Юрино район Юркино посёлкышто илыше-влакым чаманаш гына кодеш. Тӱжем лишке еҥ тыште ила. Ынде идалык утла нуным йӱшашлык вӱдым ситарыме шотышто йодыш тургыжландара.
Тошто вӱд пуч системыже шукертак уэмдыме пашам йодын. Кодшо ийын апрелыште, эше тунам респубиликым А.Евстифеев вуйлатен, тудым олмыктымо пашалан Марий Эл правительстве резерв фонд гыч 3,9 миллион оксамат ойырен улмаш. А вара, кодшо ий августышто, регионыш у вуйлатыше толмеке, посёлкысо вӱдпучым да вӱдсаварым уэмден олмыктымо пашам «Экологий» национальный проектын «Яндар вӱд» регионысо проект паша радамышкыже пуртеныт. Тидлан федерал бюджет гыч 25 миллион тенгем ойыреныт.
Проект кышкарыште Юркиныште тошто водонапорный башне олмеш весым чоҥаш палемденыт. Тыгак вӱдым кӱртньӧ ден марганец уто вещества деч эрыктыше станцийлан у скважинымат пролаш шонымаш лийын. У вӱдпуч магистраль вӱдсавар деч посёлко рӱдӧ марте шупшаш палемдалтын. Тидлан кӧра тошто вӱд системын шӱйшӧ да аварийный участкылаж деч утлаш йӧн лекшаш улмаш. Тыге лийын шуэш гын, сетьлаште вӱдат ок шагалем, уремысе линийымат, потребитель-влакымат узловой таве-влак деке ушен кертыт ыле. Тӱҥжӧ – вӱдшак яндарештеш ыле.
Ыле манметак мешая, коеш. Такшым подрядчикше Белгородысо «Техстрой» чоҥышо компаний лийын. Ончычшо тудо пашалан чолган пижын улмаш. У вӱд магистральлан негызым пыштен, водонапорный башньылан да эрыктыше станцийым нӧлташ манын, мланде пашам шукташ пижын. Но вара эрыкын-эркын пашам шуктымо срок деч вараш кодаш тӱҥалын. Но кажне гана поктен шуаш сӧрен, палемдат Марий Эл Калык фронтын еҥже-влак.
Тений апрельыште Калык фронтын увертарымыж почеш, у вӱдпучым ыштыме паша йӧршеш чыгынен. Подрядчик пашам ыштыме срокым йӧршеш шуктымым чарнен. Юркиныште илыше ура чонан еҥ-влак тидын нергенак Калык фронтышкыжо шижтарен шогеныт. Подрядчик нунылан тугак чыла жапыштыже ыштен шукташ толаш сӧрен улмаш.
Сандене тений шошо мучаште посёлкышто вӱдпучым уэмдыме паша кузе кайымым тергымашке Калык фронтын йодмыж почеш Юринысе прокуратурланат ушнашыже логалын. Тудын рашемдымыж почеш, подрядчик сӧрымыжым шуктен огыл, эсогыл проект-смете документацийыштат ситыдымаш лектын. Тунам прокуратур Юрино муниципал район администраций вуйлатышылан, Марий Элын «Проект документаций да инженер изысканий результатын кугыжаныш экспертизе управленийже» АО вуйлатышылан да подряд организацийын директоржылан представленийым ыштен.
Такшым контракт почеш у вӱдпуч системым эксплуатацийыш тений 31 мартыштак пашаш колтышаш улыт улмаш. 1 сентябрьыште Марий Эл Калык фрнотын еҥже-влак угыч Юркиныш миен коштыныт. СМИ денек кылым кучышо Ольга Кузьминан ойлымыж почеш, нуно теве мом ужыныт: рок гыч лектын шогышо пуч, петырыдыме таве-влак, насос станций олмеш фундамент гына лийын. Шоналташ гын, тушто вӱд системым уэмдаш федерал бюджет гыч 25 миллион теҥге ойыралтын. А тиде шагал огыл. Тачысе кечылан подряд организаций шуктымо пашалан пелыж деч утла кучылтын, маныт. Молан тугеже лектышыже уке? Подрядчикым вашталташ да кызытсыжым мут кучаш шогалташ гын, сайрак лиеш огыл ыле мо манын йодшат улыт. Но Юрино район вуйлатыше-влак кызытеш тидым огыт сӧрӧ, каласышт Калык фронтышто.
Национальный проектын шукталтмыжым тергыше-влакланат тышке ушнаш жап шуын, очыни. Шукерте огыл видеоконференций режимыште Россий Федерацийыште региональный вияҥмаш шотышто правительственный комиссийын президиумжын заседанийже эртен. Тидын нерген регион вуйлатышына Юрий Зайцев шке телеграмм-каналыштыже серен. Тушеч теве мо рашемын. Тений республикыште «Яндар вӱд» федерал проект дене келшышын, республикыште 11 объект уэмден олмыкталтеш. Иктыже – лачак Юркино посёлкысо объект. Тудымат моло объект дене пырля тений да 2024 ийыште пашаш колтышаш улыт. Марий Элыште илыше-влаклан йӱышашлык вӱдым ситарыме шотышто йодышым республик вуйлатышына-влак эреак контрольышто кучат. Тугеже Юркино посёлкышто илыше калыклан сӧрымым шуктат манын ӱшанаш гына кодеш.
С.Носова
Снимкылаште: Юркино посёлкысо вӱдпуч системым уэмдыме пашан тачысе лектышыже теве тыгай ойгандарыше.
Фотом Марий Эл Калык фронтын соцкыл лаштыкше гыч налме
