ЭРТЫШ ИЛЫШ ДА КРАЕВЕДЕНИЙ

Сар тул вошт эртыше йӧратымаш Очерк

Олыкъялын илышыже пеш писын вашталтын. Уло пӧръеҥ, капеш шушо качымарий-влакым кече еда Морко селашке ӱжыктен, Йошкар Армий радамыш колтеденыт, урем мучко рекрут муро шергылтын.( Олыкъял гыч 74 сурт гыч 72 еҥ Кугу сарын тулжо гоч эртен, 52 тушанак вуйыштым пыштеныт.) Яллаште ӱдырамаш, йоча да шоҥго-влак веле кодыныт. Ынде колхозышто чыла паша нунын вачӱмбакышт возын. Тиде веле огыл, фронтыш эн ӱшанле вийым – имне-влакымат – наҥгаеныт.

Август тылзе мучаште кундемыште эше у увер шарлен: касвел мланде гыч Марий кундемыш шуко калыкым кусындарен кондат, беженец-влакат шуко толыт. Ойлымо семынак, икмыняр кече гыч Олыкъялышкат Шолэҥер станций гыч кум ула дене эвакуироватлыме-влакым конденыт. Морко кундемыш шукыжо Эстон мланде гыч, Москва воктеч, Украина гыч конденыт. Олыкъялыш кум еш логалын. Иктыже – Рауткар Рихардын: Сальме пелашыже, капеш шушо ӱдыржӧ Лехте да кушкын шушо йыгыр икшыве-влак Эну ден Калю. Рауткар Рихард Пыльваский район Моосте сельсовет Мостмекон ялеш шочын кушкын. Тыштак ешым поген, суртым чоҥен, икшыве- влакым ончен. Эстон мландым фашист тӱшка авалтен налмек, чыла шуэн каяш логалын. Теве Марий мландыш толын лектын. Тыштыже эстон-влак шке тукым-вож марий калыкым ужыныт. Марий калык туткарыш логалше-влакым шке ешышкыже ушен, илашышт верым пуэн, кочкыш йӧрым пелыгыч пайлен.

Вес ешыште илалше ӱдырамаш ден Лима ӱдыржӧ, кумшо еш Украин мланде гыч лийыныт. Ынде нуно чылан ик еш семын колхоз пашашке ушненыт, у шурным погеныт, Йошкар Армийлан уло кертмын полшеныт. Рихард колхоз идымыште тыршен, шурным кырыше машина-влакым пӧрдыктышӧ двигательым виктарен, вет тудо ончычшат механиклан шоген улмаш.

Вичук тений луымшо классыш кайышаш ыле, но тудо суртышто эн кугу икшыве, салтакыш кайыше ачажым вашталташ логалын, тудым колхозын бригадиржылан шогалтеныт.

Лев СОШИНЫН очеркшым «Марий Эл» газетын 31, 32 номерлаштыже лудса.

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий