Марий Эл Республикын промышленность, экономически вияҥмаш да торговльо министрже С.Крылов пашаче совещанийым эртарен. Тушто республикысе ужалыше кугу сеть-влакын да кинде ден булко сатум ямдылыше-влакын еҥышт лийыныт. Каҥашыме йодыш икте: сетевой кевытлашке киндым, булкым да моло продукцийым колтен шогышо тӱҥ производитель, Чуваш республикысе «Петровский» кинде завод, производственный линийжым план почеш уэмдымылан кӧра сатум шагалрак колташ тӱҥалын, сандене полкылаште кинде шагалемын. Республикыште илыше-влаклан киндым кузе ситараш?
Пытартыш кечылаште Марий Элыште илыше-влак, кевытыш толын, шукертсек налын шогымо киндыштым ужын огытыл, полко-влак яра улыт, йорлештыныт. Калыкыште тыгеат ойленыт: чыла тидыже лишыл жапыште ак кӱзышаш дене кылдалтын, сандене киндым шагал колтат. Тидым Минпромторговльышто сайын паленыт да йодышым кӱчык жапыштак рашемдаш сӧреныт. Вет мемнан республикыште шкенан 17 кинде комбинатна пашам ышта. Нунын куатышт ситышын уло, Марий Элысе кевытлашке киндым кӱлеш наре колтен кертыт.
– Ак шотышто йодыш пӱсӧ лийын, киндым ямдылыше-влак ужалыше сетьла дене акым кугемдыме нерген кутырен келшынешт улмаш. Но тидыже нунылан келшен огыл. Адакшым сетьыш кинде продукцийым колтен шогышо ик тӱҥ поставщик конвейержым жаплан шогалтен. Лишыл ик-кок кечыштак нелылык гыч лектына. Ӱшандарен каласен кертам: республиклан ме кинде ден булко продукцийым тӱрыс ситарена, – каласен Станислав Крылов.
«Пятерочка» ужалыше сетьын еҥже погынышо-влаклан тыге увертарыш:
– «Петровский» кинде завод мыланна эреак киндым шагал колтен шоген. 22 сентябрь гыч крендыл деч посна молыжым тӱрыс колташ тӱҥалаш сӧрен. Чебоксарысе кокымшо номеран завод транспорт шотышто нелылык уло манын увертарен, тыште тыгак пашаеҥ ок сите. Ужалышаш продукцийым ситараш манын, вес корным кычалына, Зеленодольс кинде завод дене мутланенна, шкенан республикысе Советский завод деч ассортиментым кумдаҥдаш йодынна.
«Сувенир» фирмын еҥже сатум кӱчык жапыштак шуко лукташ тӱҥалаш йӧнна уке мане. Чылажат пашаеҥ-влак дене кылдалтын. Нуным ешарен налыт гын, варажым, кевытлаште сату шукеммеке, нунын дене мом ышташ тӱҥалыт – огыт пале.
1-ше №-ан кинде заводын коммерческий директоржын мутшо почеш, тыштат кӱчык жапыштак киндым ешарен луктын огыт керт, тидлан тыгак пашаеҥ-влакым ешарен налман ыле. Ужалыше сетьын кевытшын полкыштыжо тиде заводын стаужлан палемдыме наре верым эрелан ойырат гын, тудо ончылгоч кутырен келшыме план почеш сатум тӱрыс колташ тӱҥалеш ыле. Кызыт тиде предприятий сатужым Нижегородский областьыш шумеш колта.
– Кочкыш сатум налше-влак Чувашийыште лукмо киндылан тунем шуыныт, но мемнан сатуна качестве шотышто нимынярат мӧҥгеш огыл. Ак ок кӱзӧ. Тыге лектеш: иктышт акым кӱзыкташ тыршат, весышт тидын ваштареш улыт. Тидлан кӧра икте рынке гыч кораҥеш гын, тудын олмеш весе толеш, – палемден министр С.Крылов.
Республикыште киндым ямдылыше-влак тидым палемдышт: киндым ямдылаш кучылтмо ложашлан, сакырлан, ӱйлан да моло продуктлан ак кӱза, а шкалан парым дене пашам ышташ таче ик комбинатат ок келше. Корно икте веле – киндылан акым кӱзыкташ. Тыге ынже лий манын, ятыр кевыт таче шке кӱэшт лукмо киндым ужала. Пытартыш жапыште нуно тудым шукырак яидылаш тӱҥалыныт.
Мемнан кинде комбинат ден заводна-влак киндым шукырак ямдылаш да кевытлашке колташ тӱҥалыныт. Тугеже тӱҥ кочкышым, киндым, республикыште илыше чыла еҥлан ситарат.
В.Смоленцев
