Марий Эл вуйлатыше А.Евстифеев Оршанке районыш миен коштын. Тушто тудо ялозанлыклан кӱлешан, но кучылталтдыме мланде дене пайдаланаш тӱҥалме шотышто совещанийым эртарен, районысо агропромышленный комплексыш пурышо предприятий-влакын пашашт дене палыме лийын, увертара Марий Эл вуйлатышын организаций да аналитике виктемже.
Муниципальный образованийым вуйлатыше А.Плотников, Марий Элын ялозанлык да продовольствий министрже А.Гречихо, кугыжаныш пого министр Н.Севостьянова, регион кокласе пӱртӱсым аралыме Волжскысо прокуратурын пӱртӱсым аралыше Марий межрайонный прокуроржо А.Киселёв, районысо администрацийын профильный подразделенийже-влакым вуйлатыше-шамыч дене мландым пайдалын кучылташ кӱлмым каҥашеныт.
Оршанке районышто ялозанлык производствышто шым предприятий, 6 фермер озанлык пашам ышта, ныл тӱжем еш шке озанлыкым куча. Ялозанлык организацийлаште пырчан да отызан культурым шындыме да поген налме мландын кумдыкшо 10288 гектарыш шуын. Ик гектар гыч 28,8 центнерым поген налме. Тидыже ӱмашсе нарак. Эн сай лектышым «Шойбулакский» ЗАО-н пашаеҥже-влак ончыктеныт.
Район администрацийым вуйлатыше кундемыштышт куралаш йӧршӧ 32 тӱжем гектар мланде гыч 30 процентшым огыт кучылт манын палемден. Тушеч пелыже 10 ий утла шуко жап яра кия. Эртыше ийыште 2366 гектарым «пашаш колтымо». Тений идалык мучаш марте кум тӱжем наре гектар кучылталтдыме мландым «пӧртылташ» шонат.
А.Евстифеев яра кийыше мландым «пашаш колташ» законодательный базе уло манын каласен. Мланде дене кӱлеш семын пайдаланыдыме годым судебный процедурым кучылташ, мландым поген налаш лиеш.
Тидлан муниципалитетлан мландын собственникше, арендаторжо-влакын реестрыштым ыштыман. Варажым мланде дене кӱлеш семын пайдаланыдыме, аренде договорым шуктыдымо-шамыч дене вашлиймашым эртараш да нуно мландын озаже лийыт але уке кутырен келшаш лиеш. Мланде кодексым пудыртымо рашемеш гын, муниципальный кучемлан Марий Элыште да Нижегородский областьыште Россельхознадзорын управленийышкыже але судыш лекташ логалеш. А ялозанлык производствыш инвестор-влак ушнышт манын, кугу кумдыкан мланде участкылам ямдылат.
Республик вуйлатыше тыгак Оршанкысе «Родина» предприятийын нӧшмым ямдылыше станцийыштыже лийын. Тудо районышто ик эн ончыллан шотлалтеш. Тушто А.Евстифеев кушкылым ончен куштымо паша дене палыме лийын. Станцийыште пырчан ден ӱйым пуышо кушкылым куштат. Нӧшмым Новосибирскыш, Санкт-Петербургыш, Смоленскыш, Москва ден Киров областьлаш, моло регионыш шупшыктат.
Александр Евстифеев «Лен» агрохолдингымат ончен коштын. Предприятий йытыным ончен куштымым вияҥдыме дене кылдалтше инвестиций проект полшымо дене ик ий ончыч пашам ышташ тӱҥалын. Тений пашаеҥ-влак 500 гектар мландыште йытыным ӱденыт. Шушаш ийын тудым кок тӱжем гектар марте шукташ шонат. Тидлан 200 тонн нӧшмӧ кӱлеш лиеш.
Таче кечылан тиде проектлан 15 миллион теҥгем кучылтыныт. Кӱлеш техникым, тракторым, комбайным, сеялкым, 14 машинам, икмыняр оборудованийым, налыныт. Идалык мучаш марте инвестор организацийлан ойырымо суммым 20 миллион марте кугемдынеже.
Марий Эл вуйлатыше дене вашлиймаште предприятийым вияҥдыме нерген мутланеныт. «Оршанский Агрохолдинг «Лен» ООО-н учредительже Галина Маргина полышым йодын. Йытын сырьём переработатлыше первичный линийым (шагатыште 600 килограммым ыштен кертшым), йытын ӱйым, кучам ямдылыше линийым ( шагатыште 250 килограммым ыштен кертшым), йытыным обрабатыватлыме деч вара кодшыж гыч олташ йӧрышӧ гранулым ямдылыше оборудованийым идалык мучаш марте налаш шонат.
Оршанке районышто инвестиций проект полшымо дене йытыным ончен куштышо, йытын ярымым ыштыше да тудым переработатлыше, олташ йӧрышӧ гранулым, нӧшмыж гыч ӱйым, кучам ямдылыше куд предприятиян кооперативым ышташ шонат.
Л.ШАБДАРОВА.
Д.Речкинын фотожо.
