Йошкар-Оласе Калык прикладной тоштерыште Курыкмарий районлан 100 ий темме лӱмеш кок ончерым почмо. Иктыже – «Эртыше жапын у шўльышыжє» лӱман Йоласал калык усталык пӧртын кидмастарже-влак нерген да весыже – Эсансолан чолга эргыжлан – Зосим Федорович Лаврентьевлан пӧлеклалтын.
Российысе калык сӱретче, МАССР-ын сулло пашаеҥже Зосим Федорович Лаврентьевлан пӧлеклатше «Пагытын йӱкшӧ» лӱман шарнымаш ончерым Иван Ямбердовын, Сергей Алдушкинын сӱретышт, Николай Тимофеевын пашаже-влак да Т.Евсеев лӱмеш национальный тоштерын фондшо гыч Зосим Федоровичын аралалтше живопись, графике, офорт пашаже-влак гыч чумырымо.
Марий кундемнан шочшыжо, художник-классик 6 апрельыште шочын, ила гын тудылан 88 ий темеш ыле.
Ончерыште ятыр радынаже – Иван Ямбердовын. Теве Зосим Лаврентьевын тукым чаҥжым налаш. Тудыжым Иван Михайлович Зосим Федоровичын 70 ияш лӱмгечыжлан пӧлеклен.
– Чаҥыште Зосим Федоровичым, тудын ачажым, коважым сӱретлыме, вуйӱмбалнышт – шӱдыр, – ойла Иван Михайлович. – Чаҥын йылмыже – муно. Тӱняште чылажат муно гыч шочеш. Сӱретлыме еҥ-влак чыланат ты илыш гыч каеныт, но айдеме йӱкым пуэн коденыт: ойлен, муралтен, сӱретлен.. Тудын йӱкшӧ тыге «шергылтеш».
З.Лаврентьев илымыж годым нимогай сомыл деч лӱдын огыл, ялысе айдеме лийын. Юлъял селаште дачыже лийын, тушто садым кучен. Ончерым почмаште йолташыже-влак погыненыт. Чынжымак, тудын мастерскойжо эре почмо лийын. Изижым-кугужым эре порын вашлийын. Тыгак шахмат дене модаш йӧрата ыле. Яра жапше годым эре модаш ӱжын.
– 6 апрельыште кумдан палыме итальян сӱретче Рафаэль шочын, – умылтара Иван Ямбердов. – Мемнанат шкенан Рафаэльна Курыкмарий мландыште шочын. Тудо мыланна – кугу пӧлек. Шарнем, 2019 ийыште Шкетан театрлан 100 ий теммылан пӧлеклатше ончерым почмо годым тудо тиде шем береткым пӧлеклыш. Мом тудо ыштыш, мый ом пале… А 2020 ийыште, шкемын юбилейлан, мый декем эрдене йыҥгыртен да чеверласен, саламлен: «Палем, тый ончерым почнет. Мый эмлыме верыште улам, толын ом керт. Но тый пале -– Мый эре тый денет улам…» Вот тидым кузе мондет?… Зосим Фёдорович – курымешлан мемнан дене. Кузе мланде ӱмбалне чаҥ йӱк шергылтеш, тек тыгакак тудын усталык пашажым аклыше-влак шукемеш да умбакыже, ятыр у тукымлан, куандараш тӱҥалеш.
М.CКОБЕЛЕВ
Авторын фотожо да фоторепродукцийже
8096 – Зосим Лаврентьевын тукым чанже. 8064 –Лӱмегож гыч тоя
Тояште укш гыч «З» и «Ф» буквам кадыртен ыштыме.
. 8068 – «Мӱндыр сер-влак» 6325 – И.Ямбердов ден З. Лаврентьев
8085 – Офорт. 8054 – «Тышечын Ӱшӱт эҥер тӱҥалеш».7095 –З.Лаврентьев мастерскойышто 2016 ий.