Шернур район Чылдемыр ял гыч чолга самырык предприниматель Снежана Богданова кызыт, кузе ойлат, кече йымалне шке вержым муын. Но тидын марте тудо кушто гына пашам ыштен, мо гоч гына эртен огыл?!
2008 ийыште Снежана Витальевна Марий кугыжаныш университетыште агрономлан тунем лектын. Но кӱшыл образованийым налмеке, тудо эн ончычак кӧлан ыштен, шонеда? Йӧршынат шонен огыда му, товатат – верысе колхоз правленийыште кӱварым мушкын. Тунам аваже тушто экономистлан ыштен, ачаже агроном улмаш. Икманаш, уло еш манме гай ик вере тыршен, но кӧ – кӧлан…
– Паша корным иктаж-кушеч тӱҥалман вет. Мый тыге тӱҥалынам. А тылзе гыч Шернур поселкышто ик организацийыште вузышто налме специальность денак пашаш пурышым, – каласкалаш тӱҥале Снежана Витальевна.
А тиде жаплан самырык ӱдырамаш ешан лийын. Тудо университетыш тунемаш пурымо ийынжак, 2003 ийыште, шке ялышкыжак марлан лектын.
Вараже паша корныжо тӱрлӧ вере шуйнен. Йочашт дене декретыште идалык шинчымеке, ялысе тӱвыра пӧртыштым вуйлатен. Икмыянр жап гыч йӧршеш вес сферыш – ялыштыштак улшо комбикорма заводыш – технологлан пурен. Ик жап гыч уэш тӱвыра пӧртыш ӱжыныт. Тудын леведышыже чот тоштемын улмаш да петыраш ямдылалтыныт. Но самырык ӱдырамашын тыршымыж, верысе озанлыкын да икмыняр организацийын полшымышт дене тудым олмыктеныт да тӱвыра пӧртышт алят пашам ышта.
Тылеч вара Снежана Витальевна адакат шканже палыдыме у пашашке куснен – Шернур поселкышто тукым акаж дене продавецлан ыштен.
А 2016 ийыште шкежат бизнесъеҥ семын паша корныжым тӱҥалын. Тунам кум еҥ – кок пӧръеҥ да тудо – Кужэҥер поселкышто «Электроснабжений» кевытым почыныт. Мо оҥайже, генеральный директорлан Снежана Витальевнам шогалташ мутланен келшеныт.
Тиде пашам тудо кызытат шукта. Тыгодымак 2019 ийыште эше Шернурышто у автовокзал зданийыште «Стиль в мелочах» маникюр салон ден отделжым почын. Салонышто пашашке налме мастерже ӱдыр ден ӱдырамаш-влакын кӱчыштым шотыш конда, чиялта, сылнештара.
Чыным ойлаш гын, ала мыят мотор маникюрым ыштыктем, шонышым. Но могай тушто?! Мийыме кечылан кечыгутлан веле огыл, арнялан черет лийын! Ик шагат яра жапшат, «окно» манмыже, уке ыле! «Тугеже тыште пашам сайын ыштат», – шоналтышым. Уке гын тыгай кугу черет лиеш мо, тыгай йодмаш дене пайдалана ыле мо?
А Снежана Витальевна мутшым умбакыже шуйыш:
– Кызыт утларак жапым тыште ужалыше да вуйлатыше семын ыштен эртарем. А Кужэҥерыш сатум намиен кодем да кӱлеш годым веле миен толам. Ужалышылан вес еҥым налынна. Кеч шке жапыштыже, 2018 ийыште, эше Параньга поселкышто электрике отделым почынна ыле. Но тушто идалык ыштымеке, чыла вереат ом шукто манын умылен, петыраш логале.
Ойлымыж почеш, кызыт ыштыме пашаже чонжылан моткочак келша.
– Тыште отделым да салоным почмо деч ончыч еҥ-шамыч ала-молан шкештак лач тыгай салоным да отделым почаш темленыт. Молан лач мылам – умылтаренат ом керт. Туге гынат йодмым шуктышна. Ом шылте, тиде пашашке шкежат куанен коштам, – мане вуйлатыше да шыргыжале. Шижалте: чынак, паша чонжылан чотак лишыл.
Шоналташ гын, кок вере йӧршеш кок тӱрлӧ, икте-весышт деч моткочак ойыртемалтше пашам шукта. Очыни, самырык ӱдырамашлан кок вере вуйлаташ куштылгыжак огыл?
– Чыным ойлем, нелырак. Но оҥай. Тыге вуй эре шона. Яра шинчаш ом ярсе, – вашештыш предприниматель ӱдырамаш.
Тудо лу ий ончычак машина дене шкеже кудалышташ тӱҥалын да санденак сатуланат шкежак коштеш.
– Мо кӱлешым мый Йошкар-Ола, Чебоксар, Казань гыч кондем. Тыге мом, могайым налмым шке ужам, палем да сайрак. Тергышаш уке. Интернет гочат южгунам налына, – рашемдыш амалкалче.
Пытартышлан тудо ойжым тыгерак мучашлыш:
– Мотор лияш шонышо-влак шукын улыт, сандене паша сита.
Тидын дене ӱдыр, ӱдырамаш-влак тӱрыс келшат, шонем…
Любовь КАМАЛЕТДИНОВА
Авторын фотожо