26 мартыште Э.Сапаев лӱмеш опер да балет театрыште Марий Эл Республикын Тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министерствын кумдаҥдыме заседанийыштыже министр Константин Иванов эртыше идалыкым иктешлыме да тенийсе ыштышаш паша дене палдарен.
Идалык мучко марий кундемыштына 3500 утла культур мероприятий эртен, шуко проектым илышыш шыҥдарыме.
— 2020 ийыште Марий Эл Республикнан 100 ияш лӱмгечыжым палемдаш тӱҥалына. Тидлан ме кызытак ямдылалтына. Мутлан, тиде кечылаште «Театральный Йошкар-Ола» фестиваль эртыш. Тудым икымше кугу проектлан шотлыман, — палемден Константин Анатольевич. — Лӱмгече амал дене чылаже 89 кугу мероприятийым эртараш палемдыме, тушечын нылле кудытшылан Федеральный бюджет гыч 100 миллион утла теҥге ойыралтшаш. А мемнан республикын бюджетше гыч 8 миллион утла теҥге кучылталтшаш.
Ончыкыжым министерстве районласе тӱвыра учреждений, мер организаций-влак дене кылым эшеат пеҥгыдемда. Министерствын кумдаҥдыме заседанийже-влакым районлаштат эртараш палемдыме. Тиддеч посна Йошкар-Олаште купеч Наумовын пӧртыштыжӧ республикысе ремесло пӧртым почаш, Марий самырык тукым слётым Шернур районысо Марисолаште эртараш палемдыме.
А теве Козьмодемьянск олам федерал кӱкшытан исторический илыме верыш, а шнуй ото-влакым ЮНЕСКО-н тӱнямбал поянлык спискышкыже пурташ шонымаш уло.
Республикысе театр-влак ончыкыжым республикысе чыла районышкат миен шуышт манын, ик чумыр афише ышталтшаш.
— Тудым у театр тургымлан районысо тӱвыра пӧлкалашке колтена, — ойлен культур министр. — 2018 ийыште библиотеке калык погынымо верыш савырнышаш. Мутлан, тушко икшыве-влакым кумылаҥдыме семын нунылан книгагудышто урокым эртараш лиеш. Республикысе 83 процент библиотекыште интернет йӧн дене пайдаланат. Лишыл жапыште молыштланат ты йӧн ышталтшаш.
Заседанийыште кадрым ситарыме да арален кодымо йодышымат тарватыме. И.Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледж, художественный училище да йоча сымыктыш школ-влак республикысе культур аланыште пашам ышташ йӧршӧ специалист-влакым куштат. Тунем лекмекышт, нуно шкенан кундемешак кодышт манын, Тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министерстве пелен Художественный образований шотышто советым ыштыме. Тудын каҥашымыж деч вара Художественный училищыште «бутафор сценограф» специальностьым почаш кӱлмым палемденыт.
— Музыкальный училищылан юридический статусшым пӧртылтыман. Молан манаш гын жапше годым Тӱвыра да сымыктыш колледжым Музыкальный училище дене ушымо, — палемден министр. — Ончыкыжым тунемме учрежденийлан музыкальный колледж статусым пуаш шонена.
Министр республикысе да районласе печать изданий-влаклан окса дене полшымо, тушто пашам ыштыше-шамычын пашадарыштым кӱзыкташ кӱлмӧ нерген йодышым тарватен.
— Шкенан ончыкылык нерген кызытак тургыжланыман. Кушкын толшо тукым печать изданийлан шӱмаҥже манын, йоча-влаклан келшыше изданийым рушла савыкташ тӱҥалаш шонена. Тиде проектым «Ямде лий» ден «Кугарня» газет-влак пырля шукташ тӱҥалыт, — палемден Константин Иванов.
Заседанийыш толшо-влакым Марий Эл правительстве председательын икымше алмаштышыже Михаил Васютин саламлыш да икмыняр еҥлан правительстве наградым кучыктыш. «За заслуги перед Марий Эл» орденын медальже дене Историй да тӱвыра памятникым аралыме да тудын дене пайдаланыме научно-производственный рӱдер вуйлатыше Сергей Домрачев, Республикысе курчак театрын артистше Галина Ковалёва, Йошкар-Оласе художественный училище вуйлатыше Борис Маклашин палемдалтыч.
Театр искусствым вияҥдымашке надырым пыштыше М.Шкетан лӱмеш марий национальный драме театрын тӱҥ режиссержо Роман Алексеев «Марий Эл Республикын калык артистше», артистше Елена Мочалова «Марий Эл Республикын сулло артистше» лӱм дене суапландаралтыч.
Тӱвыра министр Константин Ивановат ятыр культур пашаеҥлан Таумутым кучыктыш.
Тӱвыран ветеранже Иван Иванов С.Чавайн лӱмеш национальный книгагудын фондышкыжо тӱнямбал симфонический шӱдӧ утла опер сочиненийым пӧлеклыш.
Культур министерствын кумдаҥдыме заседанийже Национальный президент искусство школын концерт программыж дене мучашлалте.
А.Байкова.
