Марий сылнымутышто ойыртемалтше поэт Надежда Никитинан возымо почеламутшо гыч нине корныла дене лӱмден шке концерт программыжым М.Шкетан лӱмеш Марий национальный драме театрын уста актрисыже, талантан мурызо Марина ВОРОНЦОВА.
Йӱкшӧ – йыргыктен лекше памаш
Пӱртӱс Мариналан сын-кун сылнылыкым, кап-кыл моторлыкым веле огыл, яндар да виян йӱкым пуэн.
– Калыкнан йӧратыме мурызыжо Станислав Шакировын «Тылат, йӧратымем» мурыжо мыланем моткоч келша, а нине корныла илышемланат келшен толыт,– мане Марина да ший гай йӱкшӧ дене икмыняр корнылам йоҥгалтарен колтыш.
А мурыжо сӧрал, кумылым нӧлтышӧ, йӧраташ ӱжшӧ.
– 23 май – мыйын шочмо кечем. Ош тӱняш толмо пиалан кечым ача-авам, ешем да йолташем-влак дене пырля эртараш шоненам, – мутшым шуя мурызо. – Марий эстрадыш мурызо семын Арина лӱм дене лекмем чылан палат, шонем. Продюсер Андрей Сергеевич Герасимов дене ятыр мурым сценыш луктынна. Латик ий жапыште репертуарыштем моткоч шуко муро погынен. Шканем да усталык корнем эскерыше-влаклан шкешотан иктешлымашым ыштыме амал денак нуным калык ончыко лукташ шонен пыштенам.
Марина Воронцовалан лирике шӱлышан, чоным тарватыше, келге содержаниян муро утларак келша. Тиде радамыш «Шошо тольо», «Чон муро», «Йӧратымашым ок лий ондалаш» мурыжо-влакым пурташ лиеш. Йоҥгалтарыме южо мурсаскаже кумылым тодылеш, ойгандара.
Пытартыш жапыште театрын артистше Иван Соловьёв дене чӱчкыдынак сценыш дуэт дене лектыт. «Мыйын лу илышем лиеш гын» мурышт поснак чоным тарвата, шонаш тарата.
– Чыла мурем йӧратем, но чонеш логалшыже поснак лишыл, – ойла мурызо. – Концертлан у муро-влакым ямдыленам. Нунын кокла гыч иктыже – «Кудыргалын-кадыргалын». Мурын мутшым Зинаида Долгова серен, а семжым Сергей Маков пеш ондакак возен улмаш. Кызыт тудым йоҥгалтараш – моткоч кугу пиал.
Артистын илышыштыже муро ик эн кугу верым айла. Театр пашаштат муро дене пойдарыме спектакльлаште рольым модаш эреак ӱшанат. Тыште, мутлан, «Юмынӱдыр», «Ший Пампалче», «Кавасе алаша», «Кеҥеж йӱд» спектакльлам палемдаш лиеш. Актрисылан Николай Арбанын возымо пьесыштыже муро-влак поснак лишыл улыт.
Салика, Фифа, Пампалче…
2015 ийыште М.Щепкин лӱмеш кӱшыл театр училищым тунемын пытарымеке, Марина М.Шкетан лӱмеш марий драмтеатрын усталык ешышкыже ушнен. Самырык актрисылан режиссёр Роман Алексеев калыкын ик эн йӧратыме «Салика» спектакльыште тӱҥ рольым ӱшанен. Муро кумылан ӱдырлан тиде вучыдымо лийын гынат, сылне да виян йӱкшӧ, образыш келгын пурен моштымыж дене ончышын кумылжым савырен кертын, калык шинчаш вик пернен.
Лу ий жапыште моткоч шуко рольжо погынен, тудын геройжо-влак утларакше лирике сынан улыт. Тӱжвач ончымаште нуно икгайракат койыт, шонет, но актрисе кажныжым моштен келыштара. Тудо рольым модеш гына огыл, а геройын илышыжым пӱтынек ила, тудын семын шона, чонжым туржеш.
Маринан героиньыже-влак тӱрлӧ улыт: ныжылге Салика («Салика»), уло чон дене йӧратен моштышо Верук («Эреҥер»), кидпашалан мастар да сылне ӱдыр Пампалче («Югорно»), чоярак Ший Пампалче («Ший Пампалче»), ю шӱлышым кучылт моштышо кугыжа ӱдыр Йӱксалче («Вий-ар-ме»), еҥ кӱшеш пояш шонышо Фифа («Эргымлан кузык»), илыш пӧрдемыште йомшо Вероника («Чоҥешта турня кашта»), пеле марла, пеле рушла мутланыше почтальон Варуш («Микулан – презе, Якулан – ӱдыр»)…
– Чынжымак, роль-влак тӱрлӧ улыт: драмыштат, комедийыштат модаш келша. Театрыш толмеке, Салика деч вара Фифан рольжым модаш йӧсырак ыле. Образыш пурен омат сеҥе шоненам, вет койыш-шоктышем Фифа дене нимынярат кылдалтын огыл. Режиссёр Олег Геннадьевич Иркабаев ну, чот «тодыштын», шортмешкат шуынам,– чонжым почо Марина. – Но лу ийыште тӱрлыжымат ужмо дене йол ӱмбалне пеҥгыдынрак шогаш, сценыш ӱшанлынрак лекташ тунемме. Тӱрлӧ роль артистын вий-куатшымат пеҥгыдемда, мастарлыкшымат вияҥда.
Курчак дене модын
Марина эше йоча пагытыштыжак мурызо але артист лияш шонен. Телевизор дене концертым ончымо жапыште, кидышкыже микрофон семын локоным кучен да мурен. Тӱрлӧ сериал деч вара тусо действийым, иктаж артистын рольжым шке семынже модын.
– Барби курчак дене модаш йӧратенам. Курчакем моткоч шуко лийын, кызытат улыт. Нунылан вургемым урген чиктенам, кажныж дене мутланенам. Эше Моско вузын икымше курсыштыжо тунеммем годымат келшыме качымарий деч шочмо кечемлан Барбим пӧлеклаш йодынам, – палдара Марина. – Школ пагытыште йомак тӱня гай йоча площадкыште модын куржталме годымат тӱрлӧ сериал гыч геройым келыштараш тӧченам.
Тунемме пагыт
Марина 1-9-ше класслам Купран ялысе, а 10-11 класслам Шернур посёлкысо 1-ше номеран школлаште тунемын. Мураш кумылан улмыжым 10-шо классыште улмыж годым класс вуйлатыше, марий йылмым да литературым туныктышо Лилия Владимировна Волкова шижын шуктен да музыкым туныктышо Лариса Аркадьевна Беликовалан шижтарен. Икмыняр жап гыч ӱдыр Роза Искакован «Кузе илет, авай?», Эльвира Токташеван «Кеҥеж йӱр» мурышт-влакым школысо, районысо конкурслаште, а вара республикысе мероприятийлаште мурен, эреак сеҥыше-влак радамыш лектын.
Муро кумылан ӱдыр школ деч вара И.С.Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжыште тунемын. А тудын деч вара муро аланыштак кушкаш манын, консерваторийыш опер мурызылан тунемаш каяш шонен.
– Но колледжыште актёр мастарлык урокым вӱдышӧ Маргарита Егоровна Медикова Шкетан лӱмеш Марий драмтеатрын Моско вузыш марий группым погымыж нерген ойлен да тушко каяш темлен. Ойлымыж почешат ямдылалтынам, но чонем дене садак музыкальный корно дене каяш шоненам: Шнитке лӱмеш музык институтыш да ГИТИС-ыште музыкальный театр факультетыш тунемаш пураш тӧченам. Шонымашкем шуын кертын омыл… Очыни, тыгак лийшаш улмаш, вет пӱрымаш деч от шыл, маныт, – ойла актрисе.
Кызыт тидлан актрисе нимынярат ок ӧкынӧ, вет калыкнан ик эн йӧратыме театрыштыже чон йодмо пашажым шукта: сылне йӱкшӧ дене калык чоныш куан тулым пурта, рольым мастарын модмыж дене куандара.
Аваж гаяк мастар
Мурызын Мирослава ӱдыржат аваж семын артист шӱлышан кушкеш: мураш, кушташ йӧрата. Школ деч вара тудо аваж ден пырля сценыш лекташ ямдылалтеш.
«Пӱртӱс деч куатым налам»
– Усталык пашаште нойымеке, малем. Тыге мый вий-куатым налам, – манеш актрисе. – Шернур районысо Чылдемыр ялыштем чарайолын куржталме сылне пагытыш пӧртылам. Шочмо вел пӱртӱсыштӧ, яндар южышто лийме дене пуйто шулдырем кушкеш, кумылем нӧлталтеш, чонем паремеш. А ял шеҥгелне коремыште лиймым нимо дене ом таҥастаре! Тушто эн сай, ласка, куанле…
Марина Воронцова – талантан актрисе, профессионал мурызо. Тидыжым тудо рольым моштен модмыжо да мурым мурымо усталыкше дене сайынак пеҥгыдемда. Ончыкыжымат эше ятыр у образ, у мурсаска дене сценыште куандарымыжым вучаш тӱҥалына.
Алевтина БАЙКОВА
Екатерина Глушкован фотожо
