9 февральыште Йошкар-Ола воктенысе «Корта» ече базыште эртыше «Российын ечыгорныжо» XXXVII тӱшка стартыш тений калык ятырак ушнен. Участник-влак шканышт келшыше кутышым ойырен вий-куатыштым тергеныт. Иктышт яндар южышто каналташ, икте-весым ужын кутыралташ толыныт гын, весышт сай результатым ончыкташ тыршеныт. Поснак – профессионал-спортсмен-шамыч.
Спорт мероприятийым Марий Эл правительстве председательын икымше алмаштышыже М.Васютин почо. Тудо ечызе-влакым шокшын саламлыш, да сай кумылым нӧлтен каласыш: ече спорт кундемыштына сайын вияҥеш. Идалык ончыч тыгай стартыш улыжат 1,5 тӱжем утла еҥ лектын гын, тений – вич тӱжем! Нунын коклаште дистанцийым еш дене эртышат ятырак улыт. М.Васютин РФ президент В.Путинын саламлымашыж дене палдарыш.
– «Российын ечыгорныжо» тӱшка таҥасымаш поро шӱлыш дене эртымыж дене чаплана, тудо теле тургымысо мероприятий кокла гыч ик эн кугу тӱшкам авалта, – палемден президент саламлымаштыже.
Молодёжный политике, спорт да туризм министр Л.Батюкован шокшын саламлымыж деч вара чыланат: вуйлатышыже, тыглай пашазыже рӱжге ечыгорныш тарванышт. Тӱрлӧ тӱсан калпакан, чиеман, участник-влак олыкысо сылне пеледышым шарныктеныт.
Тӱшка стартын шонымашыже сеҥаш огыл, а шкем тергаш манына гынат, профессионал-спортсмен-шамычлан садак – тургыжландарыше старт. Сандене палемдыме корным пикшла чоҥештен савырнымыштым ятырже эскерен. Тений адакат Д.Чекулаев икымше лиеш манын шоненыт, но… Ты гана 10 километр кужытышто чемпион лӱмым Шернур район гыч С.Максимов (МРМТ) нале. Кокымшыш Д.Чекулаев (УОР-МРМТ, Медведево), а кумшо верыш С.Егоров (УОР-МРМТ, Параньга) лектыныт. Ӱдыр-влак коклаште И.Соловьёва (МРМТ, Курыкмарий) эн ончылно лие. Кокымшо верым – А.Романова (МРМТ, Медведево), кумшо верым Н.Козлова (ПГТУ, Морко) нальыч.
– Кумыл пешыжак уке, шонымо результатышкат шуын омыл, лишыл жапыште могай стартыш лекшашымат раш каласен ом керт. Чылажат – кок арня ончыч сусыргымылан кєра, – манын умылтарыш ты стартыште икмыняр гана почела чемпион лийше Дмитрий Чекулаев.
Марий Элыште эртыше «Российын ечыгорныжо-2019» всероссийский стартыште 5 километр кужытышто шке тӱшкаштышт ойыртемалтыныт:
1 вер – К.Петрова (Медведево район);
2 вер – В. Кузнецова (Советский район);
3 вер – Ю.Падыганова (Оршанке район);
1 вер А.Сапаров (Советский район);
2 вер А.Шабалин (Медведево район);
3 вер – Т.Арутунян (Морко район).
Ечыгорныш лекше эн опытан Яков Заболоцкихлан (89 ий) да эн изи 5 ияш Александр Рукавишниковлан посна пӧлекым кучыктеныт.
Марий Элыште тӱшка стартыш чылаже 20 тӱжем утла еҥ лектын.
Молан ече спорт келша, тудын пайдаже могай? Йодышлан участник-влак теве кузе вашештышт:
В.Войконов, пенсионер, Волжский районысо Сотнур кыдалаш школын ончычсо директоржо:
– Мый тыгай сынан стартыште, республикысе тӱҥ таҥасымаште, икымше гана лийынам, сандене пеш келшен. Йолташем-влак дене пырля толынна. Игечажат сай. Организатор-влакым мокталтыман, тыгай пайремым ямдылымыштлан тау. Калыкшат путырак шуко погынен, кажныже весела кумылан. Такшым мый куштылго атлетикым йӧратем, а ече спорт капкылын чыла ужашыжым тарвата, манаш лиеш. Ты видлан кумылан шукын
улыт, пытартыш ийлаште сайын вияҥеш. Тиде раш коеш. Тудын пайдаже – движенийыште, яндар южышто лиймаште.
В.Чепакова, Шернур районысо Кукнур школышто физкультурым туныктышо:
– Моткоч сайын эртыш. Ме, ветеран-спортсмен-влак, чумырген толынна. Тидыже воспитанникем-влаклан пример семынат лиеш, шонем. Тыгай тӱшка старт – икте-весым ужын кутыраш сай йӧн. А пӱртӱсшӧ! Ончен куанет. Кож ден пӱнчӧ коклаште ласкан каныме. Таче вич километрым веле огыл, эше икмынярым каен кертам ыле. Вес ийын участник-влак эше шукырак лийыт, шонем.
Г.Волков, Марий Турек районысо Нартас ялын патырже, кумло ий утла аграрный колледжыште физкультурым туныктышо, тренер, ты тӱшка стартын судьяже:
– Тений калык, чынжымак, шуко чумырген. Ӱмаште медицине справкылан, куржталаш кӱлмӧ моло документым чумыраш шукыштлан вучыдымо лийын гын, тений тидлан ончылгочак ямдылалтыныт, шонем. Вес ийлан эшеат шуко лийыт манын ӱшанена. Вет верысе калык ече дене мунчалташ йӧрата, тиде национальный вид манашат келшен толеш. Тарванылат, ласкан каналтет, пӱртӱсыштє лият – мо эше кӱлеш?
Л.Батюкова, молодёжный политике, спорт да туризм министр:
– Тений кугу мероприятий, спорт пайрем лийже манын, изиш вашталтышымат пуртенна: чайым йӱмӧ, ончаш толшо-влаклан келыштарыме вер деч посна йоча-влаклан модыш площадкым ойырымо, йомак гыч персонаж-влакат лийыныт, изирак ийготан-шамычлан посна стартым пуымо. Куандара: калык регистрацийым эртыме кечылаштак шуко йодмашым пуэн. Мутлан, ӱмаште икымше кечын 400 еҥ веле лийын гын, тений – 1400 еҥ. 3500 калпакым йодынна, но тиде шагал, чылалан ситен огыл. Тӱҥ старт деч посна районлаште посна тӱшка старт эртаралтын. Нуныланат ойыраш кӱлын. Ончыкшым тидым шотыш налаш, экшыкым тєрлаш шонена. Мутат уке, эн тӱҥжӧ – ечыгорныш лекташ, пайдалын канаш, но шарнымашеш кодшо манын, иктаж сувенирым, кеч значокым ямдылыман.
Е.Эшкинина.
Д.Речкинын фотожо.
