Пӱрымаш ты ешыш угыч конден
Кужэҥер район Тошто Йӱледӱр воктенысе Пургак ялыш мийымына годым Наталья Валерьевна Казакова дене палыме лийынна. Тудын суртшо чоҥгаташте шинча, сандене умбачынак коеш. Окнаже-влак кече лекме велыш ончат, сандене суртышто эре волгыдо. Сурт-оралтым ошалге-ужар калай дене печен шындыме. А озавате могай гына мотор пеледышым йырже шынден огыл. Пеш сӧрал. Пӧрт шеҥгелне кумда пасу коеш. Санденак, йырымваш ончалат да шоналтет – могай тыште мотор кундем.
Мийымына годым игече шокшо шоген. Шыже гынат, кече кеҥежымсе семын чот пелтен. Но шыжын толмыжо садак шижалтын: пареҥгым лукмо, южгунам юалге мардеж пуалын. А озаватын шындыме георгинже ден петунийже кумылым нӧлтеныт.
– Мый Шорсола ялыште шочынам, тышке марлан толынам. Тиде пӧртым, пелашем дене вич ий пырля илымеке, 1997 ийыште чоҥенна. Эн ончыч мый медпунктышто пашам ыштенам, вара тудыжым петыреныт. Садлан «Акашевский» сурткайык фабрикыште тыршаш тӱҥалынам.
Казаковмыт деке мийымына годым Наталья Валерьевнан шочмо кечыжым палемденыт улмаш. Тидын нерген мыланна тудын аваже Римма Васильевна Макматова каласыш. Тудын деке лачак шочшыжо, родо-тукымжо, пошкудыжо-влак погыненыт ыле.
Мемнамат поян ӱстелтӧр коклаш шинчаш ӱжыч. Тыге, шоныдымын-вучыдымын, пайремыште уна лияш логале. Оза-влаклан таум ыштымек, нунын дене умбакыже мутланаш пижна.
– Мый пеледышым ончен кушташ йӧратем. Вольыкымат кучена. Тӱҥалтыште ача-аван суртыштыжо иленна. Илен-толын, ты ялыштак шкаланна пӧртым нӧлтенна. Кугу таум ача-авамлан ойлем. Чылажат нунын полшымышт дене ышталтын, – мане Наталья Валерьевна.
Вара уремыш лекна. Тошто Йӱледӱр ялын моторлыкшым ончен, тиде кундемыште икмыняр ий ончыч лийме шарналте. Тунам издерым ыштыше верысе кидмастар дене вашлийме. Пӧръеҥ дене уремыште гына мутланаш логалын, Тудыжо изи ӱдыржым издерыш шынден, ала-кушко лачак вашкен. Тудын нерген Наталья Казакова деч йодна.
– Тиде мыйын пелашем Алексей Иванович Казаков. Тудо кызыт Угарман олашке вахте дене коштеш. Издержымат ок ыште, молан манаш гын налшыже шагал. Ешым пукшыман, садлан вес паша верым кычалашыже верештын, – каласыш озавате.
Казаковмыт «Марий Эл» ден «Сурт-пече» газетнам шукертак лудыт. Тушеч нуно шуко уым пален налыт, савыктышыштына возымо ой-каҥаш дене пайдаланат. Мутат уке, нине шомак-влакым колын, кумылна кӱш кӱзыш. Наталья Валерьевналан таум каласен, порын чеверласен, шке корнына дене умбаке кайышна.
Михаил СКОБЕЛЕВ,
Лидия ШАБДАРОВА
М.Скобелевын фотожо
