СПОРТ

Онар тукым: Ончыкылыклан негызым – школышто

Кеч-могай спортсменын пӱрымашыже тренерже дене пеҥгыдын кылдалтын. Профессионал-влакын – поснак. Таче мутем У Торъял районысо Тошто Торъял кундемыште ӱдыр-рвезе-шамычым ятыр ий физкультур ден спортлан кумылаҥдыше поро кумылан, спорт верч йӱлышӧ чонан И.Хлыбов нерген. 

Иван Петрович ече дене тренер-преподавательлан тырша. Тыгодым спортын моло видланат денат йоча-влакым шӱмаҥда. Командыж дене республик кӱкшытан таҥасымашлаште, президент модмаште, спартакиадылаште, икманаш, эреак йоча-влак коклаште ужаш лиеш.

– Мый тидлан тунемынам ынде. Сай результатым ончыктат гын, ӱдыр-рвезе-влак шкештат моткоч куанат, – манеш И.Хлыбов. – Телым ече дене мунчалтена, мланде почылтмеке, футбол ден куштылго атлетикылан кугу тӱткышым ойырена.

Иван Петровичым, ончычсо спортсменым, таза илыш-йӱлан ӱшанле йолташыжым, самырык тукымын ончыкылыкшо тургыжландара. «Могай ошкылым ышташ туныктена, школышто могай негызым пыштена, айдемын ончыкылыкшо тидын дене пеш чот кылдалтын», – манеш тудо.

«Шӱштӧ мече»

Футбол тудын илышыштыже посна кугу верым налеш, манаш лиеш. Тений  4-ше классыште тунемше рвезе-влак футбол дене «Шӱштӧ мече» турнирыште районышто икымше верым налыныт. Тыште адакат И.Хлыбовын тыршымыже нимучашдыме. Такшым ты кундемыште ик гана веле огыл лийынна. Тренировкым ыштымыштымат онченна. Мутлан, тений  май мучаште ты кундемыш мийымына годым рвезе-влак лач стадионышто тренировкым эртеныт. Нунын коклаште – И.Хлыбов. Йоча-шамычын ӱмбалнышт чапле футбол формо. Тудыжым лӱмынак школ ойырен. Рвезе-влак пеш писын куржталыт, футбол мечымат туран чумаш, пасымат жапыштыжак кӱлеш семын пуаш тыршат. «Опыт ок сите, но тиде жап дене кылдалтын. Эн тӱҥжӧ – шинчашт йӱла, ӱшан уло», – куанен пелештыш тренерышт. Модшо кокла гыч ончыкылыклан ӱшыным пуышо семын Кирилл Ключевым, Никита Ивановым, Кирилл Смирновым мокталтыш.

– Тыршымаш арам ок йом. Тений Ключев республикыште шке ийготанже-влак коклаште Марий Элын командыштыже модын. Районышто гын, эреак, манаш лиеш ончыко але призёр радамыш логалыт.

Такшым лийын тӱрлыжат. Жапше годым футбол дене мемнан школ команде республикыште икымше верыш лектын. Тунам нуным тренер Виталий Яндыганов ямдылен. Варажым республикын чапшым Ульяновскышто араленыт. Финалыште Москва гыч толшо футболист-шамыч дене вашлийыныт. Тӱҥ модмаш ничья дене иктешлалтын. Пенальтиште сеҥалтыныт. Чулым лийыныт.

Шуйналтеш тасма гай ечыгорно…

Тренер-преподаватель И.Хлыбов шкеже куштылго атлетикылан шӱман лийын гынат, чонжылан ече лишыл. Телым ече дене тренировкылан арняш куд кечым ойырат. Тунемше-влакат кумылын коштыт. Иван Петровичын воспитанникше-влак сай кӱкшытым ончыктат. Мутлан, ече денак 2012 ийыште «Надежда» таҥасымаште Даниил Артемьев икымше, Филипп Никитин кокымшо верым налыныт. Нуно финалыште всероссийский таҥасымаште вийыштым тергеныт. Тыгак «Надеждыште» кумшо верыш лекше Виталий Торощиным, Владимир Волковым, Вера Родыгинам палемдыман.

– Мый Александра Кулагинам, Яна Ельмекеевам, Вика Бурдаковам, Даниил Смирновым поснак мокталтынем. Районышто эреак икымше улыт, – ойла Иван Петрович. – Тений Вика республикыште нылымше верым сеҥен нале. Результат уло, сай. Инвентарят сита. Грантым сеҥен налмеке, 25 мужыр ечым, ботинкым, ечытоям налме, тренажёрымат шотыш кондымо. Кызыт мо улыж дене пайдаланена, чылажымат аныклен кучылташ тыршена. Лач мазь шотышто изиш нелырак. Тудыжо шулдыжак огыл. Игечым шотыш налын кучылтманыс, уке гын, результатшат ок лий. Южгунамже пакчасаскам ужален оксам ыштена, южгунамже пенсийымат кӱсен гыч луктын пышташ логалеш. Йӧным муаш тыршена.

™дыр-рвезе-влаклан кушкаш пример уло – мемнан дене тунемше, таче кечылан тале ечызе Ярослав Егошин. Кызыт тудо Российын юниор сборный командыжын чапшым арала, Тюменьыште тунемеш. Тренер-влак жапыштыже умылтарен, чын корным ончыктен моштеныт, шонем. Ярослав тений тӱнямбал кӱкшытыштӧ вийжым терген. Куандара: тӱҥалтыш негызым мемнан кундемыште пыштен. Марий кундем гыч манын палдарымекышт, ме мемнан вер-шӧрын эргыже манын кугешнена.

  Куржам мый, куржам…

Тренер-преподавательын воспитанникше-влак куштылго атлетикыштат ойыртемалтыныт. Жапше годым Йошкар-Ола – Шап пелемарафонышто, туштыжо 10 километр кужытат лийын, Даниил  Артемьев икымше, Алексей Зонов ден Эвелина Соколова кокымшо верым налыныт.

Кумданрак — «Марий Эл» газетын
2018 ий 31 июльышто лекше номерыштыже лудын кертыда.

Е.Эшкинина.
М.Скобелевын фотожо.

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий