ЭКОЛОГИЙ

Пӱртӱсым умылаш чон тышке шупшеш

 

Шыжымсе татым шижаш, ужаш да умылаш пӱртӱсыш лекташ кӱлеш. А Йошкар-Олаште ик тыгай верже – Юл кундем кугыжаныш технологий университетын Ботанический сад-институтшо. Тыште тугай кушкыл, шудо, пеледыш, пушеҥге-влак кушкыт, кудыштым вес вере ужынат огыда керт.

Тыште айдемыжат, пӱртӱсшат ик ой дене илат, айдеме ден пӱртӱс коклаште мутланымаш кая. Ботанический сад –  калыкын поянлыкше манына гынат, уто огыл. Йошкар книгаш пуртымо 116 кушкыл кушкеш,  коло визытше мемнан Марий Элыштына шуэн вашлиялтше але  йӧршын пытышылан шотлалтеш. Вич видшым уэш шындыме. Айдеме опкын гай чодырам руа, а шындаш ок вашке. Шоналтыза,  ик ийыште иктаж-могай кушкылым шынденда але уке? Тений, мутлан, 7 пӱнчым шынденам, а садысе кушкылжым омат шотло. Ачамат илымыж годым шуко пушеҥге ден вондерым шынден коден. А мыняр гана чодыра тулым йӧрташ логалын? Ме тиде тӱняште уна гына улына, почешна могай вара шарнымаш кодеш: ик вагон яра кленча але кушшо сад?.. Тидым умылаш Ботанический сад-институт полша.

Садын изигапкажым почмеке вигак, икымше тат гычак, пӱртӱсын озаланымыжым шижат. Тыште – моторлыкым иктеш чумырымо пого, поянлык. Пӱртӱсым умылаш университетын шанчызыж ден садын пашаеҥже-влак полшат. Нунын эн тӱҥ задачыштлан  тӱрлӧ кушкыл-влакын тӱрлӧ видшым арален кодымаш шотлалтеш, садлан огыл мо Ботанический садыш экскурсий дене, сад-пакчазе да тыглай еҥ-влак вашкат. А ужаш тыште уло мом. Мутлан, садыш толын пурымаште йошкарге да шем саскан  пызле, полан «вашлийыт». А рододендронжо могай гына уке! Шекланышым, Санкт-Петербург гыч толшо турист-влак верескым ужмеке вигак налын пытарышт. Розаже-е … Астра, рододендрон, курильский чай, йошкар лышташан ваштар, кедр, кож, тӱрлӧ-тӱрлӧ туя да лӱмегож – чылажымат пеш тӱткын аралат. Кажныже тыште шкаланже келшыше кушкылым, пеледышым муэш.

… Игече йӱран ыле гынат, тудо мыйым ыш лӱдыктӧ. Пеледыш лышташ мучашеш кечалтше йӱр чӱчалтышыже поснак моторын коеш. Сад кумдыкым шерын лекме жаплан игечат вашталте. Чылажат вес тӱс дене модеш. Кече тӱсан облепихе канде каван помыш келгытшым почо. Пылжат моторлыкым пурта. Шыже гынат, тудо пӱртӱсын кечыже. Садышке толаш чон эре шупшеш.  

Верысе пашаеҥ-влак денат мутланышым. Иктыже пашаш икымше кече веле толын, весыже кужу каныш деч вара лектын. Ойла: «Паша келша. Эше умылен шуктен омыл, могай вашталтыш-влак лийыныт. А теве калык вашталтын. Кӧ университетыш лекцийым лудаш каен, а кӧ тышанак кодын. Чылалан тыште келша». Ондалыде ойлымыжым шижат. Пашаеҥ-влак чыланат поро, чытамсыр, ныжыл кумылан улыт. Молан тыгай улмыштым вара умылет: тыште калык нигуш ок вашке. Тыште жап писын эрта, чыла уто шонымаш йомеш, илаш кумыл шочеш.

 


    
   М.СКОБЕЛЕВ

Авторын фотожо

Снимкыште: 9729,9730 — Роза  9792 — Ваштар 9834 — Сылне лук 9843,9845 — Ландшафт кушкыл 9857 –Шпалерыште — олмапу 9819 — Сад эре уэмдалтеш 9909 —  Облепихе 0230 – Шӧртньӧ шыже саскаж дене поян

 

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий