ЛӰМГЕЧЕ

Мастарлык шотышто мыйымат эртен каен…

Чӱчкыдынак лӱмын тунемме огыл, а шке семын опытым погымо негызеш ӱмыр мучкылан келшен толшо пашам ойырен налыт да изи огыл лектышыш шуыт. Да шукыж годым, лишыл еҥым ончен, тидлан шӱмаҥыт. Тыгак вара пашажат лишылыш, а ыштымышт шкешотан еш йӱлаш савырна.

Школ деч вара Александр Гаврилов Йошкар-Оласе 8-ше номеран ПТУ-ш каменщиклан тунемаш каен. Практикымат эртен – стройкышто ыштен ончен. Но паша тудым савырен огыл. Кок ийым арам эртарен да… Кужэҥер быткомбинатыш йолчиемым олмыктышылан пурен. Ӧрыда? Арам – изинек тидым ужын шӱмаҥын. Ачаже, Владимир Григорьевич, быткомбинатыште тыгай пашам шуктен. Изи эрге, ачаж деке миен, чӱчкыдынак тудын ыштымыжым эскерен. Ончыкыжо ты пашам ойырен налме нерген шоналтенат огыл. Ачажат вара тушеч ороллан каен. Но быткомбинат директор тудым монден огыл. Вес олмыктышо кайымеке, угыч пашаш ӱжын. Владимир Григорьевич, эргыжын яра шинчымыж нерген шоналтенат. тудым налаш темлен. Олмыктен моштымыжымат ужын огыл, но ала-молан дыр тидлан ӱшанен. Ала изиж годым ачан ыштымым пеш тӱткын эскерымыжым шарналтен. Ала ты паша тунарак йӧсӧ огыл, ыштен кертшаш манын шоналтен. Кеч мыняр-гынат дыр кокытеланен. Но инвалид икшывыжлан ты сомыл лачеш толмым умылен. А эргыжын кид-йолжо тудлан шотеш толмым паша кокла гыч икымше гана мийымаштак ужын шуктен да лыпланен.

Александр быткомбинатыште 2002 ий гыч ышташ тӱҥалын да индеш ий, ты организаций петырналтмеш, тушто тыршен. Вара вес верысе йолчием мастерскойыш куснен да кум ий наре олмыктен. Шкевуя ышташ ямдылалт шумыжым умылымеке, кызытсе пӧлемым, а тудыжо «Куженерский» озанлыкын конторыштыжо верланен, арендыш налын да предприниматель пашалан пижын. Опытым погымо шот дене оласе мастерскойышкат ик-кок арнялан миен толын, вет шке сомылым почмеке, утларак кугу ответственностьым шижын.

— Мый тиде пашалан лӱмын тунемын омыл, а шке семын опытым погенам. Сандене нелырак сомылым еҥ кузе ыштымым рашемдаш шонен пыштышым. Мутлан, йолчием таган кӧргым кузе тӧрлаш лиймым. Але таганым кузе пижыкташ кӱлмым. Еҥ-влак тидлан саморезым кучылтыт улмаш. Але сеткан кроссовкым машинке дене ургаш пешыжак келшен ок тол. Шукынжо тидым кид дене ыштат. Чыла тыгай йодышым коллеге-влак деч умылкалаш але интернет гоч, видеороликым ончен, вашмутым кычалаш логалын, — каласыш Александр Владимирович.

Ойлымыж почеш, еҥ-влак деч заказ утларакше шошым да шыжым лиеда. Тунам тӱҥ шотышто таган пундаш ден молний замокым вашталташ йодыт. Телым чӱчкыдынак портышкем пундашым тумышташ кондат, кеҥежым – кроссовкым тӧрлаш. Кеҥежым йодмаш шагал, мане гынат, ыштен оптымыжо пакетлаште ятырак ыле.

— Еҥ-влаклан олмыктымыда келша, огыт кычалтыл? – йодшын койым.

— Лиеда, ешарен тӧрлашат перна. Заказым ыштыме годым мом ачалышашым чыла огыт ойло, вара пургедаш пижыт. Но шуэн. Ок келше гын, олмыкташ тынар огыт кондо ыле, — ыштен оптымо велыш ончыктыш.

Вара йолчиемым ургымо станок деч кораҥын, вес станок велыш савырныш:

— А тиде сравочым ыштыме станок. Тудын денат эше быткомбинатыштак ышташ тӱҥалынам. Мастерже весе ыле. Заказем шагал ылят, мылам темлыш: «Ыштен ончо. Тунемат гын, арам ок лий». Ямде материалже уке ыле гын, кӱжгӧ пуда гыч йыргешке сравочым пӱчкеден-нӱжын ыштен ончышым. Тудлан келшыш. Тыгак тунемым. А вара, шке пашалан пижмеке, станокымат нальым. Ынде сравочым ыштыме йодмашымат шуктем.

Александр Владимировичын шке ешыже уке, ачаж денак ила. Тудыжо кызыт пенсийыште. Ача эргыжын пашаж дене кугешна: «Мастарлык шотышто мыйымат эртен каен», — манеш. Да таклан огыл: эргыже инвалид-влак коклаште йолчиемым олмыктышо-влакын республикысе таҥасымаштышт эсогыл икымше верым налын. Инвалид ден тазалык шотышто экшыкан-влак коклаштак Москваште эртыше V национальный чемпионатыштат йолчиемым олмыктымаш денак таҥасен да сертификат дене палемдалтын. Тидыже мастарлык нергенак ойла огыл мо? Тугеже ача эргыжым ты пашаш темлымыж дене пеш чын ыштен. Эргыжат тудлан таум гына ышта.

Юрий ИСАКОВ

Авторын фотожо

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий