26 июльышто Йошкар-Олаште Юрий Минаковын вуйлатымыж почеш Марий Эл Кугыжаныш Погынын кудымшо созывшын 38-ше сессийже эртен. Тудо Марий АССР – Марий Эл Республик кугыжаныш кучемын кӱшыл законодательный органжылан 80 ий теммылан пӧлеклалтын.
Заседанийыште МАССР Верховный Советын да Марий Эл Кугыжаныш Погынын тӱрлӧ созыв депутатше, Марий Эл кучемын еҥже-шамыч, РФ Федеральный Погынымашын Федераций Советшын членже – Марий Эл Республикын представительже-влак К.Косачев ден Н.Дементьева, Марий Элыште тӱҥ федеральный инспектор П.Журавлев, Марий Эл Республик вуйлатышын администрацийжын должностной лицаже, министр, исполнительный кучем органлам, кугыжаныш кучем федеральный органлан территориальный органже-влакым, прокуратурым вуйлатыше-шамыч, Кугыжаныш шотлышо палатын, Рӱдӧ сайлыше комиссийын, Конституционный, Верховный да Арбитраж суд-влакын председательышт, Айдемын праваже шотышто уполномоченный, регионысо религиозный конфессийлам да профсоюз организацийлам, муниципальный образованийлам вуйлатыше, Мер палатын да Самырык-шамычын парламентыштын еҥже, СМИ пашаеҥ-влак лийыныт.
Тӱҥалтыш гыч – таче кече марте
Сессий деч ончыч депутат ден ӱжмӧ уна-влак марий парламентын чапле лӱмгечыжлан пӧлеклалтше выставкым онченыт. Стенд-влак Марий Эл законодательный кучемын 80 ияш илыш корныжым, МАССР Верховный Советын 12 созывшын (1938-1994), Марий Эл Кугыжаныш Погынын 6 созывшын (1994-2018) пашаштым архив документ да фото дене пеҥгыдемден палдареныт.
Экспозицийыште законодательный органлан кучыктымо награде-влак, ты шотыштак Федераций Советын да РФ Федеральный Погынымашын Кугыжаныш Думыжын Чап грамотышт, «Российский Национальный Олимп» да «Величие России» премий-шамыч, «Слава нации» орден, Кугыжаныш Погынын учредитлыме наградыже, печатлыме изданийже-влак лийыныт.
Ончерыште законодательный органын 65, 70, 75 да 80 ияш, Кугыжаныш Погынын 10, 15 да 20 ияш юбилей датыже-влаклан пӧлеклалтше материал кугу верым айлен. Нине лӱмгечылан учредитлыме награде-влакат: шарнымашан медаль, юбилей знак, «Марийская правда» да «Марий Эл» газетласе специальный выпуск, Кугыжаныш Погынын тӱрлӧ ийласе пашажым почын ончыктышо книгаж ден брошюр-шамыч – ончыкталтыныт.
Торжественный заседанийын участникше-шамыч республикнам 1965 ийыште калык озанлыкым вияҥдымаште кугу сеҥымашке шумыжлан палемдыме Ленин орденым, 1970 ийыште коммунист строительствыште сеҥымашке шумыжлан да республикым ыштымылан 50 ий теммылан кучыктымо Октябрь Революций орденым, 1972 ийыште иза-шольо келшымашым пеҥгыдемдымыжлан да совет калык дене кылым кучымыжлан, экономике, социально-политический да тӱвыра строительствыште кугу сеҥымашке шумыжлан палемдыме Калык-влакын келшымашышт орденым кугешнен онченыт. Марий Эл Кугыжаныш Погынын кудымшо созыв президиумжын 111-ше заседанийжын пунчалже дене келшышын, калыклан икымше гана ончыкталтше, тымарте марий парламентыште аралалтше нине наградым Т.Евсеев лӱмеш национальный музейын фондышкыжо кусарыме.
Саламлымаш, тауштымаш…
Ю.Минаковын сессийым почмыж деч вара мутым Марий Эл Республик кучем председательын икымше алмаштышыже А.Россошанскийлан пуымо. Тудо регионым вуйлатышын, кучемын лӱмышт дене заседанийын участникше-шамычым кӱшыл законодательный органын 80 ияш лӱмгечыж дене шокшын саламлен да тылеч ик кече ончыч Александр Евстифеевын Ю.Минаковлан кучыктымо Марий кундемын чумыр кугыжаныш символикыжым ушышо шарнымашан сувениржым депутат-влаклан ончыктен.
РФ Кугыжаныш Погынымашын Федераций Советшын председательже Валентина Матвиенкон Марий Эл Республикысе депутат корпуслан колтымо саламлымашыжым Калык-влак кокласе паша комитет председатель, Марий Эл Республик кучемын еҥже Константин Косачев лудын.
Россий Президентын Юл кундемысе федеральный округышто полномочный представительже Михаил Бабичын лӱмжӧ дене Марий Элыште тӱҥ федеральный инспектор Петр Журавлев саламлен.
Вара Марий Эл Кугыжаныш Погын председатель Ю.Минаков кугу докладым ыштен. Тудо субъектысе законодательный кучемын йол ӱмбаке шогалме тӱҥ йыжыҥже-влак, депутат-шамычын пашашт, парламентарий-влакын сеҥымашышт, ончыкылык задачышт дене палдарен, чыла созыв депутат-шамычлан Марий Эл верч тыршымыштлан тауштен. Тыгак Марий Элым вуйлатышылан, республикын кучемжылан, верысе кучем орган-влаклан, РФ Федеральный Погынымашын Федераций Советшын еҥже, РФ Кугыжаныш Думо депутат-шамычлан, Самырык-шамычын парламентыштлан, республикысе суд кучем-влаклан, прокуратурлан, юстиций виктемлан, гражданский обществе институтлан пашам иквереш ыштымылан тауштен.
Председательын докладше деч вара трибуныш кызытсе да ончычсо депутат-влак А.Новиков, А.Смирнов, Г.Зубков, Е.Ремнев, О.Цветкова лектыныт.
Республикын парламентшым ончылно у задаче-влак вучат. Кызыт Кугыжаныш Погынын кудымшо созывшо законодательный кучемын кӱлешан чыла материалжым депутат корпусын у составшылан кусараш ямдыла.
Кугыжаныш Погынын 38-ше сессийжым А.И.Искандаров лӱмеш Марий кугыжаныш хор капелле Марий Эл Республикын гимнже дене мучашлен.
М.ИВАНОВА.
М.Скобелевын фотожо.