Башкортостан Республик Нуриман районысо Кугу Шеде ял калык тенийсе 12 октябрьым исторически значениян кечылан шотлаш тӱҥалеш.
Тиде кечын ял кӱсотыштӧ икымше гана кугу марий кумалтыш эртаралтын. Пытартыш гана тушто кумалтыш 100 ий ожно лийын. Ӱжмаш почеш, тудым эртараш тӱрлӧ вер гыч лӱмлӧ карт-влак толыныт: Нефтекамск ола гыч Сергей Баевич Гафиятуллин, Янаул район Комбо ял (Ямбаево ял) гыч Геннадий Павлович Постеев, Дюртюли район Маядык ял гыч Георгий Алексеевич Ганеев, Краснокам район у Пураял (Новая бура) гыч Виталий Ильинович Искаков.
Тыгай кумалме йӱла кугезына-влак деч курымла гоч куснен толын. Сандене марий калыкна чапшым нöлталже, öрчыжö, шке чын религийже, кӧргӧ чонжо дене кугешныже манын, меат тудым ончыкылык тукымланна арален кодышаш улына. Ош Кугу Юмылан тауштен, умбакыжат илышна тыныс да пиалан лийже, тӱрлö калык дене келшен илаш манын сӧрвалена.
Икымше кумалтыш деч ончыч кумалме верым эрыкташ, пум ямдылаш, шагым келыштараш, каштам ямдылаш да тулеч молымат шотыш кондаш Валерий Баликаев, Редик Нафиков, Александр Файрушин, Кугу Шеде ял клуб вуйлатыше Валерий Имаев да Эдуард Паитов полшеныт. Чаманен каласаш кодеш, кумалтыш деч ик кече ончыч Эдуардын ӱмыржӧ лугыч лийын.
Кумалтышлан ямдылалтме да организоватлыме пашаште пеш кугу полышым Кугу Шеде школ вуйлатыше Лидия Яшкузина, «Кугу Шеде» этно-культурный рӱдер вуйлатыше Ямига Калимуллина, тудын акаж ден шӱжарже пуэныт.
Кугу Шеде кӱсотыштӧ кумалме йӱлам 2016 ий 4 сентябрьыште угыч ылыжтыме манаш лиеш. Тунам отын межажым рашемдаш манын ялысе илалше-влак дене каҥашыме. Шкештат мыланна тудым миен ончыктеныт. Отым кузе эрыктен тӱзатышаш шотышто гын, лӱмынак ӱжыктен кондымо марий карт Вячеслав Михайлович Шайдуллин полшен. Тудлан пеш кугу тау. Кугу деч кугу тау Кугу Шеде ялын ӱдыржӧ Жанна Яковлевна Коржовалан. Пеш чулым, марий калык верч уло шӱм-чонжо дене тургыжланыше айдеме спонсор семынат полшен, организационный пашат тудын надырже денак вораҥын.
Мый моткоч ӱшанен кодам, марий калыкнан йылмыже, йӱлаже нигунам ок йом. Пагалыме марий калыкем, ончыкылык тукымна, пелед, тÿзлане, эрласе кечыш пеҥгыдын ончо!
Пошкырт кундемысе тӱвыран сулло пашаеҥже В.Ш.Имаев.
Снимкылаште: Кугу кумалтышым эртарыше онаеҥ-влак.
Авторын фотожо.
