий темме лӱмеш мероприятий ятыр вере эртаралтеш. Теве кызыт Марий Элын делегацийже тудым тойымо верыш, Новодевичье шӱгарыш, пеледышым пышта. Тачак Козьмодемьянскыште шочмо пӧрт пырдыжешыже мемориал оҥам почыт. Йошкар-Олан историй тоштерыштыже 100 ий теммыжлан пӧлеклалтше выставке почылтын. Экспозицийыш композиторын документше ден фотокартычкыже, ното тетрадьше-влакым да моло арверым чумыреныт, – палдарен Кугыжаныш Погын председатель Михаил Васютин. – Андрей Яковлевичын поян музыкальный культурыжым искусствовед-влакын шымлымышт мемнам моткоч куандара. Уста семмастар дене палыме лиймемлан да ятыр ий кылым кучымемлан йывыртен илем. Андрей Эшпай шочмо кундемжым моткоч йӧратен, шкенжым нигунамат кугуэш ужын огыл, мутланымыж годым чапланыше философ-влакын шулдыран шомакыштым кучылтын моштен.
– Чумыр элысе тӱвырам вияҥдымаште Андрей Яковлевичын надырже пеш кугу. Тудо Марий кундемын, кумда элнан кугу патриотшо. Композитор тиде колледжыште лияш моткоч йӧратен, тудын семже тыште да Шкетан лӱмеш Марий драмтеатрыштат эреак йоҥгалтын. Садланак колледжын кугу концерт залже композиторын лӱмжым нумалеш. Сапаев лӱмеш опер да балет театрыште музыкын тӱнямбал кечынже почмо фестивальнам тудын лӱмжӧ дене кылденна, – каласен Марий Эл правительстве председательын алмаштышыже – тӱвыра, савыктыш да калык-влакын пашашт шотышто министр Константин Иванов.
Россий композитор ушемын регионысо пӧлкажым вуйлатыше, Э.Сапаев лӱмеш опер да балет театрын тӱҥ дирижержо Григорий Архиповын каласыме мутшат кумылым нӧлтен:
– Теве-теве йӱр йӱрын кайыш, да кызыт чевер кече ончалын йырваш волгалтарыш. Чынжымак, Андрей Яковлевич мыланна волгыдым пӧлеклен. Тудо жаплан келшыше чапланыше композитор. Тудын музыкшо – джаз шотан да куштылго огыл, жаплан келшыше музыкын кӱлешлыкшым пален, но тидын годымак тыглай ончышылан, колыштшылан семым возен моштен. Тидыжым ме фильмлаж гочат шижына. Андрей Эшпай шке музыкыштыжо, концертлаштыже, симфонийлаштыже марий калык мурым шижын моштен. Марий мурым тудо кугу тӱня кӱкшытыш нӧлтен.
Бюстшо воктеке пеледышым пыштымеке, колледжын студентше-влак икмыняр мурыжым мурышт, семжым скрипка дене шоктышт.
Тек йоҥга тудын музыкшо тӱня мучко, тек ила шарнымаш кажнын чонышто.
Палашда
Андрей Яковлевич нерген шарнымашым курымешлан арален кодаш манын, ачажын лӱмжым нумалше Марий кугыжаныш филармоний воктенысе площадьлан Андрей Эшпайын лӱмжым пуымо. Ончыкыжым тушко тудлан памятникым вераҥдаш палемдыме. Ноябрьыште опер да балет театрыште «Круг» балетын премьерже лиеш, тудлан семым Андрей Яковлевич Эшпай возен.
Алевтина Байкова
Снимкыште: Марий Эл Композитор ушем вуйлатыше Григорий Архипов Андрей Эшпайын бюстшо воктене.
Михаил Скобелевын фотожо
