Волжск олалан – 85 ий
АО «Водоканал»
Йӱшашым – эрныкташ, кучылтмым – эрыкташ
Историй гыч
Волжскысо «Водоканал» производство управлений ончыч олан ӱлыл ужашыжым обслуживатлен. А «Волжскпродмаш» АО-н вӱд да канализаций цехлаже олан кӱшыл ужашыжлан да тусо «Машиностроитель» микрорайонлан тыгаяк услугым пуэныт. Но пужен ыштымаш каен шогымо 1996 ийыште промышленный предприятий-влак шке коммуналкышт деч кораҥаш тӱҥалыныт, да чыла тиде паша оласе службо деке куснен. Вараже тудо «Водоканал» АО маналтын.
Вурс, но кужун ок чыте
Тургыжланаш амал укела чучын. Вет промышленный предприятийла деч «Водоканал» деке куснышо вӱд да канализаций сеть, тыгак илыме микрорайонжат тунам у лийыныт. А кызыт тӱҥ аварийже лачак тушто лиеда. Амалже могай?
– Тусо сетьым вурс пуч дене ыштыме, а тудо кужун ок чыте. Сандене ты сеть коммунал озанлыкым вияҥдыме комплексный планыш пурталтын. Кажне ийын 300 метр дене вашталтен толмо. Ыштен налме оксана тылеч шукыжлан ситен шуын огыл. Но ӱмаште республикын бюджетше гыч ойырымо окса дене 2 километр кужытышто локтылалтше вурс пучым полиэтилен пуч дене вашталтыме. Теният ты паша умбакыже шуйна, – вашештыш ПТО начальникын пашажым шуктышо Ольга Казакова.
Но тиде паша писын ок ышталт. Теве «Дружба» районышто кугу аварий лийын – коллектор (канализаций системын тӱҥ ужашыже) тӱганен шаланен. Окса ситыдымылан кӧрак тудым угыч чоҥымо паша лу ий шуйнен. Тунамат республикын бюджетше ты нелылык гыч лекташ полшен. А кызыт Александровский водозабор (вӱд налме вер) эшеат кужунрак чоҥалтеш. Икымше черетым ик подрядчик ыштен, кокымшым – весе. Но эшеат мучашыже ок кой. «Адакше тысе вӱд кӱртньӧ йӧршан. Чоҥымо пашан кеч икымше йыжыҥжым мучашлаш да йӱмӧ вӱдым кӱртньӧ деч эрныктыше станцийым пашаш колташ ыле», – каласышт ПТО-што да ты шотышто предприятийын директоржо деч рашемдаш темлышт.
Кӱлешан да шергакан
Вуйлатышышт Андрей Викторович Кучеров «Водоканалыште» 1997 ий гыч ышта. Ончыч кужу жап тӱҥ энергетик сомылым шуктен, объектлаште электровийым кӱрылтыш деч посна ситарен шогымылан мутым кучен. Кок ий ончыч тӱҥ инженер, а ӱмаште директор пашам ӱшаненыт.
– Тачысе кечын предприятийна деке кузе ола администраций велым, тугак республик могырымат мелын савырныме шижалтеш, – каласыш директор Андрей Кучеров. – Кӱлешан да шергакан объектлам – Александровский вӱд налме верын икымше черетшым да оласе канализаций вӱдым эрыктыше сооруженийым – чоҥаш тӱҥалме. Но нелылыкат уло: ик объектын заказчикшылан Волжск оласе администраций шотлалтеш гын, весынжын – Йошкар-Оласе капитально чоҥышо управлений. Сандене ваш умылымаш кӱлешак. Вет икымше объектым шуктымаш Волжск олалан яндар вӱдым ситараш полша гын, весыже канализаций вӱдым Юл эҥерыш колтымо деч ончыч нормылан келшышын эрыкташ йӧным ышта ыле. Сандене тиде пашам писештарыман.
Вуйлатышын ойлымыж почеш, пашаче еш шке сомылжым удан огыл шукта. Тудо кугужак огыл да тӱҥ шотышто пенсионер-влакым ушен шога. Тидыже пашадар денат огыл, а самырык-влакын куштылгын илаш тунеммышт да пошкудо Казань кундемысе маркетплейс складлашке каяш кумылаҥмышт дене кылдалтын. Но предприятийыште сай специалист шагал огыл, нуно тыште ик лу ий дене веле огыл ыштат. Ты радамыште эрыктыше сооруженийын начальникше В.П.Осиповым, лабораторийын начальникше М.В.Крыловам, ПТО начальникын пашажым шуктышо О.И.Казаковам, вӱдышӧ экономист Л.К.Даниловам, бухгалтер И.А.Петуховам, сварщик С.В.Васильевым, электрик А.Ю.Каюмовым, дежурный водитель В.Н.Турбиным, водитель В.А.Фурзиковым, тракторист О.Г.Исаевым ончыкташ лиеш.
– Ме пашаеҥна-влаклан келшыше условийым ышташ тыршена. Самырык-влак огыт тол манме пеш чынжак огыл. Предприятийысе икмыняр подразделенийым лачак нуно – Иван Алексеевич Ануфриев, Иван Михайлович Афанасьев, Антон Анатольевич Тихонов, Алмаз Раилевич Гарафиев – вуйлатат. Эше кужунжак огыт ыште, но пашаче ешыш шыҥен шуктымышт куандара. Шке шинчымашыштым практикыште кучылтыт. Мом огыт пале, умылтарена. Нуно тыште вуйлатыше семын веле огыл, моло сомылымат ыштат. Кӱлеш годым спецмашинамат виктарат, тыглай кидпашамт шуктат. Чыла ышташ ямде улыт. Квалификациян пашаеҥна-влак огыт сите гын, ме тидым пеш кӱлешанлан шотлена да сайын тӱлена. Вӱд да канализаций сеть пашам шуктышо бригаде ден подразделений вуйлатыше-влак мемнан оласе веле огыл, республикысе кӱкшыт гыч ончымаштат кугу пашадарым налыт, – мокталтыш предприятий вуйлатыше.
Жаплан келшышын
Нунын кокла гыч икмынярышт ола тӱрыштӧ вӱд сетьым олмыктат ыле. Кӱртньӧ йӧршан йӱмӧ вӱдым эрныктыше станций деч «Машиностроитель» микрорайоныш шуйналтше тӱганыше вурс пучым, кӱнчен луктын, полиэтилен пуч дене вашталтымыштым ужна. Трассын кужытшо 11 километр лиеш гын, 3 километржым алмаштен шуктеныт ыле.
Вара канализаций вӱдым эрыктыше сооруженийыш савырнышна. Тудын начальникше Владимир Осипов кок ий ты пашам шукта, тылеч ончыч тыштак 20 ий мастерлан ыштен. Ойлымыж почеш, ты сооруженийын икымше черетшым 1968 ийыштак чоҥымо, 80-ше ийлаште пужен ыштыме, а 90-ше ийлаште кугемдыме, но ынде садыгак тоштемын. Лабораторий начальник Марина Крыловат тыште 1994 ий гычак тырша. Ончыч насос станцийын машинистшылан, вара технологлан ыштен, а кызытсе сомылжым лу ий утла виктара. Тудат ты ойымак пеҥгыдемдыш: эрыктыше сооружений у йодмашлан келшен ок тол. Сандене коктынат уым ышташ кӱлмӧ нерген ойлышт. Тыге гына мушкылтыш вӱдым жаплан келшышын эрыкташ да Юлыш колташ лиеш, маньыч. А вет чын каласыме.
Юрий ИСАКОВ.
Снимкылаште: директор Андрей Кучеров; Юрий Макалов, Иван Ануфриев, Алмаз Гарафиев да Ринат Мифтахов – пучым вашталтымаште; Владимир Осипов – эрыктыше сооруженийыште.
Авторын фотожо.
