Марий калык ожнысекак шке илыш-корныштыжо тамга-влакым кучылтын. Эше возыктыш деч ончычак кугезына-шамыч куэ кумыжеш, писте оҥаш але тояш, тамгам пӱчкеден, пеш торашкат уверым колтедылыныт. Тамга-влакым тыгак эше вургемышкат тӱрленыт. Тӱрым ончен, кугезына-влак ты але вес еҥын могай тукым гыч, кушеч улмыжым, могай сомылым шуктен шогымыжым рашемденыт. Иктаж-могай амаллан кӧра пеш вашке калыкым чумыраш кӱлын гын, тамган тоям имнешке дене колтеныт. Мутлан, тыге тушман лишемме нерген увер шарлымеке, нунын ваштареш кӱчык жапыште пеш кугу сарзе вийым чумырен кертыныт.
Кызытсе саманыште ме марий орнамент сынан тамга-влакым символ семын шуко вере вашлийын кертына. Марий Эл Республикысе рӱдӧ юмыйӱла ушемынат шкенжын официальный символжо уло. Тиде символышто геометрический фигурлаштыже йошкар, а тӱрыштыжӧ шем тӱсан линий-влак каят. Покшелныже ромб палдырна, йошкар тӱс кечын символжым ончыкта. Ромб покшелне ош тӱс – тиде марий калыкын Кугуракше. Ужар треугольникым Мланде Ава семын ужман, а кум нарынче тамга Шулыкым, Перкем, Серлагышым ончыктат.
2012 ий 24 январьыште Марий Эл Республикысе рӱдӧ юмыйӱла ушемын символжо Россий Федерацийын Юстиций министерствыштыже регистрацийым эртен, ушемын Уставышкыже пурен да илышыш официально шыҥдаралтын. Тылеч вара тиде тамгам марий юмыйӱла ушемын зданийлаштыже, «Марий кумалтыш» общине-влакын тӱрлӧ погынымашыштышт, кумалтыш годым кӱсотылаште кучылташ лиеш. Тыгак символым Марий Эл Республикысе марий рӱдӧ юмыйӱла ушемын печатьыштыже, правовой акт-влакын бланклаште, официальный увертарыме изданийлаште, грамотышто, ӱжмашыште, визитный картычкылаште, онаеҥ-влакын теркупшыштышт, вургемыштышт вераҥдаш лиеш.
Моло вере тиде тамгам кучылташ йодмашым Марий Эл Республикысе рӱдӧ юмыйӱла ушемыште гына налаш лиеш. А шкевуя ты символым кучылтшо законым пудыртышо семын титаклалтеш да Россий Федерацийын законжо почеш мутым кучаш тӱҥалеш.
Марий Эл Республикысе рӱдо юмыйӱла ушем