Кажне шошын шке ойыртемже уло. Теният тыгак лийын. Апрельыште кече шыратен ончен, тӱрлӧ пеледыш, кушкыл пеледалтыныт, но варажым трук йӱкшемден, эсогыл южо вере лумат возын. Май кыдалне кече шокшыж дене мемнам угыч куандарен, сандене каныш кечылаште ПГТУ пелен пашам ыштыше ботанический сад-институтыш миен толаш шонен пыштышна, поснак йӧн лекме годым молан тидым ышташ огыл.
Группынам сад-институтыш пурымаштак верысе пашаеҥ вашлие. Экскурсий годым лекше йодыш-влаклан гид да ботанический садын пашаеҥже-шамыч тӱрыс вашештеныт, эсогыл кушкыл-влакым ончен куштымо дене кылдалтше ой-каҥашым темленыт.
– Апрельыште сад-институтлан 85 ий темын, – каласыш экскурсоводна . –1939 ийыште Йошкар-Ола воктене чодыра ден тумер олмышто дендрологический сад ден питомникым негызлыме. Икымше вуйлатышыже биологий науко кандидат Б.Алимбек лийын. Тудо 1976 ий марте пашам ыштен. Бари Мухаммед-Шахович уло илышыжым тиде пашалан пӧлеклен манаш лиеш. Тудын тыршымыжлан кӧра Марий Элыште,Чувашийыште тумер-влакым арален кодымо. Кугу Отечественный сар годымак Йошкар-Оласе дендрологий садыште тумым, шкешотан кушкыл-влакым ончен куштеныт.
Ботанический сад-институтышто тӱрлӧ лабораторий-влак пашам ыштат: дендрарий, пеледышым, тропик ден субтропикысе кушкылым ончымо, генетике, туныктымо да шымлыше лабораторийла, вӱдуа гыч пидме цех.
Тиде кумдык чот аралыме верлан, заповедниклан шотлалтеш. Тыште 73,5 гектарыште 6000 кушкыл ден вондер кушкыт. Пурымо годымат ятыр шоҥго тумо-шамыч шинчалан пернышт. Изирак тумер деч пурла велыште пӱнчӧ аллей верланен. Садыште эсогыл кедр кушкеш. Ты пушеҥге пӱгыльмым 25 ий деч вара веле пуа. Тыгодым пӱгыльмыжым поген шуктыман, уке гын ур-шамыч тиде тутло сийым чечасак солалтен каят.
Тений тыште икымше гана магнолий пеледалтын. Каласыман: ботанический садыште южо кушкыл Йошкар-Оласе деч варарак пеледалтеш. А садыште могай гына сорт сирень уке, тиде мотор вондерын пеледалтмыж годым тушто экскурсий чӱчкыдынрак эрта. А тюльпанже мыняр! Сливе, тӱрлӧ сорт олмапу пеледалтме годым садыште тамле пуш шарла.
Шке жапыштыже ботанический садын преподавательже ден студентше-влак Йошкар-Оласе уремлаш тӱжем утла пистым шынденыт. Чаманен каласыман, кызыт кушкыл ден вондерлам рӱдолаштына пеш шуэн шындат, спонсор-влакым вучат. Ӱмаште ПГТУ-н отличий дене тунем пытарыше кок студентшым Йошкар-Оласе тӱвыра да каныме рӱдӧ паркыш ландшафт дизайн пашам ышташ колтеныт. Нунын могай лектышышт лиеш, икмыняр пагыт гыч ужына.
Дендросад эре уэмдалтеш, калыклан экскурсийым эртарат. Мутат уке, паша садыште шуко. Чыла сомылым шукташ тушто 85 еҥ кӱлеш, кызыт 35 еҥ веле тырша. Тидыже пашадар денат кылдалтын. Ботанический садыште кичке гыч пӱнчымат куштат. Икманаш, у чодыралан негыз лач тыште пышталтеш. Ты пашаште ботанический сад-институтын надырже кугу.
М.СКОБЕЛЕВ,
Л.ШАБДАРОВА
М.Скобелевын фотожо
