Марий тӱрыштӧ – калыкын ойыртемже
Ӱмаште декабрьыште Марий тӱр рӱдерлан 7 ий теме. Ты кечылан пӧлеклалтше пайремыш да шкешотан экскурсийыш ятыр калык толын, эсогыл кум толкын лийын. Тоштерыш С.Г.Чавайн лӱмеш калыкле книгагудо пелен пашам ыштыше ший ийготыш тошкалше ӱдырамаш-влак ушемын чолга еҥыштат погыненыт.
Пайремыште Ираида Степанован «Марий тӱрыштӧ – юмо-влак» книган презентацийже эртен. 88 руно мом ончыкта, кушто нуным тӱрленыт, кузе ожно марий кидмастар-влак юмын образшым тӱрышкӧ пуртеныт, савыктышыште каласкалалтеш. Кажне тамгаже мом ончыктымым возымо. Ты книга тӱрым тӱрлышӧ кидмастар-влаклан моткоч пайдале. Тыгак «Орнаментальное искусство марийской вышивки» кок томан книгамат ты пайремыште лышташлаш йӧн лийын.
– Чаманен каласыман, ты книган кокымшо томжын сигнальный экземплярже веле лектын. Тудым кугурак тираж дене лукташ окса кӱлеш, – каласыш Ираида Степанова.
Икымше томыш 1200 фотом пуртымо. Тушко ожнысо марий тӱр дене палдарыше фото-шамычым чумырымо. Марий тӱр тоштер республикышкына толшо турист-влак коклаште сайынак палыме, санденак тыште калык эре шуко.
– Тоштерышкына калык кумылын коштшо манын, ме тӱрлӧ мероприятийым эртарена. Мутлан, кызыт ӱдырамаш ӱштым изирак оҥа ӱмбалне пидаш туныктена. Тыгак Шорыкйол годым тӱрлӧ мужедмашым эртаренна. Васликува ден Васликугыза тоштерлан поро сугыньым ойленыт. Нуно идалык сай лектышан лийже да СВО гыч землякна-влак илыше пӧртылышт манын ойленыт. Калыклан тыгак тошто вургемым ончаш келша, сандене, тоштерыш толмеке, тудым чиен, фотом ыштат. Мемнан дене шуко мом ужаш лиеш: марий калыкын тошто ден кызытсе вургемжым, сылнештарыме арверым, куэмым. Йоча-влакланат пеш келша. Тоштерышкына миен, вес калык марий калыкнан йӱлаж дене лишкырак палыме лийын кертеш, – каласыш Ираида Александровна.
Марий тӱр рӱдерлан ятыр пӧлекым кучыктеныт. Кидмастар-влакын пӧлекышт ойыртемалтше лийыныт . Шӱртӧ гыч ыштыме курчак поснак кумылым савырен.
Пайремыш мийыше кажне гаяк уна Ираида Степановалан таум каласен, вет лач тудлан да тудын гай чолга, пашаче кидмастар-влаклан кӧра марий тӱрна аралалтеш. Тек Марий тӱр рӱдерын да тоштерын пашашт умбакыжат ушнен толеш.
Михаил СКОБЕЛЕВ,
Лидия ШАБДАРОВА.
Михаил Скобелевын фотожо: